ИЦББХ: Монгол Улсын 2022 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хоёр дахь хэлэлцүүлгийг хийв

ҮЙЛ ЯВДАЛ

2022.01.29

Улсын Их Хурлын Инновац, цахим бодлогын байнгын хорооны өнөөдрийн (2022.01.29) хуралдаан 11 цаг 18 минутад гишүүдийн ирц бүрдсэнээр эхэлж, Засгийн газраас 2022 оны нэгдүгээр сарын 28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын 2022 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2022 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийн хоёр дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ. Төслийн талаар Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд Л.Энх-Амгалан танилцуулав. Коронавируст халдварт цар тахлын нөлөөгөөр дэлхий нийт сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд эрүүл мэнд, нийгэм, эдийн засгийн хүндхэн сорилтуудтай нүүр тулж байгааг танилцуулгын эхэнд дурдаад манай улсын хувьд ч эдийн засгийн хүндхэн нөхцөл байдлыг туулж байгаа хэдий ч Монгол Улсын Засгийн газар санхүү, төсвийн бүхий л боломжит нөөцөө дайчилж иргэдийнхээ эрүүл мэнд, орлогыг хамгаалах, аж ахуйн нэгжүүдээ дэмжих, эдийн засгаа сэргээх нийт 6.9 их наяд төгрөгтэй тэнцэх хэмжээний арга хэмжээг цогцоор нь авч хэрэгжүүлсэн байгаа гэв. Зорилтот хүн амыг бүрэн вакцинжуулж, “Эрүүл мэндээ хамгаалж, эдийн засгаа сэргээх 10 их наядын цогц төлөвлөгөө”-г хэрэгжүүлж ажлын байрыг хадгалах, бизнесийг дэмжих бодлогын үр дүн 2021 оны төсвийн гүйцэтгэлд эергээр нөлөөлснийг Л.Энх-Амгалан сайд төслийн танилцуулгадаа тэмдэглэсэн юм.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс ахмад настны тэтгэврийг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн тодорхой шийдлийг дотоод нөөц бололцоогоо дайчлан яаралтай боловсруулж, үе шаттай авч хэрэгжүүлэн ажиллахыг Засгийн газарт чиглэл болгосонтой холбогдуулан Төсвийн тухай хуулийн 34 дүгээр зүйлийн 34.1.4-д заасны дагуу төсвийн тодотголын төслийг боловсруулжээ.

Тэтгэвэр нэмэгдүүлэхдээ нэгдсэн төсвийн нийт алдагдлын хэмжээг өөрчлөхгүйгээр, төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарын төсөв хоорондын зохицуулалт хийх замаар улсын төсвийн зарлагыг бууруулах, мөн дүнгээр нийгмийн даатгалын тэтгэврийн сангийн төсвийг нэмэгдүүлэх замаар шийдвэрлэхээр төлөвлөсөн байна.

Төслийн танилцуулгатай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Чинбүрэн асуулт асууж, хариулт авав. Тэтгэвэр нэмэгдүүлэхийг дэмжиж буйгаа тэрбээр илэрхийлээд, шинээр байгуулагдаж буй Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яамны үйл ажиллагаа, төсөвтэй холбоотой өөрчлөлт төсвийн тодотголын төсөлд тусгагдсан эсэхийг асуув. Төсвийн тодотголын төслийг боловсруулахдаа аль нэг яам, төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн төсөв, хөрөнгө оруулалтын арга хэмжээ, урсгал зардлаас тухайлан хасаагүй гэдгийг Л.Энх-Амгалан сайд хэллээ. Нийтээр нь 4 тэрбум төгрөгөөс дээш өртөгтэй, урсгал зардлуудаас 10-15 хувь, 2022-2023 онд үргэлжлэн хэрэгжих өндөр дүнтэй хөрөнгө оруулалтын арга хэмжээнүүдийн санхүүжих дүнг жигд бууруулах зарчим баримталсан. Иймд шинээр байгуулагдаж буй Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яамны үйл ажиллагаа, төсөв, хөрөнгө оруулалтын асуудал дээр эрсдэл гарахгүй хэмээн үзэж байна гэлээ.

