urantsetseg

Ази, Номхон далайн орнуудын сансрын хамтын ажиллагааны байгууллагаас санхүүжүүлэх төсөл хөтөлбөрийн санал хүлээн авч байна. No Priority Areas Domain Budget   Duration 1 Understanding the Spatial-Temporal Distribution of Aerosol Components in the Asian-Pacific Region Using Satellite Remote Sensing Technology Space Science A 1-3 Years 2 Regional Mechanisms for Space Weather Monitoring and Forecasting Space Science A 1-3 Years 3 Space environment monitoring by using Lower Earth Orbit/Suborbital Spacecraft such as high-altitude pseudo satellite (HAPS) Space Science B 1-3 Years 4 Space Debris Mitigation and Space Situational Awareness Space Technology Application B 1-3 Years 5 Earth Observation for Environmental Monitoring: Air pollution, Forest Monitoring, Land motion etc.   Space Technology Application A 1-3 Years 6 Development of Space Qualified parts for satellites based on the cutting-edge space technologies Space Technology Development A/B 1-3 Years 7 New generation of Ground Station Network   Space Technology Development B 1-3 Years 8 Space Propulsion Systems for small satellite Space Technology Development A/B 1-3 Years 9 Cubesat Competition for Future Generation Space Education Development A 1-3 Years 10 Interdisciplinary education within the scope of space sciences, basic sciences and engineering disciplines in the scope of space Space Education Development A 1-3 Years 11 Hands-on training on use of artificial intelligence in data mining of huge dataset of satellite imagery Space Education Development A 1-3 Years 12 Disaster monitoring and Post-Disaster Assessment by using space-based earth observation data for flood, forest fire, oil spill etc. Disaster/ Emergency Management and Environmental Monitoring A 1-3 Years 13 SAR Satellite Data Usage for Monitoring Disaster/Emergency Management and Environmental Monitoring A/B 1-3 Years A-less than 500K USD; B- between 500k to 1000K USD; Төсөл хөтөлбөрийн санал хүлээн авах эцсийн хугацаа: 2024 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдөр ЦХИХХЯ-ны Сансрын холбооны хэлтэс, 104 тоот Холбоо барих хаяг: Утас: 51-265104 Цахим шуудан: fr@mddc.gov.mn, Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам

ЦХИХХЯ-ны санаачилгаар гадаад руу томилолтоор явсан Газар, хэлтсийн дарга нар, мэргэжилтнүүд томилолтын үр дүн, шинэ санаа, цаашид хэрэгжүүлэх төлөвлөгөөний талаар нийт ажилчдадаа танилцуулж, үр дүнгээ хуваалцдаг жишгийг бий болгож эхэллээ. Энэ хүрээнд арваннэгдүгээр сарын 23-24-ний өдрүүдэд Бүгд найрамдах Эстони Улсад ажиллаад ирсэн гадаад томилолтыг эхний ээлжид онцолж байна. Засгийн газрын цахим засаглал, цахим шилжилтийн талаар судлах, туршлага солилцож, цаашид  хамтран ажиллах санал солилцох зорилгоор УИХ-ын гишүүд, Инновац, цахим бодлогын байнгын хороо, ЦХИХХЯ-ны төлөөлөл зэрэг 17 хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр энэхүү томилолтыг зохион байгуулжээ. ЦХИХХЯ-ны Салбар дундын зохицуулалт хариуцсан шинжээч Г.Энхтулга “1991 онд Тусгаар тогтнолоо байгуулсан Эстони Улс сүүлийн 2.5 жилд цахим шилжилтийн хүрээнд үсрэнгүй хөгжжээ. 