“Шуудангийн салбарын зохицуулалт 2022” зөвлөгөөн болж байна

ҮЙЛ ЯВДАЛ

2022.11.23

Харилцаа холбооны зохицуулах хорооноос "Шуудангийн салбарын зохицуулалт 2022" зөвлөгөөнийг өнөөдөр /2022.11.23/ зохион байгуулж байна. Жил бүр зохион байгуулдаг тус зөвлөгөөний гол зорилго нь шуудангийн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох, шуудангийн шинэ төрлийн үйлчилгээ хэрэглээг нэмэгдүүлэх, тээвэр зууч, ханган нийлүүлэлтийн сүлжээ, хяналтын тогтолцоог сайжруулах явдал юм. Энэ удаагийн зөвлөгөөнөөр шуудангийн үйлчилгээ эрхлэгчдийн үйл ажиллагаанд тулгамдаж байгаа асуудлуудыг хэлэлцэж, тээвэр зууч логистик, улс хоорондын шуудангийн тээвэрлэлт, цахим худалдааны өнөөгийн байдал, шуудангийн болон гаалийн байгууллагын ажлын уялдаа холбоо зэрэг сэдвүүдээр холбогдох албаныхан илтгэл тавьж, хэлэлцүүлэг өрнүүлэх юм.

ЦХХХЯ-ны Харилцаа холбооны бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Х.Энхманлай энэхүү зөвлөгөөнд оролцож үг хэлэхдээ, өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд дэлхий нийтийн цар цар тахлаас улбаалан улс орнууд хилээ хааж, шуудангийн салбарт хүндхэн нөхцөл байдал үүссэн хэдий ч бид үүнийг амжилттай даван туулсан. Нөгөө талаар цахим худалдаа, шуудангийн захиалгат хүргэлтийн үйлчилгээний хөгжил хурдсаж, иргэдийн зүгээс энэ салбарыг өдөр тутмын амьдралын салшгүй хэсэг гэдэгт итгэлтэй болж, шуудангийн салбарт ахиц авчирсан ч эрэлтийг хангах стратеги нь дэлхий даяар тулгамдсан асуудал болоод байна. Одоогийн байдлаар цахим шилжилт, last-mile delivery болон Еcommerce гэсэн сэдвүүд нь дэлхий дахины голлох сэдвүүд болоод байна. Манай оронд ч энэхүү асуудлуудыг төр засгийн зүгээс онцгойлон анхаарч байна. Засгийн газраас салбар бүрт цахим шилжилтийг хурдасгахад онцгой анхаарч ажиллаж байна. Энэ хүрээнд нийт 174 хуулийн хуульд өөрчлөлт оруулах шаардлагатай гэдгийг онцоллоо.

2020-2022 онд тээврийн салбарын үйл ажиллагаа нь дэлхийн худалдааны хамгийн чухал цусны эргэлт гэдгийг харуулсан. 2023 онд дэлхийн тээврийн салбар эрэлт буурсны үр дүнд өмнөх хоёр жилд үүссэн хэт их эрэлт, түгжрэл хэвийн байдалд орох төлөвтэй байна. Монгол улс худалдааны салбар тэр дундаа импортоос маш өндөр хамааралтай боловч тээврийн дэд бүтцийн хөгжил сул байснаараа улсаараа хохирсон. Цаашид тээвэр логистикийн дэд бүтцийг сайжруулах, гадаад худалдааны хамаарлаа бууруулах шаардлагатай. Гаднаас ирүүлж буй шуудан илгээмжийн тоо 2020 онтой харьцуулахад 2021 онд 53% өссөн талаар зөвлөгөөний үеэр хэлэлцлээ.

Энэхүү зөвлөгөөнд шуудангийн салбарт үйлчилгээ эрхлэгчид, төр, хувийн хэвшлийн 120 орчим төлөөлөгчид оролцож, салбарын өнөөгийн байдал, ирээдүйн чиг хандлага, тулгамдсан асуудал, гарц шийдлийн талаар санал, бодлоо солилцож байна.

Бусад мэдээ

5G сонгон шалгаруулалт зарлагдлаа

2025-03-10

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам 2025 онд 5G технологийг нэвтрүүлэхээр ажиллаж байна. Энэ хүрээнд Харилцаа холбооны зохицуулах хорооноос 5G сонгон шалгаруулалтыг 2025 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдөр зарлалаа. Энэхүү сонгон шалгаруулалтад Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт үүрэн холбооны зориулалтаар радио давтамж ашиглан харилцаа холбооны үйлчилгээ (яриа, дата, мессеж) эрхлэгчийг оролцохыг урьж байна. Хүснэгт 1: Радио давтамжийн зурвасын нөөц № Радио давтамжийнзурвас (МГц) Зурвасын өргөн (МГц) Хамрах хүрээ 1 3300-3400 100 Улаанбаатар хот болон 21 аймаг, сум, багийн нутаг дэвсгэрт 2 3500-3600 100 3 3600-3700 100 4 3700-3800 100 5 3800-3900 100 6 3900-4000 100 Хүснэгт 1-д заасан зурвасаас нэг үйлчилгээ эрхлэгчид нэг 100МГц өргөнтэй зурвасыг хуваарилж, олгоно. Сонгон шалгаруулалтад оролцохыг хүссэн эрх бүхий этгээд сонгон шалгаруулалтын баримт бичгийг Харилцаа холбооны зохицуулах хороонд албан бичгээр хүсэлт гаргаж, цаасан болон цахим хэлбэрээр авах ба зөвхөн нэг сонгон шалгаруулалтын төсөл (цаашид “төсөл” гэх) ирүүлнэ. Сонгон шалгаруулалтыг 2025 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрөөс 2025 оны 04 дүгээр сарын 24-ний өдрийг хүртэл зарлаж байна. Сонгон шалгаруулалтад ирүүлэх төслийг 2025 оны 04 дүгээр сарын 24-ний өдрийн 11 цаг 00 минутаас өмнө доорх хаягаар ирүүлнэ үү. Шуудангийн хаяг: Харилцаа Холбооны Зохицуулах Хороо Метро бизнес төв А-блок 5 давхар, Сүхбаатар дүүрэг, Д.Сүхбаатарын гудамж -13, Улаанбаатар хот 14201-0033, Монгол Улс. Утас:+976-11-304258, 1800-1858

Стартап компаниудыг олон улсад гаргахад төрөөс дэмжлэг үзүүлэх төлөвлөгөөг танилцууллаа

2021-05-21

ҮЙЛ ЯВДАЛ Стартап компаниудыг олон улсад гаргахад төрөөс дэмжлэг үзүүлэх төлөвлөгөөг танилцууллаа 2021.05.21 Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газраас санаачлан салбарын стартап компаниудыг олон улсын зах зээлд гаргах, төрөөс дэмжлэг үзүүлэх төлөвлөгөө боловсруулах төр болон хувийн хэвшлийн хамтарсан ажлын хэсгийг хоёр сарын өмнө байгуулсан билээ. Тус ажлын хэсэг өнөөдөр /2021.05.21/боловсруулсан санал, дүгнэлтээ УИХ-ын гишүүн, Инновац, цахим бодлогын байнгын хорооны гишүүн Х.Ганхуягт хүлээлгэн өглөө. Ажлын хэсгийн боловсруулсан санал Засгийн газарт хүргэгдэнэ. Арга хэмжээний үеэр УИХ-ын гишүүн, Инновац, цахим бодлогын байнгын хорооны гишүүн Х.Ганхуяг “Л.Оюун-Эрдэнийн тэргүүлж буй Засгийн газар байгуулагдсан цагаасаа хойш цахим шилжилтэд анхаарч ажиллаж байна. Цахим шилжилттэй холбоотой Нийтийн мэдээллийн тухай хууль, Хүний хувийн мэдээллийн тухай хууль, Кибер аюулгүй байдлын тухай хууль, Тоон гарын үсэг тухай хуулийн төслийг УИХ- д өргөн барьсан байгаа. Өчигдөр виртуал хөрөнгийн тухай хуулийн төсөл өргөн баригдсан. Улаанбаатар, Дарханы хажууд инновац, мэдээллийн технологийн чөлөөт бүс байгуулах асуудал Засгийн газрын хөтөлбөрт орчихсон явж байна” гэв. Дриймэрс, Стартап маркетинг спэйс ХХК-ийн үүсгэн байгуулагч Ж.Золзаяа “3 дугаар сарын 20-нд Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газраас төр, хувийн хэвшлийн хамтарсан 3 ажлын хэсгийн онлайн бүртгэл хийсэн. Тус ажлын хэсгүүдэд хувийн хэвшил болон иргэд сайн дураараа бүртгүүлж, ажлын хэсэгт орж ажилласан. Манай ажлын хэсэг бол олон улсад мэдээллийн технологийн гарааны бизнесүүд гарахад хэрхэн төрөөс дэмжих бэ гэдэг төлөвлөгөөг боловсруулах үүрэг авсан. Ажлын хэсэг маань 18 хүний бүрэлдэхүүнтэй байгуулагдаад, нэг сарын хугацаанд 100 гаруй мэдээллийн технологийн компаниудын үүсгэн байгуулагчдаас судалгаа авч, төлөвлөгөөг боловсруулан, өнөөдөр гардуулан өгч байна. Цаашид бид нэгдсэн дуу хоолойгоо өргөдөг байя, төртэйгөө хамтын ажиллагааг бий болгоё, төр болохгүй байна гэж гаднаас шүүмжлэх бус хамтын ажиллагаа, өөрсдийнхөө оролцоог бий болгоод явах бодлогын тинк танк болоод хөгжиж явах юм. Бид бүхэн УИХ-ын Инновац, цахим бодлогын байнгын хороо, Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газар болон Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны яамтай хамтарч ажиллаж байна. УИХ-ын гишүүн Н.Учрал болон Д.Цогтбаатар нарын санаачилсан Монгол Улсын мэдээллийн технологийн гарааны бизнесийн эдийн засгийн чөлөөт бүс болгох тухай хуулийн төсөл тун удахгүй өргөн баригдах гэж байна” гэв Ihotel ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Б.