Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

ҮЙЛ ЯВДАЛ

Япон Улсын хиймэл оюун ухааны хөгжлөөс суралцана

2022.09.15

Монгол, Япон улс хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 50 жилийн ойн хүрээнд “Япон дахь хиймэл оюун ухааны судалгааны өнөөгийн байдал, хөгжил” сэдэвт лекц, хэлэлцүүлгийг Япон Улсын Элчин сайдын яам, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам хамтран зохион байгууллаа.

Лекцийг хиймэл оюун ухаан судлалаар дэлхийд алдартай эрдэмтэн, Токиогийн их сургуулийн проффессор Мацүо Ютака цахимаар орж, өөрийн орны сайн туршлагыг хуваалцан, эл сэдвийн хүрээнд хэлэлцүүлэг өрнүүлсэн юм.

Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын албан хаагчдыг чадавхжуулж, мэдлэг дээшлүүлэх ач холбогдол бүхий тус лекц, хэлэлцүүлэгт Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам болон Монгол Улсад суугаа Япон Улсын Элчин сайдын яамны удирдлагууд, харьяа байгууллагын төлөөллүүд оролцон мэдээлэл солилцлоо.

Бусад мэдээ

Ажлын шийдвэр гаргалтын 15 хувийг хиймэл оюун ухаан шийднэ

Технологийн сэтгүүлээс 2025 оны чиг хандлагыг тодорхойллоо. Ингэхдээ хиймэл оюун ухаан болон бусад дэвшилтэт технологитой дэлхий даяар хэрхэн хөл нийлүүлэн алхах талаар дурджээ. Цаашлаад шинэлэг инновацын нэгдэл нь дэлхийн технологийн хөгжилд түлхэц болж байна.  Аж үйлдвэрүүд, тахлын дараах дижитал өөрчлөлт, тогтвортой байдлын чиг үүрэг нэмэгдэхийн хэрээр технологиуд хурдацтай хөгжиж, бүх хүмүүст боломж, сорилтуудыг бий болгож байна. Мөн уламжлалт технологиос хүн болон хиймэл оюун ухаан хоорондын хил хязгаар ойртож, илүү боловсронгуй, бие даасан систем рүү шилжих хувьслыг тусгажээ. Ингээд 2025 оны технологийн чиг хандлагыг танилцуулъя.  1. Хиймэл оюун ухааны шийдвэр гаргалт 15%-д хүрнэ  Хиймэл оюун ухаан нь 2025 оны шилдэг технологийн чиг хандлагыг тодорхойлно. Мансууруулах бодис илрүүлэх, асар их мэдээллийн багцад хурдан дүн шинжилгээ хийх, харилцагчийн үйлчилгээ, ложистик, эрүүл мэнд зэрэг олон салбарыг хамарсан хэрэглээ нь түүний хүч чадлын нэгээхэн хэсэг.  Үүний зэрэгцээ санхүүгийн салбарт хиймэл оюун ухааныг зах зээлийн чиг хандлагад дүн шинжилгээ хийх, хөрөнгө оруулалтын боломжийг үнэлэх, хувийн санхүүгийн төлөвлөгөө гаргахад ашиглаж байна. Энэхүү технологи нь үндсэндээ асуулт хариултын системээс хүний ​​удирдлагагүйгээр аж ахуйн нэгжтэй холбоотой ажлыг гүйцэтгэх чадвартай автомат машин агентууд руу шилжихэд тусалдаг. 2028 он гэхэд өдөр тутмын ажлын шийдвэр гаргалтын 15% нь хиймэл оюун ухаанаар шийдэгдэх аж. Тухайлбал Майкрософт Их Британийн Засгийн газартай олон жилийн хугацаатай гэрээ байгуулж, төрийн байгууллагуудад хиймэл оюун ухааны хэрэглүүрийг ашиглах боломжийг санал болголоо.  