Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, Монголбанк, банкнуудын төлөөлөлтэй хамтран бизнес эрхлэгч аж ахуйн нэгж, иргэдийн цахим худалдааны төлбөр тооцоо гүйцэтгэхэд тулгарч байгаа асуудлыг шийдэх зорилгоор “Олон улсын цахим худалдааны шийдэл” сэдэвт хамтарсан уулзалт өнөөдөр /2023.09.14/ зохион байгууллаа. Уулзалтад ЦХХХ-ны сайд Н.Учрал, Монголбанкны Ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн болон албаны бусад төлөөлөл оролцож, бизнес эрхлэгчдэд цахим худалдаа буюу e-commerce ялангуяа гадаадад борлуулалт хийж төлбөр тооцоо хүлээн авахад тулгарч байгаа хүндрэл, шийдвэл зохих асуудлын талаар талуудын байр суурийг хэлэлцэж, харилцан санал солилцов. Монгол банкнаас хийсэн судалгаагаар “VISA” Олон улсын картын байгууллагын сүлжээгээр манай улсын нэр бүхий томоохон аж ахуйн нэгжүүд Олон улсын төлбөр, тооцоо хүлээн авдаг ч энэ үйлчилгээг авахад өөрийн цахим хуудастай байх, урьдчилж барьцаа төлбөр байршуулах гэх зэрэг технологийн болоод санхүүгийн өндөр шалгууртай байгаа нь зарим талаар иргэдэд, жижиг дунд аж ахуйн нэгжүүдэд хүндрэлтэй байдаг. Тиймээс Монголбанкны зүгээс Paypal, Stripe, Amazon pay, Skrill, 2checkout зэрэг байгууллагуудтай холбоо тогтоож, хамтран ажиллах албан хүсэлтээ илэрхийлээд байгаа юм байна. Гэвч эдгээр байгууллагуудтай хамтран ажиллаж, судалгаа хийхэд манай улсын цахим худалдааны зах зээлийн эргэлт бага, хэн ямар бараа, бүтээгдэхүүн борлуулах, ямар хэмжээний орлого олох талаар тодорхой мэдээлэл байхгүй, энэ төрлийн үйлчилгээг шинээр нэвтрүүлэхэд дэд бүтцийн зардал өндөр зэрэг хүндрэлтэй асуудлууд гарч байгааг тайлбарлаж байлаа. Банкнуудын тухайд иргэд, аж ахуйн нэгжүүдийн гадаадаас бараа, бүтээгдэхүүн, ажил, үйлчилгээний төлбөрийг төлөх, төлбөр хүлээн авах олон суваг бүхий дэд бүтцийг бий болгож, өнөөдрийн байдлаар Олон улсын цахим худалдааны төлбөрийн гарах урсгал ямар нэгэн саадгүйгээр дамжиж байна. Харин бизнес эрхлэгчдийн хүрээнд гадаадад бараа бүтээгдэхүүн, ажил, үйлчилгээгээ зарж, борлуулсан орлогоо хүлээн авах суваг хараахан сайн хөгжөөгүй байгаагын улмаас төлбөр тооцоогоо түргэн шуурхай, зардал багатай хүлээн авах боломж харьцангуй хязгаарлагдмал байна. Тиймээс банкнууд өөрийн банкны цахим худалдааны төлбөр тооцоо гүйцэтгэхтэй холбоотой програм хангамжийн шийдэл, шинээр нэвтрүүлсэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнийхээ давуу тал, онцлогийн талаар мэдээлэл хүргэж, энэ төрлийн бизнес эрхлэгчидтэй хамтран ажиллахад ямар боломж байгаа талаар товч танилцууллаа. Уулзалтад оролцогч бусад байгууллагуудын төлөөлөл ч мөн адил гадаадад борлуулалт хийж, төлбөр тооцоо хүлээн авахад өөрсдийн ашигладаг суваг, туршлагаасаа хуваалцсаны дээр тодорхой шийдлүүдийг ч санал болгов. Дээрх асуудлуудыг шийдвэрлэхийн тулд талуудын оролцоог хангасан ажлын хэсэг байгуулж, энэ чиглэлээр үйл ажиллагаа эрхлэн явуулдаг иргэд, бизнес эрхлэгчдийн санал, хүсэлтийг нэгтэн тодорхой шийдлийг ЦХХХЯ, Монголбанкаар дамжуулан Монгол Улсын Засгийн газарт болон бусад шийдвэр гаргагч нарт уламжлахаар тогтлоо.

