ЦХХХЯ автомашины худалдан авалт хийхгүй, түрээслэх бодлого баримталж байна

Өгөгдөлд суурилсан бизнес загварууд уламжлалт эдийн засгийн бүтцийг эвдэж байна

2024-11-28

Технологийн салбарын үсрэнгүй хөгжил, үүнийг дагасан өгөгдөл боловсруулах хүчин чадал нь үндэстэн дамнасан компаниуд төдийгүй улс орнуудад шинэ боломж, эрсдэлийг бий болгож байна. Тухайлбал, АНУ-ын “Гайхамшигт 7” гэж нэрлэгдэх болсон технологийн компаниудын зах зээлийн үнэлгээ 2024 оны хагас жилийн байдлаар 15.4 их наяд ам.долларт хүрчээ. Энэ нь БНХАУ болон Европын хөрөнгийн зах зээлийн нийт үнэлгээтэй ойртсон статистик болов. Дээрх компаниудын нийтлэг онцлог нь технологи болон өгөгдөлд суурилсан бизнес загварыг бий болгож чаджээ. Тус загвар нь уламжлалт эдийн засаг, салбаруудын бүтцийг богино хугацаанд эвдэж, улс орон, компаниудын өрсөлдөх чадварыг өөрчлөх боломжийг олгож байна. Өгөгдлийг зөвхөн статистик эсвэл мэдээллийн технологи хариуцсан байгууллага, нэгжүүдийн асуудал мэтээр хандах хэвшмэл ойлголт ард хоцорчээ. Нийтийн эсвэл улс орны хэмжээнд анхаарал хандуулж, бодлогын түвшинд шийдвэрлэх цаг ирсэн. Улмаар олон улсын түвшинд өгөгдлийн үнэ цэнийг хүлээн зөвшөөрч, Тогтвортой хөгжлийн зорилго, улс орнуудын хөгжлийн бодлогод өгөгдлийн тогтолцоо, засаглалыг хөгжүүлэх зорилтуудыг цогцоор тавьж, хэрэгжүүлж эхлээд байна. Жишээлбэл, Австралийн Холбооны Улсын Засгийн газраас 2023 оны 12 дугаар сард “Өгөгдөл ба өгөгдлийн цахим Засгийн газрын стратеги”-ийн баримт бичгийг гаргасан. Үүнд дэлхийн стандартад нийцсэн цахим технологи, өгөгдөлд суурилсан төрийн үйлчилгээг иргэд, аж ахуйн нэгжүүддээ хүргэх үүрэг зорилтыг тусгажээ. Ингэхдээ Австралийн Засгийн газарт буй өгөгдлийг үнэ цэнэтэй хөрөнгө гэдгийг хүлээн зөвшөөрч, удирдах, өгөгдлийг хадгалах, хамгаалах, ашиглах дэд бүтэц, үйл ажиллагааг сайжруулахад хөрөнгө оруулалт тасралтгүй хийх зэрэг асуудлуудыг оруулж өгсөн. Улмаар Австралийн төрийн өгөгдлийн катологийг үүсгэх, өгөгдөл солилцоог дэмжих, өгөгдлийн системийг хөгжүүлэх, Засгийн газрын хэмжээнд өгөгдлийн засаглалыг бий болгох зэрэг зорилтуудыг тавьсан байна.

“Онц чухал мэдээллийг хадгалдаг дэд бүтэцтэй байгууллагууд кибер аюулгүй байдлын мэргэжилтэнтэй болох шийдвэр гаргалаа”