Ийнхүү гишүүд төслийн танилцуулгатай холбогдуулан асуулт асууж, хариулт авсны дараа Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүд төслүүдтэй холбоотойгоор зарчмын зөрүүтэй санал гаргах шаардлагагүй хэмээн үзсэн юм. Монгол Улсын 2022 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2022 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийн хоёр дахь хэлэлцүүлгийг Инновац, цахим бодлогын засгийн байнгын хороо ийнхүү хийж, энэ талаарх санал, дүгнэлтээ Төсвийн байнгын хороонд хүргүүлэхээр тогтлоо хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Бусад мэдээ

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яамны удирдлагууд Харилцаа холбоо, мэдээлэл технологийн салбараас Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар “Гавъяат холбоочин” цол тэмдгээр шагнагдсан гурван гавъяатад хүндэтгэл үзүүллээ

2024-01-05

Салбартаа олон жил, үр бүтээлтэй ажиллаж, Монгол Улсын “Гавьяат холбоочин” цол тэмдгээр шагнагдсан салбар агентлагийн анхны эмэгтэй захирал Д.Даника, Монгол Улсын зөвлөх инженер, Тэнгэр-Уул Констракшин ХХК-ийн ерөнхий захирал Г.Энхбаяр болон Юнител ХХК-ийн захирлуудын зөвлөлийн дарга Р.Ганболд нарт өнөөдөр (2024.01.03) ЦХХХ-ны Сайд Н.Учрал, ЦХХХ-ны Дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар, ЦХХХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Батцэцэг, ЦХХХЯ-ны газар, хэлтсийн дарга нар хүндэтгэл үзүүлж, хүлээн авав. Уулзалтын эхэнд ЦХХХ-ны сайд Н.Учрал “Гавьяат холбоочин” цол тэмдгээр шагнагдсан гурван гавьяатад харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарынхан болон нийт албан хаагчдынхаа өмнөөс баяр хүргэж, Монгол Улсын Засгийн газар, ЦХХХЯ-наас баримталж буй бодлого, төлөвлөлт, хэрэгжүүлж буй ажлуудынхаа талаар танилцууллаа. Мөн ЦХХХ-ны Дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар болон ЦХХХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Батцэцэг нар салбараас шагнагдсан гавьяатуудаа хүлээн авч, хүндэтгэл үзүүлж буйдаа баяртай байгаагаа илэрхийлж, цахим шилжилтийг эрчимжүүлэхэд та бидний хамтын манлайлал, түүчээ чухал болохыг дурдаад амжилт хүсэн, хамтран ажиллахаа илэрхийлэв. Гавьяат холбоочин Д.Даника, Г.Энхбаяр, Р.Ганболд нарын зүгээс Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам байгуулагдсанд баяртай байгаагаа илэрхийлж, цаашид боловсон хүчний тогтвортой байдлыг ханган, салбартаа чин сэтгэлээсээ ажиллаж буй албан хаагчдыг дэмжин ажиллахыг хүсэж, хүндэтгэл үзүүлэн хүлээн авч буй явдалд яамны удирдлагуудад чин сэтгэлийн талархлаа илэрхийлэв.

Ц.Баатархүү: 5G үе шаттай асааснаар говийн бүс аж үйлдвэрийн төрөлжсөн бүс болон хөгжихөд түлхэц болно