Золбадрал ажлын хэсгийн хийсэн судалгаа, санал дүгнэлтийг танилцуулсан юм. Ажлын хэсгийн нэгдсэн санал Ойрын хугацаанд: Гаднын улсуудад байрлах Элчин сайдын яам, Консулаар дамжуулан судалгаа хийх, компаниудтай холбоо харилцаа тогтоох. Боломжит орнуудад сайн дурын бизнес төлөөлөгчид бий болгох, тэдгээр хүмүүсээр дамжуулан зах зээлийн судалгаа хийх, хэрэгцээтэй компани, хувь хүмүүстэй холбоо харилцаа тогтоох. Гадаадын байгууллага, их сургуулиудаас дадлага хийх, туршлага солилцох мэргэжилтнүүдийг Монгол руу аялах процессын хөнгөвчлөх ( виз болон оршин суух зөвшөөрөл…. гэх мэт) Гаднын томоохон хэвлэлд компаниудын мэдээлэл, бүтээгдэхүүнүүдийн танилцуулга нийтлэл тогтмол гаргуулдаг байх. Хууль эрх зүйн өөрчлөлт, шинэ хуулийн талаарх ойлгомжтой мэдээллийг гаднын улс орнуудад зориулж цаг алдалгүй орчуулан түгээх, гадаадын хөрөнгө оруулагч, мэргэжилтнүүдийг мэдээллээр хангадаг болох. Гаднын хөрөнгө оруулагч нартай холбох үйл ажиллагааг тогтмол зохион байгуулах (Засгийн газрын гадаад айлчлалд хамт явах, хөрөнгө оруулагч нартай уулзалт зохион байгуулах). Төр хувийн хэвшлийг холбосон найдвартай экосистем бий болгох. Дунд хугацаанд: Гадаад, дотоодын технологийн компаниуд туршилт, тест хийх “Sandbox” орчин орчин бүрдүүлэх. Paypal, Stripe, Plaid, Moopay, Coinbase зэрэг олон улсын санхүү, төлбөрийн дэд бүтэцтэй холбох боломжийг нээх. Олон улсын түвшний компаниудтай мэргэжилтэн солилцооны программ тогтмол зохион байгуулах. Инновацыг дэмжих хөтөлбөр, сангаас технологийн инновац бүтээж буй компаниудад дэмжлэг үзүүлэх. Дотоодын хөрөнгө оруулагч нарт хандсан гарааны бизнест хөрөнгө оруулалт хийх талаар мэдээлэл, сургалт, ойлголт тогтмол өгөх. Гадаадын бизнесүүдийг нэгдсэн байдлаар, Монгол улсад урьж авчрах, танилцуулах үйл ажиллагаануудыг тогтмол зохион байгуулах . Олон улсын байгууллагуудтай хамтран гадаад, дотоодын боломжит түншүүдтэй старт ап-уудыг танилцуулах, туршлага солилцуулах. Цөөн тооны чанартай старт апуудыг шалгаруулан төр бүхий л талаас нь дэмжих. Урт хугацаанд Урт хугацааны бага хүүтэй, барьцаа хөрөнгө шаардахгүй зээлд хамруулах. Татвараас хөнгөлөх, чөлөөлөх Нийгмийн даатгалын шимтгэлээс хөнгөлөх, чөлөөлөх Старт апуудыг дэмжихэд хувийн хэвшлийн томоохон компаниудаас дэмжлэг авах. Харилцаа холбоо мэдээлэл технологийн салбарын хүний нөөцийн бодлогын дэмжлэг Онцлох саналууд Салбарын яамтай болох Тодорхой бүс нутагт чиглэн ажиллах, судалгаа хийх. Эсвэл өөрсдийн чадавхад тааруулсан чиглэлийг сонгон ажиллах хэрэгтэй. Компанит ажил эхлүүлэх, улсаа болон мэдээллийн технологийн компаниудаа сурталчлах контент тасралтгүй хийдэг байх Share on facebook Share on twitter Бусад мэдээ

Монгол Улсын шуудан холбооны түүхийн он дарааллын бичиг

2020-10-23

ҮЙЛ ЯВДАЛ Монгол Улсын шуудан холбооны түүхийн он дарааллын бичиг 2020.10.23 Аливаа салбар, салбарынхаа үүсэл хөгжлийн ойг тэмдэглэхдээ түүний туулж өнгөрүүлсэн түүхэн замналыг бичиж үлдээхийг эрхэмлэдэг бөгөөд энэ нь тухайн салбарын түүх болдог. Түүх бол өнгөрсөн замын дурсамж бөгөөд ирээдүйн хөгжлийн чиглүүр болдог билээ. Монгол Улсад орчин цагийн харилцаа холбооны салбар үүсч хөгжсөний 100 жилийн ой 2021 онд тохиохтой холбогдуулан өнөөгийн шуудан, харилцаа холбооны нэгдсэн сүлжээ, радио релей, интернэтийн онолын зарчим анх Монголд үүссэн талаар технологийн харьцуулалт хийх замаар нарийвчлан судалж үзэх сонирхлын үүднээс олж авсан түүхийн зарим эх сурвалж мэдээллийг нэгтгэн энэхүү шуудан холбооны түүхийн он дарааллын бичгийг толилуулж байна. Мэдээллийн технологийг хүн төрөлхтний түүхэнд гарсан 3 том хувьсгалын нэг гэж үздэг. Өнөөдөр шинэ түүхийн их талбарыг холбон зангидаж буй мэдээллийн их суваг бол интернет. Гэтэл сонирхолтой нь тэрхүү интернетийн үндсэн загвар бүр XIII зууны Еврaзийн тал нутгийн нүүдэлчдийн их гүрэнд үүссэн нь бодит юм. Чингисийн Их гүрэнд өргөн уудам Евразийг нэгэн сүлжээнд холбож байсан харилцаа холбооны арга зарчим байсан ба энэ нь өртөө. Их Монгол Улсын байгуулсан шуудан өртөөг одоогийн шуудангийн төдийгүй харилцаа холбооны сүлжээний анхдагч гэж үзэж болно. Уншигч мэргэн авхай таныг энэхүү бичвэрийг шүүн тунгааж, саналаа tseveendari@cita.gov.mn цахим шуудангаар илгээж, бидний ажилд дэмжлэг үзүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байна. МЭӨ III-II зуун: Эртний нүүдэлчин Монголын харилцаа холбооны гол хэрэглүүр нь морьт элч, галын дохио, дарцаг, утаа зэрэг зүйлс байсан. Монгол Улсад манай тооллын өмнөх III зууны сүүлч II зууны эхнээс Хүннү Улсад “Оуто ван” буюу өртөө ван хэмээх албан тушаал байжээ. Монголын өртөө дэлхийн шуудангийн түүхэнд анхны өртөөчилсөн шуудан байсан бөгөөд орчин цагийн харилцаа холбооны үүсэл болсон. XII зуун /1228-1241/ Чингис хааны гуравдугаар хүү Өгөөдэй хаан харилцаа холбооны өвөг эцэг болох морин өртөөг үүсгэж анхны тив хоорондын Шуудан холбоог байгуулжээ. 1232-1233 он: Өгэдэй хаан өртөө шуудангийн ажлыг эмх журамтай болгоход чиглэсэн зарлиг гаргаж, улмаар өртөө замыг зөвхөн Монгол нутагт төдийгүй Эзэнт гүрний уудам нутаг, ялангуяа Хятад нутагт олныг байгуулжээ. 1235 он: Монголын эзэнт Улсын эзэмшсэн уудам нутагт харилцах өртөө замыг байгуулжээ. 1289 он: Монголын Илахан Арагун хаан 1289 онд 1.8 метр, Өлзийт хаан 1305 онд 3 метр урт захидлыг Францын Гоо Филипп ванд илгээжээ. Аргун хааны захидал нь өөрийг нь Египетийн мамлюкүүдтэй дайтах тохиолдолд цэрэг илгээн туслах тухай Францын хааны гуйлтанд өгсөн хариу байв. 1692 он: Богд хаант Монгол Улсын үед Их Хүрээний Түмт өртөө байгуулагдан уг өртөөг Түшээт хан аймгийнхан голлон хийсэн ба Улаангом, Вангийн Хүрээ, Заяын Хүрээ, Санбэйсийн Хүрээ, Жанжин Чойр, Эрдэнэзуу, Сэцэн хааны Хүрээ, Сайншанд, Замын-Үүд чиглэлд Улсын чанартай албыг залгуулдаг гол замууд гарч салбарласан өртөөд бий болжээ. Манж нар өмнөд Монголын ардуудыг халх Монголын нутаг дээр нүүлгэн ирүүлж өртөө байгуулсан бөгөөд “Харчин өртөө” бий болов. 1692 он: Манжийн Энх-Амгалан хаан Хятадын цагаан хэрмийн хаалгаас эхлэн гадаад Монголын газарт таван замын өртөө байгуулах зарлиг буулган уул өртөөдийг байгуулах Хятад сайд, Монгол түшмэдийг тохоон томилжээ. Чухамхүү тэр үеэс Хятадын түмэн газрын Цагаан хэрмээс ар Монголын голлох чухал газар нутагт нэвтрэн холбосон таван замын /сүүлдээ долоон замын/ морин буухиа өртөө байгуулагджээ. 