Uranzaya Batbaatar

ЦХХХ- ны сайд Н.Учрал өнөөдөр /2023.03.27/ Дэлхийн банкны Монгол дахь суурин төлөөлөгчийн үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Тиласони Бенжамин Мусуку болон холбогдох албаныхантай уулзаж, Ухаалаг засаг-2 төслийн талаар санал солилцлоо. Уулзалтын эхэнд Н.Учрал сайд Дэлхийн банкны зүгээс Монгол Улсын харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын хөгжлийг үе шаттайгаар дэмжин, Ухаалаг засаг – 1 төсөл амжилттай хэрэгжсэн явдалд талархал илэрхийллээ. Монгол Улсын Засгийн Газраас хэрэгжүүлж буй Шинэ сэргэлтийн бодлогын хүрээнд Дэлхийн банкны Олон улсын хөгжлийн ассоциацитай хамтран хэрэгжүүлэх “Ухаалаг засаг-2” төслийн бэлтгэл ажлын талаар санал солилцсон юм. Цахим шилжилтийг эрчимжүүлж, цахим эдийн засгийн таатай орчныг бүрдүүлж, хөгжүүлэх зорилготой тус төсөл нь дэд бүтцийг бэхжүүлэх хүрээнд үндэсний дата төвийн хүчин чадлыг нэмэгдүүлж, кибер аюулгүй байдлыг бэхжүүлэн, цахим шилжилтийн сайн туршлагыг нэвтрүүлж, цахим ур чадварыг нэмэгдүүлэх замаар цахим эдийн засгийн өсөлтийг дэмжихэд чиглэсэн арга хэмжээнүүдийг зохион байгуулна. Ухаалаг Засаг – 2 төсөл нь төрийн үйл ажиллагааг шилэн болгож, хүнд суртлыг бууруулснаар иргэд төрийн үйлчилгээг түргэн шуурхай авах боломж бүрдэж, цахим эдийн засгийг хөгжүүлэхэд чухал ач холбогдолтой болохыг ЦХХХ-ны сайд Н.Учрал цохон тэмдэглэв. Дэлхийн банкны Цахим хөгжил хариуцсан ахлах мэргэжилтэн, Ухаалаг засаг-2 төслийн багийн ахлагч Сиоу Чев Күэк Ухаалаг засаг-1 төсөл амжилттай хэрэгжихэд Монгол улсын засгийн газрын хувь нэмэр их байсныг дурдаж, цаашид Ухаалаг засаг-2 төслийн хүрээнд илүү үр дүнтэй хамтран ажиллах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлж, төслийн талаар дэлгэрэнгүй танилцуулж, санал солилцлоо.

“Монгол Улсын шүүхийн цахимжуулалт” олон улсын бага хурал хоёр дахь өдрөө үргэлжилж байна. Тус хурлын зорилго нь Европын холбооны гишүүн Австри, Эстони, Итали зэрэг улсуудаас шүүхийн цахимжуулалттай холбоотой туршлага солилцоход чиглэж байна. Цахим хөгжил, харилцаа холбооны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар хуралд оролцож, “Монгол улсын шүүхийн болон хуулийн байгууллагуудыг цахимжуулахад мэдээллийн технологийн үүрэг” сэдвээр илтгэл тавилаа. Цахим хөгжил, харилцаа холбооны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар: Шүүх цахимжуулалтад шилжихэд аюулгүй байдлыг хангахад бид бэлэн. Шүүхийн цахим тогтолцоо нь харилцан уялдаатай, нэгдсэн бодлого төлөвлөлттэй байх зарчимд нийцсэн байх ёстой. Шүүхийн цахим тогтолцоог бий болгох, системийн хэвийн ажиллагаа, хөгжүүлэлтийг тасралтгүй гүйцэтгэх МЭДЭЭЛЭЛ ХАРИУЦАГЧ НЭГЖ байгуулах шаардлагатай. Салбар хоорондын уялдааг хангах, архитектур төлөвлөлт, технологийн шийдлүүд гаргах, улсын бүртгэлийн байгууллагуудын холбогдох мэдээллийг найдвартай, иж бүрэн солилцоход дэмжлэг үзүүлнэ” гэсэн юм. Мөн илтгэлд цахим засаглалыг хөгжүүлэх чиглэлд хийгдсэн дэвшил, бодлого стратеги, дижитал дэд бүтэц, мэдээллийн аюулгүй байдал, инновац үйлдвэрлэлийн тухай танилцууллаа. Цаашид Монгол Улсын Засгийн газар, Дэлхийн банкны Олон улсын хөгжлийн ассоциацитай хамтран хэрэгжүүлэх “Ухаалаг засаг-2” төслийн хүрээнд төрийн цахим үйлчилгээний суурь дэд бүтэц болох үндсэн болон дэмжих системийг өргөтгөн хөгжүүлж, бүх шатны төрийн байгууллагыг холбох дундын үүлэн шийдлийг нэвтрүүлж, тоон гарын үсгийн дэд бүтцийг иж бүрнээр нь шинэчилнэ. Үндэсний дата төвийн үйл ажиллагааг олон улсын дата төвийн хөгжлийн чиг хандлагад нийцүүлэн төр, хувийн хэвшлийн түншлэлд тулгуурлан Cloud провайдер хэлбэрт шилжүүлэн Үндэсний клауд дэд бүтцийг бий болгосноор хоорондоо зохицдоггүй тоног төхөөрөмж, техник хангамж үүсгэдэг асуудлыг цэгцэлнэ. 2023 оны 1 дүгээр сарын 01-нээс хэрэгжиж эхэлсэн Зөвшөөрлийн тухай хуулийн дагуу Зөвшөөрлийн нэгдсэн санг үүсгэж, зөвшөөрөл олгох, сунгах, цуцлах үйл ажиллагааг бүрэн цахим хэлбэрт шилжүүлэх, түүнчлэн хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлтэй холбоотой үйлчилгээ, санхүү, татвар болон нийгмийн даатгал зэрэг төрөөс хуулийн этгээдтэй холбоотой бүхий л үйл ажиллагааг цахим нэг цонхонд төвлөрүүлж, бизнес эрхлэхэд таатай нөхцөлийг бүрдүүлсэн “e-business.mn” платформыг бий болгоно. Уг платформ нээгдсэнээр хүн, хуулийн этгээд дэлхийн хаана ч байсан Монгол Улсад компани байгуулах, тусгай зөвшөөрөл авах, сунгах, татвар, нийгмийн даатгалаа төлөх боломжтой болно гэдгийг онцоллоо.