2025-05-12

Говийн бүсийн зөвлөлийн өргөтгөсөн хуралдаан 2025 оны 05 дугаар сарын 15-ны өдөр Дорноговь аймагт зохион байгуулагдлаа. Говийн бүсэд Говьсүмбэр, Дорноговь, Дундговь, Өмнөговь аймгууд хамаарч байна. Тус бүс нутгийн Засгийн газраас “Аж үйлдвэрийн төрөлжсөн бүс бөгөөд ногоон эрчим хүчний дэд бүс” болгон хөгжүүлэхээр зорьж буй. Технологийн үсрэнгүй хөгжлийн энэ цаг үед дээрх зорилтыг эрчимжүүлэхэд харилцаа холбооны дэд бүтцийн бэлэн байдлыг зайлшгүй хангасан байх ёстой. Тэгвэл Говийн бүс өнөөдрийн байдлаар: Говийн бүсийн дээрх аймгуудын шилэн кабелийн багтаамж тус бүр 1-10 gbps байна. Үүний зэрэгцээ, аймгуудын цахим шилжилтийн бэлэн байдлын тайланд дурдсанаар, Говьсүмбэр аймагт 6-т, Дундговь аймаг 15-т, Өмнөговь аймаг 18-т, Дорноговь аймаг 21-т эрэмбэлэгдэж байна. Тус бүсийг “Аж үйлдвэрийн төрөлжсөн бүс бөгөөд ногоон эрчим хүчний дэд бүс” болгон хөгжүүлэхэд Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам 2025 онд алслагдсан 13 цэгт сүлжээ оруулахын зэрэгцээ үе шаттайгаар 5G сүлжээг асаахаар төлөвлөж байна. Энэ хүрээнд Ц. Баатархүү сайд говийн бүсийн иргэдийн асуултад дараах хариултыг өгөв. Тэрбээр “Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам 5G тендерийг амжилттай зохион байгуулсан. Ирэх 7 хоногоос үе шаттайгаар 5G -г асаана. Ингэснээр говийн бүсэд ажиллаж буй уул уурхайн компаниуд ухаалаг уул уурхайд шилжих боломж бий болно. Тухайлбал, жолоочгүй тээврийн хэрэгслийг уул уурхайд ашиглах боломжтой болно. Үүнтэй холбоотойгоор тус салбар 15-25 хувийн зардлыг хэмнэнэ гэсэн тооцоолол байна. Мөн ус болон эрчим хүчний ашиглалтын хэмжээ буурна. Үүнд, харилцаа холбооны дэд бүтэц буюу 5G гүйцэтгэх үүрэг чухал юм. Хоёрдугаарт, говийн бүс нутагт ОХУ, БНХАУ-ыг холбосон цахим худалдааг хөгжүүлэх тээврийн логистик төв байгуулагдана. Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам цахим худалдааг хөгжүүлэх, тээвэрлэх, ялган ангилах төвүүдийг байгуулах ажлыг эхлүүлсэн. Ингэснээр Монгол Улсын эдийн засагт дижитал эдийн засгийн эзлэх хувь үлэмж хэмжээгээр нэмэгдэх ач холбогдолтой” гэдгийг онцолсон юм. Үүний зэрэгцээ, Говийн бүсийн сэргээгдэх эрчим хүчний нөөц, газар зүйн байршил зэргийг харгалзан үзэж, Бүсийн Дата төвийг байгуулах ажлыг эхлүүлээд байна. Дэлхийн дата төвийн зах зээл 2030 онд 400 тэрбум ам.долларт хүрэх төлөвтэй байна. Энэ өсөлт нь эрчим хүчний салбарт сорилт бий болгож, дата төвүүд хямд, тогтвортой эрчим хүчний эх үүсвэртэй бүс нутгийг эрэлхийлж байна. Монгол Улсын хувьд энэ чиг хандлагыг ашиглан дэлхийн дата төвийн зах зээлд өрсөлдөж, дижитал эдийн засгийн хөгжлийг эрчимжүүлэх боломжтой юм. Үүний эхлэл болгож, Говийн бүсийн дата төвийг Өмнөговь аймагт байгуулах ажлыг эхлүүлээд байна.

Э.Батшугар: Газар зүйн байршил, хүн амын тархан суурьшлыг харгалзан бүхий л салбарт дроны үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр зорьж байна

