Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал Катар Улсад хийж буй айлчлалын хүрээнд 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр Катар Улсын Харилцаа, холбоо мэдээллийн технологийн сайд Мухаммад бин Али Аль-Маннай-тай уулзалт хийв. Уулзалтад Монгол Улсаас Катар Улсад хавсран суугаа Элчин сайд П.Сэргэлэн, Харилцаа холбооны зохицуулах хорооны дарга Г.Чинзориг, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайдын зөвлөх Г.Дашням, Элчин сайдын яамны хоёрдугаар нарийн бичгийн дарга З.Даваажав нар байлцав. Уулзалтын эхэнд Н.Учрал сайд Монгол Улсын цахим хөгжлийн явц, түүний бодлого, хууль эрх зүйн зохицуулалт, “e-mongolia” платформ болоод цаашид хийхээр төлөвлөж буй томоохон төсөл, хөтөлбөрийн талаар товч танилцуулаад Катар Улстай харилцаа, холбоо цахим хөгжлийн салбарт харилцаа, хамтын ажиллагаа хөгжүүлэх, харилцан туршлага солилцох, Монголын мэргэжилтнүүдийг Катарт урт, богино хугацааны сургалтад хамруулах, Катараас Монголд хөрөнгө оруулалт татах, харилцан ашигтай хамтран ажиллах боломжийн талаар хөндөж ярилцав. Мухаммад бин Али Аль-Маннай сайдын хувьд Катар Улсын цахим хөгжлийн явц, хэрэгжүүлж буй бодлого, яамны үйл ажиллагаа, Катарын “Cloud” дата төвийн талаар танилцуулаад Монгол Улстай мэргэжилтнүүдийг чадавхжуулах, цахим шилжилтийн туршлагаасаа хуваалцах чиглэлээр хамтран ажиллахад бэлэн байгаагаа илэрхийлээд Монголын талаас тодорхой төсөл, хөтөлбөрүүд тавьсан тохиолдолд урт хугацааны хөрөнгө оруулалт хийх боломжийг судлахаа нотлов. Мөн тэрээр Катар Улс цахим Элчин сайдын яам төслийг анхлан хэрэгжүүлэхээр төлөвлөн ажиллаж байгаа бөгөөд энэхүү төсөлд Монгол Улстай хамтран ажиллах сонирхолтой байгааг мэдэгдэв. Цахим Элчин сайдын яам байгуулах төслийг хамтран хэрэгжүүлэх саналыг Н.Учрал талархан хүлээн авч байгаагаа илэрхийлээд төслийг ажил хэрэг болгох, үр дүнд хүргэх чиглэлээр хамтран ажиллах, харилцан туршлага, мэдээлэл солилцоход бэлэн гэдгээ мэдэгдэв. Мөн тус төслийн хүрээнд Монгол Улсаас Катар Улсад хавсран суугаа Элчин сайдын яамыг анхны цахим Элчин сайдын яам болгох чиглэлээр Элчин сайд П.Сэргэлэнг Катарын Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн яамтай тогтмол уялдаа холбоотой ажиллаж, мэдээллээ Засгийн газарт ирүүлж байх чиглэлийг өгөв. Уулзалтын төгсгөлд талууд хоёр орны яамд хооронд илүү ойр дотно хамтран ажиллах хүрээнд Харилцан ойлголцлын Санамж бичгийг ойрын хугацаанд байгуулахаар тохиролцлоо. Н.Учрал сайд айлчлалынхаа хүрээнд Катар Улсын Харилцаа, холбоо мэдээллийн яамнаас хэрэгжүүлж буй цахим шийдлийн хүрээнд иргэдийн амьдралын стандартыг дээшлүүлэх, Катарын өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн “TASMU Smart Qatar” хөтөлбөр болон Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд зориулсан цахим үйлчилгээний төв болох “МАДА” -гийн үйл ажиллагаатай танилцав. Монгол Улсын Гадаад Харилцааны Яам Ministry of Foreign Affairs of Mongolia