Азийн хөгжлийн банкны Зүүн Азийн бүс нутгийн хамтын ажиллагааны газрын мэргэжилтэн Доротей Лазаро тэргүүтэй төлөөллийг өнөөдөр /2023.03.24/ хүлээн авч уулзлаа. Монгол Улсын цахим шилжилтийг дэмжих санхүүжилтийг 2022 оны 12 сард Азийн хөгжлийн банкнаас батлан хамтарч ажиллаж байгаа бөгөөд энэ хүрээнд хэрэгжих ажлын талаар Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, Азийн хөгжлийн банкны төлөөлөл санал солилцлоо. Монгол Улсын Засгийн газрын хэрэгжүүлж буй Шинэ сэргэлтийн бодлогын Төрийн бүтээмж сэргэлтийн хүрээнд Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яамны зүгээс цахим шилжилтийг эрчимтэй, цогц шийдлээр хийх замаар төрийн хүнд суртал, авлига хээл хахуулийг бууруулж, шилэн болгохоор авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээ, процессын оновчлол, зорилтот үр дүнгээс хуваалцав. Түүнчлэн төрийн үйлчилгээг иргэд, аж ахуйн нэгжүүдэд илүү хүртээмжтэй болгох хүрээнд “ХурДан” цэгүүдийг байгуулах ажилд хамтран ажиллах санал тавилаа. Азийн хөгжлийн банкны зүгээс Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам нь цахим шилжилтийг цогцоор шийдэж, системтэй зангидан ажиллаж байгааг сайшааж, “И-Монгол” системийн ри-инженерчлэл болон төрийн үйлчилгээний “ХурДан” төвөөр дамжуулан төрийн үйлчилгээг иргэдэд илүү хүртээмжтэй болгох, дэлхийн өнцөг булан бүрээс компани байгуулах, бүртгүүлэх боломжтой “И-Бизнес” платформ хөгжүүлэх ажилд дэмжлэг үзүүлэхээ илэрхийлэв. Мөн харилцаа холбоо, мэдээлэл технологийн салбарыг Монгол Улсын эдийн засгийг төрөлжүүлэх гол хөшүүрэг болох чадамж бүрдсэн байгааг онцлон, Монгол инженерүүдийн бүтээсэн мэдээлэл, технологийн шийдлүүдийг экспортлох, энэ салбарт гадаад хөрөнгө оруулалтын таатай орчныг бүрдүүлж, цахим эдийн засгийг бэхжүүлэх ажилд талууд хамтарч ажиллахаар санал солилцлоо.

