Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

EVENT

Чуулган: Цахим гарын үсгийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ

2021.10.28

Өнөөдрийн чуулганы хуралдаанаар Цахим гарын үсгийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг эхлүүллээ. Хууль зүйн болон Инновац, цахим бодлогын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Н.Учрал танилцуулсны дараа УИХ-ын гишүүд асуулт асууж, хариулт авсан.

УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр, тусгай зөвшөөрөлтэй хувийн компаниуд хэт ашиг олох зорилгоор үйл ажиллагаа явуулж, цахим гарын үсэг олгох үнээ хэт нэмэх боломжийг хаах ямар зохицуулалт бий вэ хэмээн лавласан. Мөн өв залгамжлал, гэрээ, гэрээслэлийг цахим гарын үсгээс гадна бичлэгээр баталгаажуулах асуудлыг хуулиар хаагаагүй биз дээ гэж асуусан.

Инновац, цахим бодлогын байнгын хорооны дарга, хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн ахлагч Н.Учрал, Манай улс 2011 онд цахим гарын үсгийн тухай хуулийг баталсан. Хуулийг баталснаас хойших 10 жилийн хугацаанд 38.000 цахим гарын үсэг олгогдоод байгаа. Эдгээр гарын үсгийг нийгмийн даатгалын тайлан өгдөг, тендерт оролцдог аж ахуйн нэгж, иргэд л авсан байдаг. 10 жилийн хугацаанд 38.000 цахим гарын үсэг олгогдсон гэдэг туйлын чамлалттай тоо бөгөөд цахим гарын үсэг нийтийн хэрэглээнд бүрэн нэвтрээгүй байна. Хуулийн төсөлд цахим гарын үсгийг өргөн хэрэглээнд нэвтрүүлэхээр тусгаж байгаа. Нийт 2.2 сая гаруй иргэдийн иргэний үнэмлэх дээр цахим гарын үсгийг суулгаж өгнө. Иргэн бүр цахим гарын үсэгтэй болохоор цахим гарын үсгийн хэрэглээ нэмэгдэнэ. Ингэхдээ иргэдэд нэг удаа үнэ төлбөргүйгээр цахим гарын үсэг олгоно. Иргэд нэмэлтээр цахим гарын үсэг авахаар бол хувийн байгууллагад хандан үнэ төлбөртэйгөөр авч болно. Өв залгамжлал, гэрлэлтээ батлуулахад тоон гарын үсгээр явахгүй, өөрийн биеэр очдог хэвээрээ байна гэсэн хариултыг өгсөн. Гишүүд асуулт асууж, хариулт авснаар үдээс өмнөх хуралдаан өндөрлөсөн бөгөөд хэлэлцүүлэг үдээс хойших хуралдаанаар үргэлжилнэ хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Other news