2. AI засаглалын платформууд Европын холбооны хиймэл оюун ухааны тухай хууль нь ёс зүйтэй, аюулгүй ашиглах хууль эрх зүйн хүрээнд зохицуулах зорилготой. AI засаглалын платформууд нь хиймэл оюун ухааныг хариуцлагатай хэрэгжүүлэх хэрэгцээ өсөн нэмэгдэж буй асуудлыг шийдэж байна. 2028 он гэхэд хиймэл оюун ухааны удирдлагын цогц платформыг хэрэгжүүлдэг байгууллагууд хиймэл оюун ухаантай холбоотой ёс зүйн зөрчлийг 40%-иар бага мэдрэх аж.  Credo AI болон Fairly AI зэрэг компаниуд хиймэл оюун ухааны засаглалын шийдлүүдийг тэргүүлдэг. Ялангуяа Credo AI нь байгууллагуудыг Европын холбооны AI-ийн тухай хуульд бэлтгэхэд туслах хэрэгслүүдийг санал болгодог. 3. Хуурамч мэдээллийг илрүүлэх технологи Технологийн эрин үед хиймэл оюун ухаанаар сайжруулсан хортой халдлага, хуурамч мэдээллээс хамгаалах асуудал хөндөгдөнө. Тиймээс итгэлцлийг системтэйгээр ялгаж, шударга байдлыг хангах, жинхэнэ эсэхийг үнэлэх, дүр эсгэхээс урьдчилан сэргийлэх арга зүйн системээр хангах шаардлага бий. Дээрх аюул заналхийллийг илрүүлж, бууруулахад хиймэл оюун ухааныг ашиглаж, худал мэдээлэл тархахтай тэмцэж эхэллээ.  Технологийн томоохон компаниуд хиймэл оюун ухаанаар үүсгэсэн агуулгыг задруулахыг үүрэг болгов. Мета мэдээллийн аюулгүй байдалд хөрөнгө оруулалт хийж буй бол Google, Microsoft илрүүлэлтийн дэвшилтэт алгоритмуудыг боловсруулж байна. Үүний зэрэгцээ PwC компани болон сэтгүүлчдэд ташаа мэдээллийг хянах, тэмцэхэд туслах арилжааны үйлчилгээ бий болж эхэлжээ. 4. Квантад тэсвэртэй алгоритмуудыг боловсруулж байна  Постквантын криптографи (PQC) нь одоогийн шифрлэлтийн аргыг эвдэж буй квант компьютеруудын аюул заналхийллээс сэргийлж байна. Үүний зэрэгцээ Google, IBM, Microsoft компаниуд квантад тэсвэртэй алгоритмуудыг боловсруулж байгаа бөгөөд АНУ-ын Үндэсний Стандарт, Технологийн Хүрээлэн (NIST) 2024 оны 8-р сард шинэ PQC стандартаа зарлаж, салбарын шилжилтийг удирдан чиглүүлэв. 5. Хиймэл оюун ухаанд суурилсан дуут туслахууд Хиймэл оюун ухааныг физик орон зайтай нэгтгэж, тав тух, үр ашгийг тасралтгүй нэмэгдүүлж байна. Жишээлбэл, эрүүл мэндийн салбарт өвчтөний тусламж үйлчилгээ, ажилтнуудын үр ашгийг дээшлүүлдэг илүү ухаалаг, мэдрэмжтэй орчныг бүрдүүлжээ. Мөн сэтгэцийн эрүүл мэндэд анхаардаг стартап болох Eleos Health эмчилгээгээ сайжруулахын тулд хүрээлэн буй орчны мэдээллийг ашигладаг.  6. Эрчим хүчний хэмнэлттэй тооцоолол Эрчим хүчний хэмнэлттэй тооцоолол нь дата төвүүдийн байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөлөл болон хиймэл оюун ухааны ажлын ачаалалтай холбоотой өсөн нэмэгдэж буй санаа зовоосон асуудлыг шийдвэрлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. Тооцооллын гүйцэтгэлийг хадгалах эсвэл сайжруулахын зэрэгцээ эрчим хүчний хэрэглээг багасгах, ялангуяа хиймэл оюун ухааны сургалт, симуляци зэрэг тооцоолол их шаарддаг програмуудад зориулагджээ. Microsoft дата төвүүдээ 100% сэргээгдэх эрчим хүчээр хангах үүрэг хүлээсэн. АНУ-ын Эрчим хүчний яамны Үндэсний эрчим хүчний судалгааны шинжлэх ухааны тооцооллын төв нь GPU хурдасгасан кластерууд нь зөвхөн CPU-тэй харьцуулахад эрчим хүчний үр ашгийг 5 дахин сайжруулах боломжтойг харуулсан. 