БНСУ-ын Пусан хотод 10 мянга орчим Монгол иргэн оршин сууж байна. Тус хотод суугаа консулын газраар сард мянга орчим Монгол иргэн үйлчлүүлдэг. Тиймээс ЦХХХЯ-ны Төрийн цахим үйлчилгээний зохицуулалтын газар иргэддээ төрийн үйлчилгээг ойртуулж, “Хурдан” цэгийг байгууллаа. Ингэснээр тус хотын Монгол иргэд үйлчилгээний оператороос 440 орчим төрлийн төрийн үйлчилгээ, киоск машинаас 73 төрлийн үйлчилгээг цаг алдалгүй, хурдан, шуурхай авч эхэллээ. Иргэд бичиг, баримт бүрдүүлэхдээ итгэмжлэх авах, Монгол руу хамаатан садандаа захих, шуудангаар авах гээд хугацаа их зарцуулдаг байсан бол одоо төрийн үйлчилгээний” Хурдан” цэг ойртож, амар, хялбар болсонд талархаж байгаагаа энэ үеэр илэрхийлж байлаа.

Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны Монгол, Австрийн Засгийн газар хоорондын комиссын 8 дугаар хуралдаан 2023 оны 3 дугаар сарын 21-ний өдөр Вена хотноо боллоо. Хуралдааныг Монголын талаас Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал, Австрийн талаас Хөдөлмөр, эдийн засгийн яамны Олон улсын эдийн засгийн харилцааны газрын Ерөнхий захирал Франц Вессиг нар хамтран удирдаж явуулав. ЗГХК-ын хуралдаанаар цахим хөгжил, уул уурхай, санхүү, хөдөө аж ахуй, аялал жуулчлал, байгаль орчин, авто тээвэр болон барилга хот байгуулалтын салбарт хамтран ажиллах талаар дэлгэрэнгүй хэлэлцэв. Тухайлбал, “Шинэ Зуун мод” төсөл, гэр хорооллын бүсэд өндөр хурдны интернет нэвтрүүлэх төслийг монголын тал танилцуулж, санал солилцов. Түүнчлэн мэдээлэл, харилцаа холбооны технологийн шийдлийг төрийн үйлчилгээнд нэвтрүүлж, цахим засаглалыг хөгжүүлэхэд харилцан туршлага солилцох өргөн боломж байгааг нотолж, холбогдох байгууллагууд хоорондын шууд харилцааг хөгжүүлэхэд анхаарч ажиллахаар тохиров. Мөн оюутан солилцоо, иргэд хоорондын харилцаа, боловсрол, соёл, спортын салбарт хэрэгжүүлэх санаачилгын талаар хэлэлцэж, уул уурхай, авто тээвэр, нийгмийн хамгааллын салбарын хэлэлцээр, яриа хэлцлийг урагшлуулахаа талууд нотоллоо. Хуралдааны үеэр “Монгол-Австрийн бизнес форум”-ыг зохион байгуулсан ба Монголын 10 гаруй, Австрийн 40 компанийн төлөөлөл оролцож, хоёр талын хувийн хэвшлээс дэвшүүлсэн тодорхой төсөл, санаачилгыг ЗГХК-ын хуралдаанаар мөн хэлэлцэв. Хоёр улсын Засгийн газар хоорондын Санхүүгийн хамтын ажиллагааны хэлэлцээрийн хүрээнд эрүүл мэнд, хүний хөгжил, дэд бүтцийн салбарт олон төсөл амжилттай хэрэгжиж буйг талууд онцолж, Хавдрын урьдчилан сэргийлэлт, эрт илрүүлгийн үндэсний сүлжээ байгуулах төсөл, АШУҮИС болон эмнэлгүүдийн тоног төхөөрөмжийг шинэчлэх төслийн гэрээг ойрын хугацаанд байгуулахаар тохиролцов. Энэ оны 7 дугаар сард Монгол, Австри Улс хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн тохиох бөгөөд энэ хүрээнд Австрийн аж ахуйн нэгжийн төлөөлөл энэ оны 9 дүгээр сард Монгол Улсад ирж ажиллахаар болов.

Уулзалтын хүрээнд Цахим хөгжил, түүний дотор цахим орчинд хүний эрхийг хамгаалах, цахим боловсролыг хөгжүүлэх, мэдээллийн технологийн салбарт хувийн хэвшлийн оролцоог нэмэгдүүлж, дэмжих зэрэг чиглэлд хамтран ажиллах боломжийн талаар санал солилцов. Уулзалтын үеэр энэ оны 6 дугаар сард Улаанбаатар хотод болох Мэдээлэл, харилцаа холбооны олон улсын үзэсгэлэн, Хөрөнгө оруулагчдын чуулга уулзалтад Австрийн төлөөлөгчдийг оролцохыг урилаа. Mining to Mind. #MineGoliaToMindGolia