1.3 сая иргэндээ e-ID-ийг бүрэн нэвтрүүлсэн. Үүнийг нийт иргэдийн 64 хувь тогтвортой ашиглаж байна. Мөн пластик үнэмлэх, мобайл ID, smart ID зэргийг нэвтрүүлжээ. Smart ID-ийг интернэттэй холбогдож буй иргэд хэрэглэх боломжтой бөгөөд заавал гар утас шаардахгүй учир гадаадад оршин сууж буй иргэдэд энэхүү үйлчилгээ түгээмэл хүрсэн. 2014 оноос Европын холбооны улсуудтай тохиролцож, Эстони Улсын иргэн өөр улсад амьдарч байвал Smart ID-ийг ашиглаж, хил дамнасан мэдээллийг хөгжүүлэх эхлэлийг тавьжээ. Мөн нийтийн дэд бүтцийн шилдэг технологийг 2001 оноос нэвтрүүлж, мэдээлэл солилцоход хамгийн өргөн хэрэглэгддэг Xroad-ийг бий болгожээ. Энэ нь дэлхийн тэргүүлэгч дижитал улс орнуудын ашигладаг байгууллагуудын хооронд аюулгүй мэдээлэл солилцох нээлттэй платформ юм. Түүнчлэн Бүгд найрамдах Эстони Улс нь 2005 оноос сонгуулиа цахимаар өгч буй дэлхийн ганц улс” гэдгийг онцоллоо. Томилолтын үр дүнд City verse, Lorawan, Large language model /LLM/, AI+IoT, E-community зэргийг хөгжүүлэх шаардлага байгааг олж харсан байна. Тодруулбал, хиймэл оюун, дрон, IoT-ийг хөгжүүлэхийн тулд Lorawan-гийн стандартыг нэвтрүүлэх нь чухал. Мөн LLM-ийг нэгдсэн бодлогоор хөгжүүлэх шаардлагатай. Дэлхийн 62 улс E-community-д нэгджээ. Үүнд нэгдэн орох хэрэгцээ Монгол Улсад ч бий. Цахим шилжилтийг эрчилжүүлэхийн тулд дээрх ажлуудыг гүйцэтгэхээс гадна иргэдийнхээ сэтгэлгээг бэлдэх, мэдээллийн аюулгүй байдлыг бүрэн хангах нь хамгийн чухал аж. ЦХИХХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч П.Алтан-Од “Эстони Улсад 1,3 сая хүн цахимаар сонгуулийн саналаа өгч байна. Энэхүү жишгийг 2025 оноос гадаадад ажиллаж, сурч буй иргэдийн дунд нэвтрүүлэхийг зорьж байна. Гадаадад амьдарч буй 200 гаруй мянган иргэнээс 8000 нь сонгуулийн санал өгдөг. E-vote-ийг нэвтрүүлснээр энэхүү тоо өсөх юм. Мөн ЦХИХХЯ-наас санаачлан цахим нотариатыг 2026 оны нэгдүгээр сараас хэрэгжүүлэхээр зорьж байна. Үүнийг нэвтрүүлэхэд жил орчмын хугацаа шаардлагатай” хэмээн ярилаа. Цаашид ЦХИХХЯ-наас Бүгд найрамдах Эстони Улсын туршлагад тулгуурлан дараах цахим шилжилтийн үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байна.  Үүнд: 1. Цахим нотариат: Нотариатын үйл ажиллагааг цахим хэлбэрт шилжүүлэх, 2. Цахим сонгууль: Сонгуулийн санал хураалтыг цахим хэлбэрт шилжүүлэх, иргэд саналаа цахим хэлбэрээр өгөх сонголтод хувилбарыг бий болгох, 3. X-road архитектур нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн ерөнхий төлөвлөлтийн  архитектурыг төвлөрсөн бус X-Road /X-Tee/ заrварт ойртуулах, холбогдох судалгаа, төлөвлөлтийн ажлыг хийж, дэд бүтцийн шинэчлэлтийг хэрэгжүүлэх шаардлагатай хүний нөөцийг бэлтгэх, 4. Шинэчлэгдсэн “Цахим үнэмлэх 6-10” экосистемийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэх, үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх, 5. Мэдээллийн технологийн чиглэлээр хүний нөөцийг сургах үйл ажиллагaar TalTech технологийн их сургуультай хамтран хэрэгжүүлнэ. /Төрийн албан хаагч нарт зориулсан 1 жилийн хөтөлбөр/ 6. Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам болон Бүгд Найрамдах Эстони Улсын И-Засаглалын академитай 2023 онд байгуулсан хамтын ажиллагааны санамж бичгийн үйл ажиллагааг идэвхжүүлнэ. Бүгд найрамдах Эстони Улсад туршлага судлахаар явж ирсэн төлөөлөл энэ мэтээр мэдээллээ хуваалцаж, томилолтод тулгуурлан цаашид хийх ажлын төлөвлөгөөгөө танилцууллаа.

Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллагаас хэрэгжүүлж буй “Сансрын хэрэглээний хөтөлбөр”-ийн хүрээнд сансрын технологийн хөгжлийг дэмжих, хүний нөөцийг чадавхжуулах зорилгоор БНХАУ-ын Бейхангийн их сургуульд 2025 оноос элсэн орох Доктор (DOCSTA) болон Магистр (MASTA)-ын зэрэг олгохтэтгэлэг хөтөлбөрийн сонгон шалгаруулалтыг нээлттэйгээр зарлаж байна. Хөтөлбөрийн тухай: НҮБ-ын “Сансрын хэрэглээ” хөтөлбөрийн зөвлөмжүүдийг хэрэгжүүлэх зорилгоор БНХАУ-ын Бэйхангийн их сургуулийн санаачилгаар Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллагын дэмжлэгтэйгээр 2006 оноос эхлэн хэрэгжиж эхэлсэн тус хөтөлбөрт Монгол Улс 2008 оноос нэгдсэн. БНХАУ-ын Бэйхангийн их сургууль нь 1952 онд байгуулагдсан бөгөөд хуучнаар Бээжингийн их сургуулийн агаарын хөлгийн инженерчлэл, сансар судлалын чиглэлийн салбар сургууль юм. Энэ чиглэлээр мэргэжилтэн бэлтгэж эхэлсэн хамгийн анхны бөгөөд  Хятадын шилдэг 16 сургуулийн нэг юм. Суралцах чиглэл: Д/д Суралцах чиглэл Сонгон шалгаруулах оюутаны тоо 1 Байршил тогтоох хиймэл дагуулын систем Global Navigation Satellite System (GNSS)   Магистр, Докторын хөтөлбөр 2 Зайнаас тандан судалгаа болон газарзүйн мэдээллийн систем Remote Sensing and Geo-Information System (RS&GIS) 3 Бага оврын хиймэл дагуулын технологи Micro-satellite Technologies 4 Сансрын төслийн менежмент Space Project Management Магистрын хөтөлбөр 5 Сансрын эрхзүй ба бодлого Space Law and Policy Хугацаа:  Магистрын хөтөлбөр 1 жил 9 сар, докторын хөтөлбөр 3-4 жил Тэтгэлгийн хамрах хүрээ: Тавигдах шаардлага: Бүрдүүлэх материал: Шалгаруулалт: Бичиг баримт бүрэн өргөдөл гаргагчдын эхний шатны сонгон шалгаруулалтыг ЦХИХХЯ зохион байгуулна. Сонгогдсон өргөдөл гаргагчид Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллага болон Бэйхангийн их сургуулийн хамтарсан комисстой цахимаар ярилцлага хийнэ. ЦАХИМ ХӨГЖИЛ, ИННОВАЦ, ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЯАМ

Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллагаас хэрэгжүүлж буй “Сансрын хэрэглээний хөтөлбөр”-ийн хүрээнд сансрын технологийн хөгжлийг дэмжих, хүний нөөцийг чадавхжуулах зорилгоор БНХАУ-ын Бээжингийн технологийн их сургуульд 2025 оноос элсэн орох Доктор (DOCSTA) болон Магистр (MASTA)-ын зэрэг олгохтэтгэлэг хөтөлбөрийн сонгон шалгаруулалтыг нээлттэйгээр зарлаж байна. БНХАУ-ын Бээжингийн технологийн их сургууль нь 1940 онд байгуулагдсан сургууль юм. Суралцах чиглэл: Major Program Aeronautics & Astronautics Science and Technology     APSCO-BIT University -Master Ptrogram-2025   APSCO-BIT University -PhD Ptrogram-2025   Mechanics Mechanical Engineering Power Engineering and Engineering Thermophysics Information and Communication Engineering Electronics Science and Technology Control Science and Engineering Materials Science and Engineering Biomedical Engineering Physics Law Management Science and Engineering APSCO-BIT University -PhD Ptrogram-2025   Хугацаа:  Магистрын хөтөлбөр 1 жил 9 сар, докторын хөтөлбөр 3-4 жил Тэтгэлгийн хамрах хүрээ: Тавигдах шаардлага: Бүрдүүлэх материал: Шалгаруулалт: Бичиг баримт бүрэн өргөдөл гаргагчдын эхний шатны сонгон шалгаруулалтыг ЦХИХХЯ зохион байгуулна. Сонгогдсон өргөдөл гаргагчид Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллага болон Бээжингийн технологийн их сургуулийн хамтарсан комисстой цахимаар ярилцлага хийнэ.