Инновацыг нэвтрүүлж, иргэн төрийг өндөр технологиор холбоно

Хүний эрхийн өдөрт зориулан ХЭҮК, УИХ-ын Тамгын газар, ЦХИХХЯ хамтран судлаач оюутнуудыг хүлээн авч уулзлаа. ЦХИХХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч П.Алтан-Од тус яаманд хүний эрх хэрхэн хангагдаж байна вэ, 2024 онд хэрэгжүүлэх дүрэм журмын хэрэгжилтийн талаар судлаач оюутнуудад мэдээлэл өгөв. Мөн “2025 онд цахим шилжилтийг эрчимжүүлж, шуудан, харилцаа холбооны хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах болон дроны тухай хуулийн төслийг хаврын чуулганаар өргөн барихаар төлөвлөж байгаа” гэж дурдлаа. Төрийн үйлчилгээг цахимжуулахдаа тоонд бус чанарт анхаарч, иргэддээ хүрсэн цомхон үйлчилгээг “e-mongolia” системээр дамжуулан хүргэхээр зорьж буй. Одоогийн байдлаар тус платформоор 1,9 сая иргэн үйлчлүүлээд байна. Мөн инновацыг нэвтрүүлж, иргэн төрийг өндөр технологиор холбох, бизнес загварыг хөгжүүлж, олон улсад экспортлохыг зорьж буй. Технологи хөгжихийн хэрээр кибер аюулгүй байдлыг хангах нь шүдний өвчин болдог. Энэ чиглэлд хүний нөөцийг бэлдэж, мэдээллийн онц чухал дэд бүтэцтэй байгууллагуудыг эрсдэлээс хамгаалах, эрсдэлийг тооцоолох шаардлага ч үүссэн. Тиймээс мэдээллийн аудит, эрсдэлийн үнэлгээ хийлгэх хамтарсан журмыг ч батлаад байна. УИХ-ын даргын захирамжаар “Хүний эрхийг хангах үндэсний хөтөлбөрийн ач холбогдлын талаар таниулан сурталчлах, залуусын оролцоог хангаж, санал бодлыг сонсох арга хэмжээ зохион байгуулах үүрэг бүхий ажлын хэсэг” байгуулагдсан. Тус ажлын хэсгийн гишүүд эрх чөлөөт нийгмийн үнэ цэн, хүний эрхийн талаарх мэдлэгийг түгээх, залуусыг хүний эрхийн хамгаалагч болгоход бодлогын дэмжлэг үзүүлэх чиглэлээр танилцах үйл ажиллагаа зохион байгуулж байгаа юм. Энэ хүрээнд их дээд сургуулиудын судлаач оюутнууд өнөөдөр ЦХИХХЯ-ны үйл ажиллагаатай танилцлаа. Монгол Улсын Засгийн газар харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийг эдийн засгийн тэргүүлэгч салбарын нэгээр зарлаж, “Цахим Үндэстэн” болох уриалгыг дэвшүүлсэн. Энэ хүрээнд Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газрыг татан буулгаж, 2022 онд Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, 2024 онд Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам болгох Засгийн газрын тогтоол тус тус гарсан. Монгол Улсын урт хугацааны бодлогын баримт бичиг “Алсын хараа-2050”, Засгийн газрын 2021-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт олон улсад өрсөлдөх чадвар бүхий үндэсний шинжлэх ухаан, технологи, инновацыг хөгжүүлэх замаар эдийн засгийн тэргүүлэх чиглэлийн нэг болгох зорилт тавьжээ. Энэхүү ажлын хүрээнд дижитал дэд бүтэц, цахим засаглал, мэдээллийн аюулгүй байдал, тоон бичиг үсгийн чадавх, инновац үйлдвэрлэл, үндэсний хөгжлийн хурдасгуур гэсэн стратегийн зургаан зорилгыг батлан, хэрэгжүүлж байна.

Холбооны 7 дахь сайд буюу удам залгасан гурав дахь үеэ “Дасгалжуулж” буй Гавьяат холбоочин Ирвузын Норовжав