2024-11-13

Монгол Улсын Засгийн газрын ээлжит хуралдаан өнөөдөр (2024.11.13) болж, кибер аюулгүй байдлыг хамгаалах, кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх чиглэлд онцгой анхааран ажиллахаар болжээ. Хуралдаанаас гарсан шийдвэрийг Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү танилцуулав. Тэрбээр “Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар кибер аюулгүй байдлыг хамгаалах, кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх чиглэлээр томоохон шийдвэрүүд гаргалаа. Нэг эмнэлгийн асуудлыг хэвлэлээр мэдээллээд өнгөрөх биш улсын хэмжээнд онц чухал мэдээллийн дэд бүтэц бүхий байгууллагуудын кибер аюулгүй байдлыг хангах тогтолцоог бүрдүүлэх шаардлагатай. Нэгдүгээрт, Монгол Улс НҮБ-аас гаргасан Кибер аюулгүй байдлын индексээр 193 орноос 103-т эрэмбэлэгдсэн. Ингэхдээ техник технологийн ур чадвар, гадаад дотоодын хамтын ажиллагааанд хамгийн муу үнэлгээ авч байна. Монгол Улсын кибер аюулгүй байдлын эрсдэлийн түвшинг тогтоох ажлыг Оксфордын их сургуультай хамтран эхлүүлээд байна. Хоёрдугаарт, онц чухал мэдээллийг хадгалдаг дэд бүтэцтэй байгууллагууд кибер аюулгүй байдлын мэргэжилтэнтэй болох шийдвэрийг Засгийн газрын хуралдаанаас гаргалаа. Гуравдугаарт, улсын төсөв болон тухайн байгууллагын төсөв батлахдаа мэдээллийн технологийн зардал гэх ерөнхий зүйл ангиар биш кибер аюулгүй байдлын зардал гэдэг тусгай зүйл ангитай болж, кибер аюулгүй байдлын технологийн шинэчлэл, тэр дундаа албан ёсны лицензтэй программ хангамж ашиглах шийдвэр гаргаж байна. Төгсгөлд нь, Монгол Улсад кибер зөрчил, халдлагатай тэмцэх албан ёсны гурван төв ажилладаг. Тагнуулын ерөнхий газрын дэргэд Кибер аюулгүй байдлын эсрэг үндэсний төв, БХЯ-ны дэргэд Батлан хамгаалахын кибер аюулгүй байдлын төв, “Кибер халдлага зөрчилтэй тэмцэх нийтийн төв” нь иргэд, хувийн хэвшлийг кибер халдлагад өртөхөөс сэргийлэхээс урьдчилан сэргийлэх, танин мэдүүлэх үүрэгтэйгээр ажилладаг. Өнөөдөр Интермэд эмнэлгийн асуудлыг нийтээрээ ярьж байна. Дэлхийн өнөөгийн чиг хандлага бол кибер халдлагад өртсөн байгууллагыг буруутгахаас илүү дахиж ийм халдлага гаргахгүй байх тогтолцоог бүрдүүлэхийн төлөө ажиллах нь хамгийн зөв арга гэж үздэг. Хэрвээ кибер халдлагад өртсөн хувь хүн, байгууллагыг буруутгавал дараагийн байгууллага халдлагад өртсөнөө нуудаг. Тэгэхийн бол тухайн хортой код хаанаас орж ирснийг илрүүлэх явц нь удааширдаг. Интермэд эмнэлэгт Кибер халдлага зөрчилтэй тэмцэх нийтийн төвийн дөрвөн мэргэжилтэн барьцаалагдсан есөн серверийг бүрэн сэргээхээр ажиллаж байна” гэлээ.

Цахим ур чадвар олгох сургалт өмнөговь аймагт зохион байгуулагдаж байна

2023-08-17

ЦХХХЯ, ТЦҮЗГ, “И-Монгол” академи хамтран “Цахим аймаг” бодлогын зөвлөмж, сургалт, үнэлгээ арга хэмжээний хүрээнд “Цахим ур чадвар олгох” сургалт зохион байгуулж байна. Сургалтад Өмнөговь аймгийн төрийн захиргааны мэдээллийн технологи хариуцсан 100 орчим албан хаагч хамрагдаж байна. “И-Монгол” академийн салбар дундын зохицуулалтын газрын дарга Х.Энхманлай, “И-Монгол” академийн салбар дундын зохицуулалтын газрын процесс аналист П.Оргил, “И-Монгол” академийн цахим ур чадварын газрын сургагч багш Г.Халиун нар хичээл орж байна.