2025-07-08

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Э.Батшугар, Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Шэнь Миньжюанийг хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын үеэр хоёр орны мэдээллийн технологи, дижитал шилжилт, дэд бүтэц, дрон, 5G, сансрын хамтын ажиллагаа, логистик болон төрийн албан хаагчдын чадавхыг нэмэгдүүлэх чиглэлээр дараах саналыг солилцлоо. ЦХИХХ-ны сайд Э.Батшугар: Монгол Улс, БНХАУ хооронд 2022-2027 онд хэрэгжүүлэх Худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны хөтөлбөрт мэдээллийн технологийн салбар багтсанд салбарын сайдын хувиар баяртай байна. Мөн сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд Temu, Taobao зэрэг хил дамнасан цахим худалдаа эрчимжсэн. Үүнтэй холбоотойгоор боомтуудын логистикийн үйл ажиллагааг хөнгөвчлөх, түргэн шуурхай болгох шаардлага тулгарч байна. Мөн Мэдээлэл холбооны сүлжээ компани БНХАУ-ын экспорт, импортын банкны хөнгөлөлттэй зээлээр алслагдсан бүс нутаг, боомтуудын шилэн кабелаар холбох ажил энэ жил эхлэхээр боллоо. Түүнчлэн Чингис Хаан олон улсын нисэх онгоцны буудлыг түшиглэн байгуулахаар төлөвлөж буй Шинэ Зуун мод хотын бүтээн байгуулалтын хүрээнд дата төвийг танай улстай хамтран байгуулахаар төлөвлөж байна. Газар зүйн байршил, хүн амын тархан суурьшлыг харгалзан бид бүхий л салбарт дроны үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр зорьж байна. Энэ хүрээнд дроны туршилтын бүсүүдийг хамтран байгуулж, 5G технологи нэвтэрсэнтэй холбоотойгоор жолоочгүй тээвэр, дрон зэрэг технологийн дэвшлийг байгаль орчин, онцгой байдал зэрэг чухал салбаруудад хэрэглэх, цаашлаад мэргэшсэн албан хаагчдыг бэлтгэх хэрэгцээ шаардлага үүссэн. Түүнчлэн төрийн албан хаагчдыг кибер аюулгүй байдал, хиймэл оюуны чиглэлээр мэргэшүүлэх хэрэгцээ шаардлага байгааг танд хэлье. Сансрын технологийн салбарт мөн хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэх хүсэлтэй байна. Манай хоёр орны хувьд Стратегийн түншлэлийн хүрээнд хамтын ажиллагааны маш өргөн боломж бий. БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Шэнь Миньжюань: Монгол Улс цахим засаглалын ололт амжилтаар Ази тивд 13-т, дэлхийд 46-т бичигдэж байгаад баяр хүргэе. Бидний зүгээс цахим худалдаагаар дамжуулан ядуурлыг бууруулах сайн туршлагаа хуваалцахад бэлэн байна. Ялангуяа Монгол Улсын жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчид цахим худалдаагаар Хятадын маш том зах зээлд гарах бүрэн боломжтой гэж харж байна. Тээвэр логистикийн асуудлыг хөнгөвчлөх шаардлагатай гэсэн таны байр суурьтай нэг саналтай байгаа анхаарал хандуулж байгаад талархаж байна. БНХАУ-ын тээвэр логистикийн компаниуд хүрэлцэн ирж уулзалт зохион байгуулах бүрэн боломжтой бөгөөд бидний зүгээс дэмжихэд бэлэн байна. Аж үйлдвэржилтийн суурь нь инновац тул инновацыг дэмжих нь чухал юм. Манай улсын зүгээс ч энэ чиглэлээр сайн туршлагаа хуваалцах бүрэн боломжтой. БНХАУ нь 2014 онд анх Инновацыг дэмжих зорилт дэвшүүлснээр төрийн бодлого нь хувийн хэвшилд ч мөн эергээр нөлөөлсөн. Сүүлийн жилүүдэд хиймэл оюунаар тоноглосон үйлдвэрлэл маш эрчимтэй хөгжиж байна. Шинэ Зуун мод хотын бүтээн байгуулалт, дэд бүтцийн асуудлыг манай талаас анхаарч сонирхож байгаа. Сансрын салбарын хамтын ажиллагааны хүрээнд Монгол Улс хоёр дахь сансрын нисгэгчтэй болох асуудалд хамтран ажиллах бүрэн боломжтой, дэмжиж ажиллана. ЦХИХХ–ны сайд Э.Батшугар: Шинэ сансрын нисгэгч бэлтгэх сонирхол бидэнд бий, эмэгтэй байвал сайн байна. БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Шэнь Миньжюань: Төрийн албан хаагчдыг чадавхжуулах хүрээнд 2024 онд 700 орчим албан хаагчдыг богино хугацаат сургалтад хамруулаад байна. Танай яамны зүгээс сургалтын хэрэгцээ шаардлагаа бидэнд албан шугамаар ирүүлэх бүрэн боломжтой бөгөөд хамтран ажиллах боломжтой юм. ЦХИХХ–ны сайд Э.Батшугар: Монгол Улсын жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчид Хятадын том зах зээлд гарах бүрэн боломж бий гэдэгт санал нэг байна. Тээвэр ложистикийн тал дээр анхаарч ажиллана. Сансрын технологийн салбарын хамтын ажиллагааны хүрээнд эмэгтэй сансрын нисгэгч бэлтгэхэд хамтран ажиллах бүрэн боломжтой.