ҮЙЛ ЯВДАЛ Холбооны 7 дахь сайд буюу удам залгасан гурав дахь үеэ “Дасгалжуулж” буй Гавьяат холбоочин Ирвузын Норовжав 2021.05.12 Монгол Улсад орчин цагийн харилцаа холбооны салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ой энэ онд тохиож байгаа билээ. Энэхүү ойн хүрээнд салбарын түүхэн замналыг цувралаар хүргэж буй билээ. Энэ удаад 1976 оноос Холбооны яамны орлогч сайд, 1979- 1989 онд Холбооны сайдаар ажиллаж байсан Ирвузын Норовжавын тухай нийтэлж байна. Ирвуз овогтой Норовжав нь 1940 оны 10 дугаар сарын 06-ны өдөр Ховд аймгийн Буянт сумын нутаг “Арвын Эх” гэдэг газар төрсөн, Ховд хотын 7 жилийн сургуулийг 1957 онд, Улаанбаатар хотод Политехникумыг 1960 онд “Холбооны техникч-эдийн засагч” мэргэжлээр, Зөвлөлт Холбоот Улсын Новосибирск хотод Холбооны цахилгаан техникийн институтийг 1968 онд “Холбооны инженер-эдийн засагч” мэргэжлийг эзэмшсэн байна. Мөн тэрбээр мэргэжлээ дээшлүүлэхээр 1983 онд ЗХУ-ын сайд нарын зөвлөлийн дэргэдэх Улс ардын аж ахуйн удирдлагын институт, 1985 онд ЗХУ-ын Сайд нарын зөвлөлийн дэргэдэх Улс ардын аж ахуйн академийг тус тус төгсжээ. И.Норовжав нь ажиллахын хажуугаар өөрийн мэдлэг, оюундаа байнгын “хөрөнгө оруулалт” хийдэг нэгэн бөгөөд 1998 онд Монгол Улсын Техникийн их сургуулийн “Бизнесийн удирдлагын ухаан”-ы магистр цол, 2002 онд “Мэдээлэл холбооны сүлжээний зөвлөх инженер” цолыг тус тус хүртсэн байна. “Холбооны инженер-эдийн засагч” мэргэжлийг эзэмшин сургуулиа төгсөөд Тээвэр, холбооны сайдын 1960 оны 8 дугаар сарын 5-ны өдрийн 270 дугаар тушаалаар Тээвэр холбооны яамны харьяа Шуудан, Цахилгаан хооронд Төлөвлөгч-эдийн засагчийн ажилд томилогдон хөдөлмөрийн гараагаа эхэлж байжээ. И.Норовжав нь 1960-1963 онд Тээвэр, Холбооны яамны төлөвлөгөөний хэлтэст төлөвлөгч, 1968 оны 7 дугаар сараас Холбооны яамны төлөвлөгөө эдийн засаг, хөдөлмөр цалин хөлсний хэлтэст инженер-эдийн засагч, 1971 оны 9 дүгээр сараас хэлтсийн дарга, 1976 оны 6 дугаар сараас Холбооны яамны орлогч сайдаар ажиллаж байв. “Монгол Улсын холбооны салбарын хөгжил, байршлын ерөнхий схем”-ийг 1970 оны эхээр ЗХУ-ын Холбооны эрдэм шинжилгээ, зураг төслийн төв институт Монгол инженерүүдийн оролцоотойгоор боловсруулсан нь холбооны сүлжээ, үйлчилгээний байдалд дүгнэлт хийж, шинэ техник, технологид суурилсан цахилгаан холбооны нэгдсэн сүлжээ байгуулах шийдлийг тодорхойлсон Монгол Улсын харилцаа холбоог хөгжүүлэх “хоёр дахь” схем байсан бөгөөд И.Норовжав энэхүү схемийг боловсруулах ажлын хэсэгт ажиллаж, сүлжээний бүтэц, зохион байгуулалт, төлөвлөлт норм, нормативын талаар тусган идэвх зүтгэл гарган ажилласан байна. Орлогч сайдаар томилогдон санхүү, эдийн засаг, барилга, тээврийн асуудлыг хариуцаж байсан тул ЗХУ-аас үзүүлсэн бэлгийн болон буцалтгүй тусламжийн 60 сая рубль буюу тухайн үеийн ханшаар 54 сая ам.долларын өртөг бүхий харилцаа холбоо, радио, телевизийн цогцолбор, барилга байгууламжийн барилгын Монголын талын хүлээсэн үүргийг амжилттай гүйцэтгэн ажиллажээ. И.Норовжав гуай: “ЗХУ-ын Холбооны яамны нэгдүгээр орлогч сайд байсан В.А.Шамшинтай Эдийн засгийн харилцан туслалцах зөвлөлийн цахилгаан, шуудан холбооны байнгын комиссын хурлаар үеэр уулзаж, манай улсад КУРС (Комплекс унифицированных радио релейных систем) системийн Радио релейный шугамыг байгуулж өгөх талаар зурагтай альбом үзүүлж байсан ба энэ систем нь 1970 оны эхээр зохион бүтээсэн шинэ техник байсан тул бидний судалгаа хийж мэдэж авч байсан билээ. В.А.Шамшин нь 1968 онд ЗХУ-ын Холбооны яамны орлогч сайд, 1976 оноос нэгдүгээр орлогч сайд, 1980-1989 онд ЗХУ-ын Холбооны сайдаар ажилласан ба Монгол Улсад 5 удаа айлчилж, Монгол Улсын харилцаа холбоо, телевиз, радио өргөн нэвтрүүлгийн сүлжээг хөгжүүлэхэд бүх талын туслалцаа дэмжлэг үзүүлж байсан Монгол элэгсэг нэгэн … ” хэмээн Харилцаа холбоо-Миний амьдрал номдоо дурсжээ. 1968-1971 онд И.