Дэлхийн 800 сая гаруй хүнд үйлчилж буй Apple Pay олон улсын төлбөрийн систем Монголд нэвтэрлээ. Олон улсын стандарт, шаардлагыг хангасан төлбөрийн үйлчилгээг эх орондоо нутагшуулах зорилгоор Монголбанк Голомт банк, Худалдаа хөгжлийн банктай хамтран технологиороо  дэлхийд тэргүүлэгч Apple компанийн “Apple Pay” үйлчилгээг нэвтрүүлэх ажлыг хийж гүйцэтгэжээ. “Apple Pay” үйлчилгээ нь IOS үйлдлийн систем бүхий Apple компанийн ухаалаг гар утас, ухаалаг цаг зэрэг бүтээгдэхүүнийг ашиглан хэрэглэгчдэд төлбөр хийх боломжийг олгодог.  Энэхүү үйлчилгээ нэвтэрснээр үндэсний төлбөрийн “₮ карт”-ыг ашиглан олон улсад төлбөр тооцоо хийх нөхцөл бүрдсэн. Мөн манай улсын иргэдэд олон улсын төлбөр тооцооны шинэ гарцыг нээсэн чухал алхам боллоо. Түүнчлэн Монгол Улсад ашиглагдаж буй 150 гаруй мянган ПОС төхөөрөмжүүдэд iPhone утсаа ашиглан төлбөр тооцоо хийх боломжтой болж байна.   Apple pay дэлхийн 90 орчим оронд хэрэглэгддэг хамгийн хялбар, найдвартай төлбөрийн хэрэгсэл юм. Африк, Ази, Европ, Латин Америк, Ойрх Дорнод, Хойд Америкийн бүсийн орнуудад Apple Pay ашиглан NFC-ээр төлбөр төлнө. Та Монголд төдийгүй дэлхийн хаана ч явсан дараах тэмдэглэгээ байршсан худалдаа, үйлчилгээний байгууллагад Apple Pay-ээр төлбөр төлөх боломжтой. Дэлхийн хаанаас ч Монгол Улсын 1,600,000 гаруй IOS хэрэглэгчдэд iPhone, Apple Watch, Mac болон iPad гар утсаа ашиглан худалдан авалт хийх нөхцөл ийнхүү бүрдлээ.

Амазон компани Италийн Сан Салво хотод дрон хүргэлтийн анхны туршилтаа амжилттай хийжээ. Туршилтад тус компанийн хамгийн сүүлийн үеийн автоматжуулалт өндөр загвар болох MK30 дроныг ашигласан байна. Энэхүү загвар нь саад тотгорыг даван туулах чадвартай бөгөөд бусад онгоцноос зайлсхийхийн тулд компьютерийн харааны дэвшилтэт технологиор тоноглогджээ. Прайм Эйр Итали нь 2025 онд дээрх аргачлалаар арилжааны үйлчилгээг эхлүүлэхээр төлөвлөж байна. MK30 дрон нь 5 фунт (2.27 кг) хүртэл жинтэй бөгөөд АНУ-д Beyond Visual Line of Sight (BVLOS) ажиллуулах зөвшөөрөлтэй аж. Амазон компани нь 2025 онд дээрх үйлчилгээг бүрэн нэвтрүүлэх зорилгоор Италийн эрх баригчидтай хамтран ажиллаж байна. Эх сурвалж: Technology innovation