January 2025

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайдын шуурхай хуралдаан /2025.01.07/ боллоо. Хурлаар 2025 онд хийж хэрэгжүүлэх ажлын төлөвлөгөө, зураглал болон Засгийн газрын дараагийн 100 хоногт хийх ажлуудаа ярилцаж, холбогдох албаныханд үүрэг өглөө. Энэ хүрээнд нэгдүгээр сарын 15-ны дотор нэгдсэн төлөвлөгөөг эцсийн байдлаар гаргахаар ажиллаж байна.   Төрийн алба цомхон, төрд байгаа мэдээллийг иргэнээс нэхэхгүй байхад анхаарч, сайжруулалт хийнэ. Хамгийн гол нь төрийн цахим үйлчилгээ иргэдэд яг ямар процессыг хялбарчилж байна, төрийн албанд ямар орон тоо хэмнэгдэж байгаа зэрэг бодит үр дүнг бий болгох нь чухал. Тиймээс цахим шилжилтийг яам бүр ярьж буй энэ үед сүүлийн 10 жилд хийгдсэн цахим системийн үр дүнг судалж, чанарын үнэлгээ хийж, цаашид авах арга хэмжээгээ тодорхойлохоор ажиллаж байна. Мөн ТЦҮЗГ, ҮСХ хамтран төрийн цахим үйлчилгээ иргэдэд үр дүнгээ өгч байгаа эсэх, төрийн албан хаагчдын бүтээмж нэмэгдсэн үү, иргэдэд ямар чирэгдэл учруулж байгаа талаар тодорхойлохоор 5 төрлийн судалгааг эхлүүлсэн. Энэ хүрээнд иргэдийн сэтгэл ханамж, төрийн албан хаагч, цахим системүүдийн үр нөлөө, аймгуудын бэлэн байдлын судалгааг хийж байна. Судалгааны үр дүнд суурилж төрийн цахим үйлчилгээг иргэдэд чирэгдэлгүй болгох, тулгамдаж буй асуудлын шийдлийг гаргах юм. Засгийн газар өндөржүүлсэн бэлэн байдалд ажиллаж, долоо хоногт хоёр удаа хуралдаж байна. Агаар, орчны бохирдлыг бууруулах инновацын шийдэл, бүтээгдэхүүн үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр зорьж буй. Түүнчлэн Засгийн газрын энэ долоо хоногийн хуралдаанаар Төрийн болон орон нутгийн өмчит компанийн бүтээмж, ил тод байдал, засаглалыг сайжруулах тухай хуулийн төсөл яригдана. Тодруулбал, төрийн өмчит компаниудын статусыг цэгцлэх асуудал хөндөгдөх юм. Харин Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн төсөл дараагийн анхаарах сэдэв. Энэ мэтээр салбарын хууль, эрхзүйн асуудлыг УИХ-ын батлах хуулийн төлөвлөгөөтэй уялдуулан ажиллана. УИХ-аас баталсан 2025 онд 7 аймгийг “Дижитал аймаг” болгох зорилтын хүрээнд тус аймгуудын Засаг дарга нартай уулзах уулзалт Өмнөговь аймгаас эхэлж байна. “Дижитал аймаг – Дижитал хот” хөтөлбөрийг аймаг бүрд хэрэгжүүлэх  ажлын хүрээнд 2024 онд Дархан-Уул, Өвөрхангай аймагт хэрэгжсэн билээ. ЦХИХХЯ-наас 2025 онд доорх гол 10 ажлыг хийхээр төлөвлөж байна. Үүнд, 1.         5G сүлжээ нэвтрүүлнэ. Харилцаа холбоо төдийгүй аж үйлдвэр, эрүүл мэнд, нийгмийн бүх салбарт суурь дэвшил явагдана. 2.         Төрийн үйлчилгээнд хиймэл оюун ухаанд суурилсан АI агент нэвтрүүлнэ. 3.         Монгол Улсын алслагдсан 100 цэгт хөдөлгөөнт холбооны сүлжээ оруулна. 4.         Төрийн мэдээллийг нээлттэй өгөгдөл болгож, их өгөгдлийг эргэлтэд оруулна. 5.         Үндэсний блокчейн технологийг хөгжүүлнэ. 6.         Монгол Улсын бүх суманд интернет хурдыг 10 дахин өсгөнө. “Дижитал аймаг – Дижитал хот” хөтөлбөрийг өргөжүүлнэ. 7.         Дрон оператор сургалтын төв, нислэгийн туршилтын бүсийн үйл ажиллагааг өргөжүүлнэ. 8.         Цагийн баталгаажуулалтын систем нэвтрүүлж, тоон гарын үсгийн хэрэглээ, аюулгүй, найдвартай ажиллагаа 100 хувьд хүргэж, олон улсад хүлээн зөвшөөрүүлнэ. 9.         Кибер аюулгүй байдлын чадавхийг нэг шат ахиулж, олон улсын эрэмбээр “дэвшиж буй” түвшинд хүргэнэ. 10.       Инновац, өндөр технологи, гарааны бизнесийг дэмжих хөрөнгө оруулалтын үндэсний санг байгуулна.

Олон улсын технологийн компаниуд метаверс орчныг хөгжүүлэхэд ихээхэн хөрөнгө оруулалт хийж байна. Meta, Microsoft, Apple зэрэг компаниуд шинэ үеийн виртуал бодит байдлын платформууд дээр ажиллаж, виртуал орчныг амьд мэт болгохыг зорьж буй. Цаашлаад сансар огторгуйд нүүх эхний төлөвлөгөөнүүд гарч, SpaceX болон NASA зэрэг байгууллагууд сар, Ангараг гарагт суурьшлын хөтөлбөрүүдийг эрчимжүүлж байна. Түүнчлэн бие даасан “робот хот”-ыг бий болгохоор Саудын Арабад “Неом” төслийг хэрэгжүүлж эхэлсэн. Тус хот нь тээвэр, эрчим хүч, харилцаа холбооны системээ хиймэл оюун ухаан ашиглан удирдаж, амьдралын чанарыг эрс сайжруулахыг зорьжээ. Эдгээр шинэчлэл нь хиймэл оюун ухааны хөгжилд томоохон ахиц авчирч, технологийн салбарын ирээдүйг тодорхойлохуйц нөлөө үзүүлж эхэлсэн юм. 1.5 их наяд долларын өртөгтэй дээрх төсөл нь одоогоор дэлхийн нийт гангийн 20 хувийг ашиглаж байна. Мөн ирээдүйн хотуудад шинэ стандарт тогтоох хотыг бий болгохоор зорьжээ. Хамгийн чухал нь тус хот сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэрээр тэжээгдэж, дэвшилтэт технологи, дэд бүтэцтэй байх юм. Энэхүү технологи, инноваци, тогтвортой хөгжлийг дэмжих мега төслийг Улаан тэнгисийн эрэгт барьж эхэлсэн. Эхний үе шат 2025 онд ашиглалтад орох төлөвтэй байна. Тодруулбал, 170 км урт, автомашингүй, ногоон байгууламж бүхий шугаман хот нь 9 сая оршин суугчийг багтааж, бүх үйлчилгээ 5 минутын алхамд байрлана. Эх сурвалж: Saudia vision

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын шуурхай хурал өнөөдөр |2025.01.03| боллоо. Шуурхай хурлаар Засгийн газрын 100 хоногт хийж хэрэгжүүлсэн ажлын үр дүнг хэлэлцэж, дараагийн 100 хоногт хийхээр төлөвлөж буй ажлын явцын мэдээллийг сонслоо. Тодруулбал, Тус яамнаас төрийн их өгөгдөл, хиймэл оюуны үндэсний стратегийг боловсруулахын тул эхний ээлжид бэлэн байдлын үнэлгээг НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн дэмжлэгтэйгээр Хьюстоны их сургуулийн боловсруулсан  “Framework and Foresight” аргачлалаар Монгол Улсын хиймэл оюун ухааны алсын харааг тодорхойлох ажлыг эхлүүлээд байна. Энэ хүрээнд Хөдөө аж ахуй, аялал жуулчлал зэрэг салбар бүрд хиймэл оюун ухааныг хэрхэн ашиглах судалгааг хийх, яамд хоорондын уулзалтыг зохион байгуулахыг холбогдох албаныханд үүрэг болгов.