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар БНСУ-д ажлын айлчлал хийж байна. Энэ хүрээнд тус улсын Мэдээллийн нийгмийн хөгжлийн институтийн ерөнхийлөгч Гвон Ху Елтой өнөөдөр /2023.03.22/ уулзлаа. Уулзалтын эхэнд ЦХХХ-ны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар яамны бодлого, хийж, хэрэгжүүлж байгаа ажлаа танилцуулж, өмнө нь олон төсөл, хөтөлбөрт амжилттай хамтран ажилласанд талархал илэрхийллээ. Мөн цаашид хамтын ажиллагаагаа идэвхжүүлж, Кибер аюулгүй байдлыг хангах нийтийн төв байгуулах, Харилцаа холбооны хууль, Олон нийтийн сүлжээнд хүний эрхийг хамгаалах чиглэлээр хамтран ажиллах саналтай байгаагаа илэрхийлсэн юм. БНСУ-ын Мэдээллийн нийгмийн хөгжлийн институтийн ерөнхийлөгч Гвон Ху Ел хүрээлэнгийнхээ тухай танилцуулж, дээрх саналуудыг хүлээн авч, хамтран ажиллана гэдгээ илэрхийллээ. Энэ хүрээнд хамтарсан ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүн ирэх даваа гарагт Улаанбаатар хотод уулзахаар боллоо. Мөн ЦХХХ-ны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар ирэх 6-р сард болох ICT Expo-д Гвон Ху Ел ерөнхийлөгчийг оролцохыг урьж, тэр бээр урилгыг хүлээн авлаа

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Э.Батшугар өнөөдөр Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллагын (АНДСХАБ) Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Жианг Хуй-г хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын үеэр хоёр тал сансар судлалын салбарын хөгжлийн чиг хандлага, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх боломж, хүний нөөцийн чадавхыг нэмэгдүүлэх хөтөлбөрүүд болон ирээдүйн төслүүдийн талаар өргөн хүрээнд санал солилцов. Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллагын (АНДСХАБ) Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Жианг Хуй Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар томилогдсоноос хойш гишүүн орнуудын хамтын ажиллагааг шинэ шатанд гаргах, сансрын технологи, тандан судалгааны төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлэх зэрэг зорилтоо танилцууллаа. БНХАУ-ын зүгээс АНДСХАБ-ын үйл ажиллагаанд томоохон дэмжлэг үзүүлдэг бөгөөд, гишүүн орнуудад сансар судлал, сар судлал, тандан судалгаа, навигацийн  технологийн чиглэлээр хүний нөөцийг чадавхжуулах, техник тоног төхөөрөмжөөр хангах зэрэг бүх талын боломжуудыг олгож байна. Мөн хүний нөөцийг чадавхжуулах хөтөлбөрийн хүрээнд гишүүн орнуудын өндөр технологи, СТЕМ боловсролын чиглэлд түлхүү анхаарахаар төлөвлөж байгаагаа илэрхийлээд өнгөрсөн 16 жилийн хугацаанд нийт 50 оюутан холбогдох магистр, докторын хөтөлбөрт Монгол Улсаас хамрагдсан талаар онцоллоо. Сайд Э.Батшугар: Монгол Улсын Засгийн газар сансар судлалын салбарт онцгой ач холбогдол өгч байгааг дурдаад, хамтарсан сургалт, семинар болон төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүдэхэд бүх талаар дэмжлэг үзүүлэхээ илэрхийлэв. Улмаар ирэх онд зохион байгуулах сансрын технологийн арга хэмжээний хүрээнд  хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, төсөв санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэх талаар санал солилцож, талуудын хамтын ажиллагааг улам бататгах талаар тохиролцлоо. Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллага /АНДСХАБ/ нь сансар, огторгуйг энхийн зорилгоор ашиглахад дэмжлэг үзүүлэх, гишүүн болон бүс нутгийн орнуудын дунд сансрын шинжлэх ухаан, сансрын технологи, хэрэглээний чиглэлээр хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх зорилго бүхий Засгийн газар хоорондын байгууллага бөгөөд үндсэн үйл ажиллагаагаа албан ёсоор 2008 оноос эхлүүлж, 2009 оноос Нэгдсэн үндэстний байгууллагын Сансар огторгуйг энхийн зорилгоор ашиглах хороонд ажиглагч гишүүнээр элсэн ажиллаж байна. Манай улсын хувьд АНДСХАБ-ын шугамаар зохион байгуулагддаг зайнаас тандан судлал, сансрын технологи, сансрын хууль зэрэг асуудлаар бүс нутгийн хурал, зөвлөгөөнд тогтмол оролцохоос гадна салбарын мэргэжилтнүүдийг  сургалтад хамруулах, туршлага солилцох, гадаадын экспертийн зөвлөгөө авах, сургалт, судалгаа хийх, төсөл хэрэгжүүлэх зэрэг хэлбэрээр нягт хамтран ажилладаг. Тухайлбал, сансрын технологийн салбарт ажиллах мэргэжилтнүүдийн чадавхыг сайжруулах зорилгоор АНДСХАБ-аас БНХАУ-ын Бэйханг их сургууль мөн Баруун Хойд Политехникийн Сургууль, Харбины технологийн дээд сургуульд “Сансрын технологийн хэрэглээ”, “Зайнаас тандан судлал”, “Микро хиймэл дагуул”, “Сансрын хууль, эрх зүй” зэрэг чиглэлээр доктор болон магистрын зэрэг олгох тэтгэлэгт хөтөлбөр болон богино хугацааны сургалтуудыг жил бүр зохион байгуулдаг. Манай улсаас Онцгой байдлын ерөнхий газар, Шинжлэх ухааны академи, түүний харьяа Одон орон, геофизикийн хүрээлэн, Физик, технологийн хүрээлэн, Ус цаг уур, орчны судалгаа, мэдээллийн хүрээлэн, Монгол Улсын их сургууль, Шинжлэх ухаан, технологийн их сургуулиудтай хамтран ажиллаж байна. ЦАХИМ ХӨГЖИЛ, ИННОВАЦ, ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЯАМ