Мэдээллийн технологи, харилцаа холбооны салбар зөвхөн дипломд бус эзэмшсэн ур чадварт боломж олгоно

ҮЙЛ ЯВДАЛ

2022.10.12

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яамны харьяа, салбарын байгууллагуудын ажлын байрны шаардлагад хүлээн зөвшөөрөгдөх олон улсын мэргэжлийн холбоо, стандартын байгууллагын сургалтаар олгогддог сертификатын жагсаалтыг ЦХХХ-ны сайд Н.Учрал баталлаа.

Ингэснээр мэдээллийн технологи, программ хангамж, мэдээллийн аюулгүй байдал, хиймэл оюун ухаан, өгөгдлийн шинжлэх ухааны мэргэжлийн чиглэлийн хүний нөөцийг нэмэгдүүлэх зорилгоор мэргэжлийн их дээд сургуулийн дипломын боловсрол эзэмшээгүй ч ОУ-д хүлээн зөвшөөрөгдсөн сертификат авсан, ур чадвар эзэмшсэн мэргэжилтнүүдийг мэдээллийн технологийн салбарт ажиллаж, цахим шилжилтэд хувь нэмрээ оруулах боломж олгож байна.

Жагсаалтад багтсан сертификатыг авсан буюу ОУ-ын мэргэжлийн холбоо, стандартын байгууллагын хөтөлбөрт хамрагдаж, ур чадвар эзэмшсэн иргэнийг ЦХХХЯ-ны харьяа салбар байгууллагуудад хүлээн зөвшөөрч, хөдөлмөрийн харилцаа үүсгэн хамтарч ажиллах чиглэлийг Харилцаа холбооны зохицуулах хороо (Г.Чинзориг), Үндэсний дата төв УТҮГ (Б.Баттулга), И-Монгол академи УТҮГ (Л.Энхбат), Радио телевизийн үндэсний сүлжээ УТҮГ (С.Цагаанхүү), Мэдээлэл холбооны сүлжээ ХХК (Б.Мөнхбат), Монголын цахилгаан холбоо ХК (Б.Чинбат), Монгол шуудан ХК (Б.Анхбаатар)-д тус тус өглөө.

Бусад мэдээ

ЦХИХХ-ны салбар 2026 оны улсын төсвийн хүрээнд хиймэл оюунд түшиглэсэн эдийн засгийн суурь дэд бүтцийг бүрдүүлэх зорилт тавин ажиллана

2025-08-04

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар 2026 оны төсвийн төслийг боловсруулахад олон нийтийн оролцоог хангаж ажиллахыг төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарт үүрэг болгосон. Энэ хүрээнд Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны салбарын ирэх оны төсвийн төсөлд олон нийтээс санал авах танхимын хэлэлцүүлэг боллоо. Хэлэлцүүлэгт Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамны сайд Э.Батшугар, Төрийн нарийн бичгийн дарга Ч.Золбаяр, холбогдох алба хэлтсийн дарга нар, харьяа байгууллагуудын дарга нар болон ХХМТ-ын салбарын төлөөллүүд оролцлоо. 2026 оны улсын төсвийн хүрээнд Цахим хөгжил, инноваци, харилцаа холбооны яам нь Монгол Улсын дижитал шилжилтийг гүнзгийрүүлж, харилцаа холбоо болон дата дэд бүтэц өргөтгөл , хиймэл оюунд түшиглэсэн эдийн засгийн суурь дэд бүтцийг бүрдүүлэх зорилт тавин ажиллаж байна. ЦХИХХ-ны яам төсвийн багцдаа дараах тэргүүлэх чиглэлүүдийг тусган оруулж байна. Үүнд: 1. Харилцаа холбооны дэд бүтцийн өргөтгөл Монгол Улсын бүх аймаг, сум, багийг өндөр хурдны интернэт сүлжээнд бүрэн холбож, орон нутгийн хөгжлийг дэмжих үндсэн суурийг бүрдүүлнэ. Үүнд үүрэн сүлжээ, шилэн кабелийн сүлжээний тэлэлт, дагалдах суурь дэд бүтцийн шинэчлэл багтаж байна. 2. Үндэсний дата төвийн төхөөрөмж хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх болон GPU cluster төв Үндэсний дата төв бол төрийн болон хувийн салбарын өгөгдлийн найдвартай хадгалалт, боловсруулалт, хүртээмжийг хангах төвлөрсөн онц чухал байгууллага юм. Төрийн үйлчилгээ цахимжих тутамд дата дэд бүтцийн өргөтгөл даган нэмэгдэж байдаг. Энэ нь цаашлаад өгөгдөлд суурьласан шийдвэр гаргалт чухал ач холбогдолтой билээ. GPU (Graphics Processing Unit) кластер гэдэг нь хиймэл оюун ухаан (AI), их өгөгдөл (Big Data), гүнзгий сургалт (Deep Learning) зэрэг өндөр тооцоолол шаардсан процессыг нэгэн зэрэг олон GPU төхөөрөмжөөр гүйцэтгэх өндөр хүчин чадал бүхий тооцоолох төв юм. Энэ төсөвлөсөн GPU cluster төвийг нэвтрүүлснээр зөвхөн мэдээлэл технологийн салбарт бус Монгол Улсад үндэсний AI моделиуд, хэл боловсруулах систем, өгөгдөлд суурилсан шийдлүүдийг хөгжүүлэхэд шаардлагатай дэд бүтэц. Мөн Эрдэм шинжилгээний байгууллага, дотоодын гарааны бизнесүүд өндөр өртөгтэй гадаад cloud ашиглах шаардлагагүй болно. Гадаад улсын дата төвүүдэд хандахгүйгээр дотооддоо хөгжүүлэлт хийх нь мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангана. Эдгээр чиглэл нь зөвхөн мэдээллийн технологийн салбарт хамаарах бус, эдийн засгийн өсөлт, төрийн үйлчилгээний хүртээмж, иргэн төвтэй бодлогын шинэ түвшинд хүрэх үндсэн нөхцөл болох юм. Цаашид ЦХИХХЯ хариуцлагатай, нээлттэй, үр дүн чиглэсэн байдлаар төсвийн хөрөнгө оруулалтыг удирдаж, та бүхний дэмжлэгтэйгээр үр ашигтай хэрэгжүүлэхийг зорьж байна.

Харилцаа холбооны 100 гаруй жилийн түүхийг өгүүлсэн сан хөмрөг

2024-11-05

Монгол Улсын анхны Ерөнхий сайд, сайн ноён хан Т.Намнансүрэн 1914 оны 12 дугаар сарын 15-нд Өргөө хот дахь Засгийн газрын телефон холбоог ашиглах дүрмийг баталснаар Монгол Улсад телефон холбоо үүссэн түүхтэй. Энэхүү телефон станц нь Соёлын өвд бүртгэгдсэн “Анхны холбооны байшин”-д байрлаж байжээ. Өөрөөр хэлбэл, тэртээ 1913 онд Сайн ноён хан Т.Намнансүрэн Орос улсад гурван сар зочлохдоо телефон утасны аппаратыг ихээхэн сонирхож байж. Үүнийг нь анзаарсан Оросын Николай хаан түүнийг нутаг буцахад нь 25 номерын гар багтаамжийн станц бэлэглэсэн үеэс манай улсын харилцаа холбооны түүх эхэлсэн гэлтэй. Монгол Улсад харилцаа холбоо үүссэн цаг үеийн анхны морзын аппаратнаас эхлүүлээд гар аргаар холбодог телефон станц, гудамжинд байрлуулдаг шуудангийн төмөр сав гэх мэт маш сонирхолтой үзмэрүүдийг 20 метр квадрат хүрэхгүй өрөөнд байрлуулжээ. Учир нь Холбооны анхны байшинд байрлаж байсан музей 1996 оноос хойш Баянгол дүүргийн 19 хороонд байрлах “Мэдээлэл холбооны сүлжээ” компанийн байрны нэг өрөөнд байрласан нь энэ. Иймд бид удаад Монголын харилцаа холбооны түүхийг өгүүлэх “Харилцаа холбооны түүхэн замналын музей”-гээр зочилсон юм. Ерөнхий сайд Т.Намнансүрэнд 1913 онд Орос Улсын II Николай хааны бэлэглэсэн 25 хэрэглэгчийн багтаамжтай телефон станцыг цахилгаан, байр, угсарч ажиллуулах хүний боломжийг харгалзан дээрх байшинд суурилуулсан тухай түүх болон дурдатгал номуудад тэмдэглэсэн байдаг. Дээрх телефон станц нь 1934 он хүртэл энэ байшиндаа ажиллаж 60, 100, 300, 500 дугаараар тус тус өргөтгөн ажиллуулж байгаад зай талбай бага учраас цаашид өргөтгөх боломжгүй болж, 1934 онд одоо Төв шуудан буй байшингийн суурин дээр радио холбоо, цахилгаан мэдээ, телефон холбоо, шуудангийн үйлчилгээ бүхий холбооны нэгдсэн хоёр давхар байшинд шилжүүлсэн түүхтэй. Харин өдгөө “Мэдээлэл холбооны сүлжээ” компанийн байранд байгааг дурдах нь илүүц биз. Тэнд Сайн ноён хан Намнансүрэнгийн хэрэглэж байсан телефон утас, суурин батерейтэй телефоны аппарат, “Рассвет” радио хүлээн авагч, морзын аппарат, VEF-TSB (3)-2 маркийн хагас автомат станц, шуудангийн төмөр сав гэх мэт музейн сан хөмрөгт 300 гаруй үнэт бүтээл, 120 гаруй номын фонд, 2000 фото зураг хадгалагдана. Энэхүү үзмэрүүдийг нүдний цөцгий мэт хайрладаг хүн бол эрхлэгч Г.Шаравдэмбэрэл. Тэрбээр өөрийнхөө амьдралыг энэхүү музейтэй холбоод даруй 25 жилийг үджээ. “Музейн үзмэрүүдээ ширхэгчлэн нүдлэн хамгаалж, өөрийнхөө хүүхдүүдийн түүхийг ярьж байгаа мэт хаана юу байгааг бүгдийг нь цээжээр үүх түүхтэй нь хэлж чадна” хэмээн бахархана. Тэнд Харилцаа холбоо, шуудангийн бүхэл бүтэн нэгэн зууны түүх бий. Сонирхолтой жишээ дурдвал, шууданг энгийн, яаралтай, маш яаралтай хэмээн ангилдаг байж. Шуудан дээрээ шувуу зурчихсан, доор нь нис нис гээд биччихсэн байвал “Маш яаралтай шуудан”-д тооцогдож, морин дэл дээрээс хүргэдэг байж. Харилцаа холбоо, шуудангийн бүхэл бүтэн нэгэн зууны түүх бий. Музейд дийлэнхдээ ахмадууд ирж, үзвэрүүдийг хараад хуучнаа дурсдаг гэнэ. “Би ингэж ажиллаж байлаа, энэ ийм байсан” гээд л хуучилна. Үүнээс гадна сүүлийн үед дунд сургуулийн хүүхдүүд ирж үздэг болжээ. Хоёр, гурван сургууль холбогдох хичээлийн программдаа музейгээр зочлох арга хэмжээг багтаасан тул хүүхдүүд ихэвчлэн мэргэжлийн чиг баримжаа авах зорилгоор ирж байгаа аж. “1898 оноос хойш хөгжсөн 100 гаруй жилийн түүхийг өнөөдрийн өдрийг иртэл манай үе үеийн холбоочид тухайн шаардлагатай үедээ ажил үйлчилгээгээ явуулж, холбооны үйлчилгээний чухлыг ард түмэндээ хүргэсээр ирсэн. Энэ түүхийг л хадгалж, ард түмэндээ мэдүүлэх зорилгоор манай музей ажиллаж байна” хэмээн Г.Шаравдэмбэрэл гуай хуучлав. Өнгөрсөн хугацаанд музейн сан хөмрөг, үзмэрийг зорин очсон цөөн тооны хүмүүс л сонирхдог байсан бол музейн зориулалтаар Холбооны анхны байшиндаа нүүж, олон нийтийн хүртээл болох өдөр тун удахгүй ирэх нь ээ.