Сэтгүүлчдэд зориулсан кибер аюулгүй байдлын сургалтыг ЦХИХХЯ-ны харьяа Кибер халдлага, зөрчилтэй тэмцэх нийтийн төвөөс өнөөдөр /2024.11.20/ зохион байгууллаа. Сургалтаар кибер халдлагын төрөл, хэрхэн урьдчилан сэргийлэх талаар мэдээлэл өгөхөөс гадна бодит кейс дээр суурилан сургалтыг зохион байгуулсан юм. Тодорхой хэлбэл, “Та НӨАТ-ын сугалааны азтан боллоо”, “Гаалийн хураамж төлөөгүй тул таны илгээмжийг илгээх боломжгүй байна”, эсвэл гадаадад байдаг хамаатан садны нэрийг барин мөнгө нэхэх зэрэг үйлдлүүд нь Кибер халдлагын фишинг төрлийн нэг хэлбэр юм. Таны утсанд дээрх байдлаар мессеж ирэх, цахим шуудангаар мэдэгдэл илгээх, линк явуулах, эсвэл сүрдүүлэх айлгах тактикийг хакерууд ашигладаг. Жишээлбэл, тухайн илгээсэн линк рүү дараад орсон тохиолдолд таны мэдээллийг бүрэн авах боломжтой гэдгийг анхаараарай. Зөвхөн линк дээр л дарсан хэмээн бодож болохгүй үүнийг дагаад нэр, овог, утасны дугаар, регистрийн дугаарыг тань мэдээд авчихна. Улмаар дээрх мессежинд итгэн, картын дугаар, нууцлалын 3 оронтой тоогоо өгсөн тохиолдолд таны дансанд мөнгөө бүгдийг авах боломжийг халдлага үйлдэгч этгээдэд олгож байна гэсэн үг. Техник технологийн эрин үед кибер халдлагад орон зай үл хамааран хэн ч хэзээ ч өртөх эрсдэлтэй юм. Дэлхий дээр энэхүү аюулаас 100 хувь хамгаалсан улс гэж үгүй. Тиймээс халдлагаас зөвхөн вирусийн програм суулгаснаар 100 хувь хамгаалагдана гэсэн үг биш. Иргэн таны оролцоо, идэвх чармайлт 95 хувийг бүрдүүлнэ гэдгийг санаарай. Одоогийн байдлаар Монголд 12 төрлийн кибер халдлага бүртгэгдээд байна. Үүнээс хувь хүн рүү чиглэсэн фишинг, албан байгууллага руу чиглэсэн рансомвэйр халдлага түгээмэл байна. “Интермэд” эмнэлэг рүү халдсан тохиолдол нь рансомвэйр халдлага юм. Энэ нь тухайн байгууллагын мэдээллийг барьцаалж, мөнгө нэхдэг байна. Ийм төрлийн халдлага дэлхийн 150 гаруй улсад бүртгэгджээ. Харин фишинг халдлага гэдэг иргэдийн амархан мөнгөтэй болох, азтан болох сэтгэлгээ дээр тоглолт хийн, линкээр өгөөш өгч мэдээлэл авахыг хэлнэ. Тиймээс эрсдэлтэй линк рүү дарж орохгүй байх, хувийн мэдээллээ чанд нууцлах, албан ёсны зөвшөөрөлтэй програм ашиглах нь таныг аливаа эрсдэлээс хамгаална. Халдлага, зөрчлийн талаар мэдээлэл авахыг хүсвэл ЦХИХХЯ-ны харьяа Кибер халдлага, зөрчилтэй тэмцэх нийтийн төвийн 113 дугаарт хандаарай.

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам болон Төрийн цахим үйлчилгээний зохицуулалтын газрын хамтарсан ажлын хэсэг “Цахим аймаг” бодлогын зөвлөмжийг танилцуулах, сургалт судалгаа хийж, бэлэн байдлын түвшин тогтоох ажлыг Төв аймагт хэрэгжүүлж байна. Дээрх ажлын хүрээнд тус аймгийн төрийн албан хаагчидтай уулзалт зохион байгуулж, ЦХХХ-ны Дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар Цахим хөгжил харилцаа холбооны яамнаас хэрэгжүүлж буй бодлого, үйл ажиллагаа, Цахим хөгжлийн багц хуулийг танилцууллаа. Мөн ТЦҮЗГ-ын Нийслэл хариуцсан дарга Г.Өнөрцэцэг “Цахим аймаг” бодлогын зөвлөмжийн талаар мэдээлэл өгсөн бол Төв аймаг дахь Төрийн цахим үйлчилгээний хэлтсийн дарга Ц.Ууганбаатар тус аймгийн “Цахим шилжилтийн чиглэлээр хэрэгжүүлсэн арга хэмжээ”-ний талаар мэдээлэв. Төв аймагт төрийн үйлчилгээг түргэн, шуурхай чирэгдэлгүй хүргэдэг “ХУРДАН” цэг хоёр байрлалд ажилладаг. Эдгээр цэгүүд нь энэ оны 5 дугаар сард байгуулагдсан бөгөөд тухайн цагаас өнөөдрийг хүртэл төрийн 3476 үйлчилгээг хүргэсэн бол зөвлөн туслах үйлчилгээг 455 иргэнд хүргэсэн байна. Мөн аймгийн 27 сум, хүн амын төвлөрөл ихтэй 6 суманд 2019 оноос эхлэн е-mongolia үйлчилгээг нэвтрүүлэн лавлагаа болон олон шатлалт үйлчилгээг тогтмол үзүүлж байгаа юм.