1692 он: Манж дайчин Улс өөрийн цэргийн ангийг Алтайд явуулахын тулд Хөх хотоос Түйн гол хүртэл 36 суурь өртөө байгуулахаар төлөвлөж байв. 1697 оны орчимд амуу зөөх цэргийг захиран шийтгэхийн тулд Хотон хошуунаас Түйн гол хүртэл 70 өртөө байгуулж, өртөө тутамд 30-аад цэрэг суулгах шийдвэр гаргажээ. 1717 оны Халх Монголоор харуулсан малын дансанд Цагаан хэрмийн шүргийн хаалгаас Түйн гол хүртэлх 40 гаруй суурь өртөөнд морь өгч байжээ. 1719 он: Алтай замын цэргийн 44 суурь өртөө, Энх-Амгалан хааны 58 дугаар онд байгуулагдсан. 1720 оноос аймаг хошуудын хооронд элч бичиг нэвтрүүлэхээр суман өртөөдийг байгуулав. XVIII зууны нэгдүгээр хагаст Манжийн цэргийн ангиуд Халх Монголын баруун хэсэгт байрлан оршиж байхад Манж цэргийн харуулаас Түйн гол, түүний орчмын Хангайн уулын ар, Орхонтуулд байсан засаг хошууны цэргийг Энгийн арал зэрэг газруудад, Хангайн уулын өвөрт байсан мөн засаг хошууны цэргийг Түйн голд суулгаж тэдгээрийн хооронд өртөө байгуулан мэдээ солилцож байжээ. 1715-1723 оны хооронд зөвхөн баруун талын нутагт орон нутгийн чанартай 39 өртөө, 1730 оны үед Түйн голоос Ховд Улиастай хүртэл 29 өртөө, Улиастайгаас Орхон хүртэл 18 суурь өртөө нэмж байгуулжээ. 1736 онд Хаалганаас Орхон хүртэл нэг бүр нь 20-40 өрх бүхий 45 суурь өртөө байжээ. Эдгээр нь Алтай замын цэрэг буухиа элч, бичиг нэвтрүүлэхээр байгуулагдсан суурь морин өртөөд бөгөөд Алтай замын цэргийн өртөөг буухиа өртөө гэж нэрлэж, бас алс хол урт замын өртөөг “Урт наст өртөө” гэж нэрлэж байжээ. XVIII зууны дунд үед Улиастайн жанжин, Их Хүрээний сайд, Хар мөрний жанжин нарын хооронд элч бичиг дамжуулахаар Халхын зүүн захаас Улиастай хүртэл 74 суурь / 2220 км / суман өртөө байгуулаад түүнийг “Умард замын өртөө” гэж нэрлэдэг болов. Мөн Түшээт хан, Цэцэн хан хоёр аймгаас Улиастай, Их Хүрээний газартай холбох 31 суурь суман өртөө байгуулж, тус тус аймгийн элч шууданг нэвтрүүлж байжээ. Ийм өртөө Монголд нийтдээ 400- гаад байв. 1758 он Манж чин Улсаас Ар Монголд байгуулсан төрийн аппаратын нэг Хүрээ сайдын газар байгуулж, манжийн эдгээр албан газруудын хооронд харилцах Буухиа суман өртөөдийн албыг байгуулж харилцан нэвтрэлцэж байжээ. 1758-1762 онд Их Хүрээ Ховдод тус, тус суулгасан Манж амбан, баруун хойд хязгаарын Жанжин сайдын газруудад буухиа элч бичиг нэвтрүүлэх, цэрэг эдийн засаг, улс төрийн эзэгнэлийнхээ шаардлагаар Чуулалт хаалгаас Хятадын баруун хойд хязгаар өвөр ба ар Монголын өргөн уудам нутаг дэвсгэр дээр “Алтай зам”-ын гэж нэрлэгдэх цэргийн 140 гаруй суурь буухиа өртөөг байгуулсан нь олон замын өртөө болсон. 1823 оны үед Засагт хан аймгаас гагцхүү Алтай харуулыг буцаах томилолтоор явуулсан түшмэлийг очих буцах бүрд 45 суурь өртлөг /түр зуур байгуулагдсан/ өртөөг байгуулж байв. Түүнчлэн босго өртөө, туслах, хавсрага өртөө гэхчилэн суман өртөөнөөс салбарласан салбар, дамжлага буюу навчин өртөө гэж нэрлэсэн олон тооны өртөөд байжээ. 1831 онд Сайн ноён хан суман өртөөний суурь бүрт өрх 3, өрх тутамд эр 2, хонь 100, адуу 300 үүний дотор морь 8, үхэр 20 байхаар тогтоож, гүйсэн морь улаачид хөлс олгохгүй тухай заагаад, албаны морийг уул хошуунаас ирүүлэхгүй бол морь нэг бүрийн үнэнд 8 лан авах, хэрэв морь буюу мөнгийг ирүүлэхгүй бол морь хөлслөн түүний хөлсөнд 4 шүдлэн хонь гаргуулах, морины үнэ мөнгө, хөлсний хонийг тогтоосон хугацаанд ирүүлэхгүй саатуулбал лан мөнгөнд сар тутамд нэг пун, 5 ли хү төлүүлэх буюу хонийг нэг нас нэмэгдүүлэн төлүүлэхээр заажээ. 1863 оны 6 сар: