Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

ҮЙЛ ЯВДАЛ

ЦХХХ-ны сайд Н.Учрал: Цахим хөгжлийг үр дүнтэй хэрэгжүүлэхийн тулд 174 хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулна

2022.11.22

Улсын Их Хурлаас долоо хоног бүрийн мягмар гараг бүр “Хуулийн мэдээлэл” арга хэмжээг зохион байгуулж, шинээр батлагдсан болон хэрэгжиж эхэлсэн хуулиудын үзэл баримтлал, ач холбогдол, үр нөлөө, хэрэгжилтийн явцын талаар мэдээлэл өгдөг. Өнөөдөр /2022.11.22/ УИХ-ын гишүүн, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал цахим хөгжлийг дэмжих хуулиудын хэрэгжилтийг танилцууллаа.

Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын тухай хуулийн хүрээнд нийт 17 дүрэм, журам, аргачлал батлуулахаас өнөөдрийн байдлаар 13 баримт бичиг батлагдаж, 3 баримт бичиг боловсруулалтын шатанд, 1 журам судалгааны шатанд явж байна. Батлагдсан журмын дагуу дараах ажлууд хийгдэж байна. Үүнд 59 байгууллагын 606 нээлттэй өгөгдлийг opendata.gov.mn-д байрлуулахаар төлөвлөсөн бөгөөд өнөөдрийн байдлаар 54 байгууллагын 455 нээлттэй өгөгдлийг байршуулаад байна.
Иргэний мэдээлэл хайх, мэдээлэл хүлээн авах эрхийг хангах зорилгоор мэдээлэл хариуцагч төрийн байгууллагуудын байнга ил тод байх нь зүйтэй гэж 68 төрлийн мэдээллийг ил тод, нээлттэй байлгахаар зохицууллаа.
 
 
Хүний хувийн мэдээллийг хамгаалах тухай хуульд заасан Мэдээлэл хариуцагч хүний оролцоогүй цахим хэлбэрээр боловсруулалт хийх технологийг ашиглан мэдээлэл цуглуулж, боловсруулж, ашиглахад үнэлгээ хийх аргачлал, журмын төсөл болон Дууны, бичлэгийн төхөөрөмж байршуулахад тавих шаардлага, зааварчилгааг боловсруулж, байгууллагын цахим хуудсаар дамжуулан олон нийтээс санал авч байна.
Цахим гарын үсгийн тухай хуулийн хүрээнд 2022 оны 5 дугаар сарын 1-ний өдрөөс эхлэн Улсын бүртгэлийн байгууллагаас 21 аймаг, 330 сум, 9 дүүрэг, 171 хорооны бүртгэлийн нэгжээр дамжуулан нийт 313,384 иргэнд, тоон гарын үсгийн гэрчилгээ олгох тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч байгууллагуудаас нийт 82,242 хуулийн этгээдэд, “Үндэсний дата төв” УТҮГ-аас 14,288 төрийн албан хаагчид тоон гарын үсгийн гэрчилгээ олгосон байна.
Эдгээр хуулиуд хэрэгжиж эхэлснээр төр өөрт байгаа мэдээллээ иргэнээс нэхэхгүй, иргэд төрөөс үйлчилгээ авахын тулд шат дамжлагагүй нэг цэгээс авдаг болох ёстой. Гэсэн хэдий ч төрийн байгууллагууд иргэдээс цаас нэхсээр байгаа нь цахим баримт цаасан баримтын нэгэн адил үйлчлэхтэй холбоотой зарим нэг эрх зүйн зохицуулалт дутуу байгаатай холбоотой. Тиймээс 174 хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахаар ажиллаж байна гэж ЦХХХ-ны сайд Н.Учрал хэллээ.

Бусад мэдээ

Oрчин үеийн тоон технологиор хийгдсэн анхны радио станц Баян-Өлгий аймагт ажиллаж байна

ЦХХХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Батцэцэг болон РТҮС УТҮГ-ын захирал Б.Дагвасүмбэрэл нар Баян-Өлгий аймгийн Радио, Телевизийн Сүлжээний Газарт ажиллаа. Анх Чехословак улсын тусламжтайгаар 1965 оны 08 дугаар сарын 01-ний өдөр “Өлгий” радио өргөн нэвтрүүлгийн станц нэртэй ашиглалтанд орж төвийн радио өргөн нэвтрүүлгийн 1–р программыг Монгол орны баруун хэсэгт дахин дамжуулж эхэлсэн түүхтэй байгууллага юм. Одоогоор Баян–Өлгий аймгийн нутаг дэвсгэрт болон Ховд, Увс аймгийн нийт 52 сум, суурин газрын хэрэглэгчдэд Монголын үндэсний олон нийтийн радиогийн нэг, хоёрдугаар сувгийн нэвтрүүлгийг болон өргөн нэвтрүүлгийг хүлээн авч дахин дамжуулах, орон нутгийн казак хэлний нэвтрүүлгийг дамжуулах чиглэлд 17 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Мөн Монголын үндэсний олон нийтийн телевиз болон арилжааны телевизүүдийн нэвтрүүлгийг аймгийн төв болон сум суурингуудад байгаа 50-200 Вт-ын телевизийн дахин дамжуулах станцуудаар тухайн сум сууринд дамжуулж, оршин суугчдыг мэдээллээр хангах үүрэг хүлээн ажиллаж байна. Баян-Өлгийн радио станцад далайн түвшнээс 4700 метрт өргөгдсөн Монгол улсын хамгийн өндөр 350 метрийн өндөр цамхаг ашигладаг онцлогтой. 2014 онд Монгол улсад радио, телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон технологид шилжүүлэх засгийн газрын тогтоол гарсан ба тус станцын радио нэвтрүүлэх станцыг орчин үеийн тоон технологиор хийгдсэн Герман улсын TRAM – 150L радио станцаар шинэчлэн сольж 2012 оны 12 сарын 12 өдөр 12 цаг 12 минутаас эхэлж анхны нэвтрүүлгээ цацаж эхэлсэн юм.

“Охидын манлайлал” өдөрлөг боллоо

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам, Харилцаа холбооны зохицуулах хороо болон НҮБ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагатай хамтран “Охидын манлайлал” өдөрлөгийг өнөөдөр (2024.04.17) зохион байгууллаа. Girls in ICT буюу охидыг харилцаа холбоо, мэдээлэл технологийн тусламжтай чадавхжуулах зорилготой энэхүү арга хэмжээг Олон Улсын Цахилгаан холбооны байгууллага /ITU/ 2011 оноос эхлэн жил бүрийн 4 дүгээр сард уламжлал болгон тэмдэглэж ирсэн. “Охидын манлайлал” өдөрлөгийн зорилго нь харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн чиглэлээр суралцаж буй охидыг хүнс, хөдөө аж ахуйн салбар дахь тулгамдсан асуудлыг мэдээллийн технологи ашиглан шийдэх, бодит санал санаачилга, шийдэл гаргахад чиглүүлэх, хүнс, хөдөө аж ахуйн чиглэлээр суралцаж буй оюутан охидын мэдээллийн технологийн ур чадварыг нэмэгдүүлэх замаар салбартаа манлайлах, улмаар салбарын хөгжилд хувь нэмэр оруулахад дэмжлэг үзүүлэх ач холбогдолтой юм. Өдөрлөгийг нээж Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн, Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны гишүүн Б.Саранчимэг, НҮБ-ын Монгол Улс дахь суурин зохицуулагч Тапан Мишра, НҮБ-ын Монгол дахь Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагын суурин төлөөлөгч Винод Ахужа нар үг хэлэн, ОУЦХБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Дорийн Богдан-Мартин цахимаар мэндчилгээ дэвшүүлэв. Арга хэмжээний үеэр Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Батцэцэг “Мэдээллийн технологийн салбар ба Охидын манлайлал” сэдвээр илтгэл танилцуулан, оролцогчдын сонирхсон асуултад хариулт өгч хэлэлцүүлэг өрнүүллээ.

Цахим баримт бичгийг цаасан баримт бичгийн адил хүлээн зөвшөөрөх эрх зүйн орчныг бүрдүүлнэ

Монгол Улсад хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа нийт 430 орчим хуульд зөвхөн “бичгээр” буюу “цаасан хэлбэрээр” гэж хэлбэр заасан үг хэллэгтэй 169 хуулийн 869 хэсэг байна. Энэ нь цахим хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулахыг үгүйсгэсэн агуулгатай байгаа юм. Мөн “цаасаар”, “өөрийн биеэр”, “хуулбар”, “бичгээр хүргүүлнэ” гэж цаасан суурьтай баримт бичгийг шаардсан хэсгүүд ч түгээмэл байна. Тиймээс Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын тухай хуульд нийцүүлж 120 хуульд дараах төрлийн нэмэлт, өөрчлөлтийг оруулахаар тусгалаа. • “Бичгээр” гэсэн хэлбэрүүдийг “бичгээр, эсхүл цахим хэлбэрээр” гэж сонголттой болгов. • Төр өөрт байгаа мэдээллийг хүн, хуулийн этгээдээс шаардахгүй байх зарчмыг тодорхой хуулиудад тусгав. • Мэдээллийн сангуудын харилцан холболт, интеграцийг хангаж, мэдээлэл солилцох боломжийг бүрдүүлж, мэдээллийн зөрүүг арилгана. • Зөвшөөрлийн тухай хуулийг практикт цахим хэлбэрээр хэрэгжих нөхцөлийг бүрдүүлэхээр тусгалаа. • Цахим баримт бичгийн албан ёсны хүчинтэй байдлыг цаасан баримт бичгийн нэгэн адил хүлээн зөвшөөрч, цахим эх хувийг хуульчиллаа. • Бичмэл гарын үсгээр баталгаажуулахаар заасан харилцаанд, гэрээ зэрэгт цахим гарын үсэг хэрэглэж болохоор зохицууллаа. Инновац, цахим бодлогын байнгын хорооноос өнөөдөр /2023.06.21/ зохион байгуулсан Төрийн үйлчилгээг цахим хэлбэрээр үзүүлэхтэй холбоотойгоор хууль хоорондын давхардал, хийдэл, зөрчлийг арилгах зорилгоор эрүүл мэндийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай болон бусад хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийн хэлэлцүүлэгт төр, хувийн хэвшил, мэргэжлийн холбоод зэрэг 30 орчим байгууллагын төлөөлөл оролцлоо.