Авлигатай тэмцэх газрын урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтсээс Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам болон харьяа байгууллагуудын албан хаагчдад авлигын эсрэг хууль тогтоомж, авлига, ашиг сонирхлын зөрчил, авлигын гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр мэдлэг олгох сургалтыг зохион байгууллаа. Сургалтаар Авлигатай тэмцэх газрын ахлах ажилтан, ахлах комиссар Б.Тэрбиш “Авлигын нөхцөл байдал, урьдчилан сэргийлэх арга технологи” сэдвээр, мөн тус газрын ажилтан, комиссар М.Жамъянчойжил “Авлигын эсрэг хууль тогтоомж, авлигын эсрэг манлайлал” сэдвээр мэдээлэл, танилцуулга хийж мэргэжил, арга зүйн зөвлөгөө өгөв. Сургалтад нийт 100 гаруй албан хаагч танхим болон цахим хэлбэрээр хамрагдаж мэдээлэл солилцлоо.

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар БНСУ-д ажлын айлчлал хийж байна. Энэ хүрээнд тус улсын Мэдээллийн нийгмийн хөгжлийн институтийн ерөнхийлөгч Гвон Ху Елтой өнөөдөр /2023.03.22/ уулзлаа. Уулзалтын эхэнд ЦХХХ-ны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар яамны бодлого, хийж, хэрэгжүүлж байгаа ажлаа танилцуулж, өмнө нь олон төсөл, хөтөлбөрт амжилттай хамтран ажилласанд талархал илэрхийллээ. Мөн цаашид хамтын ажиллагаагаа идэвхжүүлж, Кибер аюулгүй байдлыг хангах нийтийн төв байгуулах, Харилцаа холбооны хууль, Олон нийтийн сүлжээнд хүний эрхийг хамгаалах чиглэлээр хамтран ажиллах саналтай байгаагаа илэрхийлсэн юм. БНСУ-ын Мэдээллийн нийгмийн хөгжлийн институтийн ерөнхийлөгч Гвон Ху Ел хүрээлэнгийнхээ тухай танилцуулж, дээрх саналуудыг хүлээн авч, хамтран ажиллана гэдгээ илэрхийллээ. Энэ хүрээнд хамтарсан ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүн ирэх даваа гарагт Улаанбаатар хотод уулзахаар боллоо. Мөн ЦХХХ-ны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар ирэх 6-р сард болох ICT Expo-д Гвон Ху Ел ерөнхийлөгчийг оролцохыг урьж, тэр бээр урилгыг хүлээн авлаа

Бизнес форумд банк, санхүүгийн байгууллага, эм, хүнс, технологийн компаниуд, уул уурхай, ноос, ноолуур, хүнсний үйлдвэрийн салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй 40 гаруй компанийн төлөөлөгчид оролцож, хоёр орны худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны талаар мэдээлэл солилцож, эрдэс баялаг, цахим боловсрол, эрүүл мэнд, хүнсний хангамж болон аюулгүй байдлыг сайжруулах, аялал жуулчлалын салбарын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, байгаль орчинд ээлтэй, ухаалаг хотыг хөгжүүлэхэд хамтран ажиллах боломжийн талаар ажил хэрэгч хэлэлцүүлэг өрнүүлэв. Уулзалтын үр дүнд Frequentes AG, eee Austria international projects GmbH, MUT Austria, ComFin Software GmbH компаниуд хамтарсан төсөл хэрэгжүүлэхээр тогтлоо. Хувийн хэвшлээ дэмжсэн, бизнесийн хамтын ажиллагааг дэмжих нь МУ-ын Засгийн газрын бодлого байх бөгөөд тус төслүүдийг Монгол, Австри 2 орны Засгийн газар хоорондын комиссын даргын хувиар хуралдааны протоколд тусгахаар ажиллаж байна.

БНСУ-ын Сөүл хот дахь Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын үйлчилгээний төвөөр сард ойролцоогоор 500 гаруй Монгол иргэн үйлчлүүлдэг. Хөдөлмөрийн харилцаа болон нийгмийн даатгалын чиглэлээр үйлчилгээ авах гэж ирсэн иргэдэд лавлагаа, тодорхойлолт авах хэрэгцээ гардаг. Тиймээс тус төвд төрийн үйлчилгээний “Хурдан” цэгийг байгууллаа. Ингэснээр тус төвөөр үйлчлүүлж байгаа иргэд үйлчилгээний оператороос 440 төрлийн үйлчилгээ, киоск машинаас 70 гаруй төрлийн лавлагаа,тодорхойлолт, тоон гарын үсгээ хурдан, шуурхай авах боломж бүрдэж байна.