Норовжавын шууд удирдлагын дор болон өөрөө биечлэн Холбооны салбарын ажил үйлчилгээний өөрийн өртөгт үндэслэгдсэн үйлчилгээний тариф, хөдөлмөрийн норм, норматив, цалин хөлс, урамшууллын системийг боловсруулж мөрдүүлснээр холбооны байгууллагууд анх удаа ашигтай ажилладаг болж, улмаар “Төлөвлөлт, эдийн засгийн урамшууллын шинэ систем”-ээр ажиллуулах аргачлалыг боловсруулан, 1973-1982 онд Холбооны салбарын бүх байгууллагуудыг энэхүү системээр ажиллуулсан нь 1985 оноос “Холбооны Яам” -ыг бүхэлд нь аж ахуйн тооцоогоор ажиллах боломжийг бий болгожээ. И.Норовжавыг БНМАУ-ын Ардын Их Хурлын Тэргүүлэгчдийн 1979 оны 6 дугаар сарын 27-ны өдрийн зарлигаар БНМАУ-ын Холбооны сайдаар томилжээ. И.Норовжав нь сайдаар ажиллаж байх хугацаанд бүх сум, сангийн аж ахуй, хилийн заставыг аймгийн төвтэй нь агаарын шугамаар холбож, ЗХУ-ын бэлгийн болон буцалтгүй тусламжаар байгуулсан 4000 шахам км радио релейний шугам, радио нэвтрүүлэх 7 станц, олон сувгийн 2000 км агаарын шугам байгуулж өргөтгөх, Улаанбаатар хотын 1000 кВт, Чойбалсан хотын 1000кВт чадалтай радио станцыг байгуулж, 1980-аад оны эхээр бүх аймгийн төв, бүх сумдыг телевизийн нэвтрүүлгийг хүлээн авдаг, Улаанбаатар хотын телевизийн нэвтрүүлэх станцын хүчин чадлыг нэмэгдүүлж, 1982-1984 онд Улаанбаатар хотод улс, хот хоорондын холболтын хагас автомат станц байгуулснаар Монгол Улсын цахилгаан холбооны нэгдсэн сүлжээ, радио, телевизийн нэвтрүүлгийн сүлжээтэй болсон байна. Түүнчлэн Телевизийн үндэсний нэвтрүүлгийг Сансрын холбооны дагуулаар дамжуулах ажлын барилга угсралтын ажлыг удирдан гүйцэтгэснээр 1991 оны 7 дугаар сарын 1-нээс бүх аймаг, сум үндэсний телевизийн нэвтрүүлгийг үздэг болсон байна. Олон улсын сансрын холбооны ИНТЕРСПУТНИК байгууллагад 1993-1997 онд ажиллахдаа уг байгууллагын эдийн засгийн механизмыг зах зээлийн системтэй уялдуулан боловсронгуй болгох журам, аргачлалыг боловсруулан олон улсын хурлаар батлуулан хэрэгжүүлсэн байна. Монголын шуудангийн маркийн түүхэнд том байр эзлэх “ Алтадсан марк” гэж нэрлэгддэг 23 каратын алтан шармал бүхий Дэлхийн улаан номонд орсон Монголд амьдардаг амьтдын зургаар 30 нэрийн маркийг хэвлүүлэх, орлого, ашгаа хуваах асуудлыг Америкийн нэгэн пүүсийн санал болгосноор боловсруулан, Гадаад худалдааны яамтай хамтран холбогдох дээд байгууллагуудад оруулж, хэлэлцэн сүүлдээ Ю.Цэдэнбал даргад хүрч шийдвэрлүүлж байсан нь тухайн он цагийн түүхэнд тодоор бичигдэн үлджээ. Энэ маркийг нэг бүрийг нь 20 ам.доллароор зарж, нэг бүрээс нь 2.6 ам.долларыг манайх авч нийтдээ 234 мянган ам.долларын ашиг олж байв. Түүнчлэн Монгол хүн сансарт нисэхэд зориулан 7 номиналь, нэг блок бүхий марк, 2 төрлийн дугтуйг хэвлүүлэх, мөн сансрын бүхээгт шуудангийн тусгай штемпелээр тамгалах дугтуйг хэвлүүлэх, штемпелийг ЗХУ-ын Холбооны яамаар тусгай захиалгаар хийлгэх ажлыг И.Норовжав сайд гардан хариуцаж, уг ажлыг амжилттай хийж гүйцэтгэсэн байна. Монгол Улсад нийгмийн тогтолцоо өөрчлөгдөж байсан 1990 онд ард иргэдийг мэдээллээр хангах, төрөөс болон орон нутгаас зарцуулж байсан хөрөнгийг зарцуулах боломжгүй болж, хүн, шуудан тээвэрт нисэж байсан АН-2 онгоц нисэхээ больж, бүх автомашин хувьчлагдаж, хөдөө, аж ахуйн байгууллагууд татан буугдаж, хөдөө, орон нутаг руу хэвлэл, шуудан хүргэлтийн сонгомол систем үйлчлэхэд хүндрэлтэй болсон байна. Энэ асуудлыг даван туулах зорилгоор олон асуудал боловсруулж байсан ба шуудангийн олон салбартай Улаанбаатар хот болон зарим хотуудад шууданг ялгах, бичиг, захидлын хаягийг бүрэн уншиж, аль салбарт хуваарилах зэргээс хамааран шуудан саатах, хоцрох явдал гарч байгааг И.Норовжав сайд гярхай анзааран шуудангийн салбарын дугаараа, тухайлбал, Улаанбаатар-46 гэж бичиж байхаар кодыг бий болгосон байна. И.Норовжав сайд сумдын холбооны салбарын байрыг өөрийн байртай болгох зорилгоор нэг загварын холбооны салбарын хоёр хувилбарын зураг хийж, барилгыг бариулах, салбарыг нэг загварын цөөн, ойлгомжтой

Төрийн үйлчилгээний “Хурдан” цэгийн шинэ салбар Баянзүрх дүүргийн 23 дугаар хороо, “Улиастайн нэгдсэн зах”-д нээгдлээ

Тус цэг нээгдсэнээр Баянзүрх дүүргийн 10, 11, 20, 23, 28, 33, 35 дугаар хорооны иргэд төрийн үйлчилгээг хаанаас ч ойр авах боломжтой боллоо. Өнөөдрийн байдлаар “ХУРДАН” цэгээр дамжуулж нийт 39 байгууллагын 440 орчим үйлчилгээг хүн, хуулийн этгээдэд операторын горимоор үзүүлэх бэлтгэл ажлыг ханган ажиллаж байна. Цаашлаад 2023 онд 55 байгууллагын 790 орчим төрийн үйлчилгээг иргэд маань “Хурдан” цэгээр дамжуулан авах боломж бүрэн бүрдэх юм. “ХУРДАН” цэгийн нээлтэд Улсын Их Хурлын гишүүн, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал, Улсын Их Хурлын гишүүн, Инновац, цахим бодлогын байнгын хорооны гишүүн Б.Саранчимэг, Ж.Чинбүрэн, Төрийн цахим үйлчилгээний зохицуулалтын газрын болон Баянзүрх дүүргийн холбогдох удирдлага, албан хаагчид, иргэдийн төлөөлөл оролцлоо.