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Э.Батшугар “И-Монгол Академи” УТҮГ-т ажиллалаа

2025-07-07

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Э.Батшугар шинээр томилогдсонтой холбогдуулан яамны харьяа болон салбарын байгууллагуудын үйл ажиллагаатай шат дараатай танилцах уулзалтуудыг зохион байгуулж байгаа билээ. Энэ хүрээнд өнөөдөр, 2025 оны 7 дугаар сарын 7-ны өдөр ЦХИХХ-ны сайд Э.Батшугар “И-Монгол академи” УТҮГ -ын үйл ажиллагаатай танилцаж, удирдлага болон албан хаагчидтай уулзалт хийлээ. Уулзалтад ЦХИХХ-ны сайд Э.Батшугарын хамт яамны албаны төлөөллүүд, “И-Монгол академи” УТҮГ-ын захирал Б.Мягмарнаран, газар хэлтсийн дарга нар болон холбогдох ажилтнууд оролцож, байгууллагын өнөөгийн үйл ажиллагаа, хэрэгжүүлж буй төсөл хөтөлбөрүүд, цаашдын зорилт, хөгжлийн төлөвлөгөөний талаар дэлгэрэнгүй санал солилцлоо. Сайд Э.Батшугар уулзалтын үеэр “И-Монгол академи” УТҮГ нь төрийн цахим үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, иргэн төвтэй цахим засаглалын хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулж буйг онцолж, цаашид олон улсын жишигт нийцсэн, мэдээллийн аюулгүй байдлыг бүрэн хангасан, хүн бүрд хүртээмжтэй, ашиглахад хялбар, дэвшилтэт технологид суурилсан төрийн цахим үйлчилгээг хөгжүүлэхэд анхаарч, энэ чиглэлээр тогтвортой хамтран ажиллахыг байгууллагын удирдлагад чиглэл болгож, дэмжлэг үзүүлэн ажиллахаа илэрхийлэв. Тус уулзалт нь төрийн цахим шилжилтийн бодлогыг хэрэгжүүлэгч гол байгууллагын хувьд “И-Монгол академи” УТҮГ-ын цаашдын үйл ажиллагааг улам эрчимжүүлэх, төрийн байгууллагуудын уялдаа холбоог сайжруулах, шинэ санаачилгуудыг бодит ажил болгон хэрэгжүүлэхэд чухал түлхэц болж байна. Цаашид: “E-Mongolia” платформын 5.0 хувилбар Танилт, нэвтрэлтийн “ДАН” системийн 2.0 шинэчлэл “E-Business” системийн сайжруулалтуудыг хийж хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байна.