7. Гибрид тооцоолол нь инновацийн үр ашигтай орчинг бий болгоно Технологийн салбар дахь Hybrid Computing-ийн үүрэг бол нарийн төвөгтэй асуудлуудыг шийдвэрлэхийн тулд янз бүрийн тооцооллын парадигмуудыг нэгтгэх юм. Гүйцэтгэлийг сайжруулах янз бүрийн механизмуудыг нэгтгэж, хиймэл оюун ухаан зэрэг технологийг одоогийн хязгаарлалтаас давах боломжийг олгоно.  IBM, Microsoft зэрэг компаниуд энэ салбарт шинийг санаачилж, төрийн болон хувийн үүлэн технологийн нөөцийг нэгтгэсэн шийдлүүдийг санал болгож байна. Түүнчлэн IBM-ийн гибрид үүлэн үйлчилгээ нь бизнесүүдэд дэвшилтэт технологийг нэвтрүүлэхийн зэрэгцээ одоо байгаа дэд бүтцийг ашиглах боломжийг олгож, салбар хоорондын инновац, үр ашгийг нэмэгдүүлнэ. 8. Орон зайн тооцоолол Орон зайн тооцоолол нь ойрын 5-7 жилийн хугацаанд “хялбаршуулсан ажлын урсгал болон сайжруулсан хамтын ажиллагаа”-аар байгууллагын үр нөлөөг мэдэгдэхүйц нэмэгдүүлэх болно. Ингэхдээ физик болон дижитал ертөнц хоорондын харилцан үйлчлэлийг сайжруулахын тулд AR, VR болон холимог бодит байдлыг нэгтгэхээр төлөвлөжээ. Тодруулбал, “Майкрософт” компанийн HoloLens нь хэрэглэгчдэд дижитал мэдээллийг бодит орчинд авах боломжийг олгоно. Харин Apple-ийн Vision Pro нь хэрэглэгчийн оролцоог дахин тодорхойлж байна.  9. Олон үйлдэлт роботууд  Олон үйлдэлт роботууд нь уламжлалт даалгаварт зориулагдсан роботуудыг сольж технологийн салбарыг өөрчилж байна. 2030 он гэхэд хүмүүсийн 80% нь ухаалаг роботтой өдөр бүр холбогдох болно гэдгийг онцоллоо. Amazon болон Siemens нь үйл ажиллагааны уян хатан байдлыг сайжруулахын тулд олон үйлдэлт робот техникт хөрөнгө оруулалт хийж байна. Амазон эдгээр роботуудыг агуулахын бараа бүтээгдэхүүнийг ангилахаас эхлээд савлах хүртэл ажилд ашигладаг бол Siemens үйлдвэрлэлийн шугамыг оновчтой болгохын тулд тэдгээрийг үйлдвэрлэлийн процесст нэгтгэдэг. 10. Хүмүүс өөрсдийн бодлоор төхөөрөмж удирддаг болно  Элон Маск хүний сэтгэхүйгээр дамжуулан төхөөрөмжийг удирдах тархины суулгацыг шинэчлэх төслийг хэрэгжүүлж байна. Энэ нь тархины үйл ажиллагааг уншиж, тайлах технологиор дамжуулан хүний ​​танин мэдэхүйн чадварыг сайжруулах юм. 2030 он гэхэд дээрх технологи ажилчдынх нь 30 хувьд хүрэх таамаглалыг гаргав.  Тодруулбал, хувь хүмүүст өөрсдийн бодлоор төхөөрөмжийг удирдах боломжийг олгодог суулгацыг хөгжүүлж байгаа гэсэн үг. Улмаар хүний ​​ур чадварыг дээшлүүлэх, маркетинг, гүйцэтгэлийг оновчтой болгоход ашиглах боломжтой аж.  Эх сурвалж: Technology Magazine

Төрийн үйлчилгээний “Хурдан” цэг Хэнтий аймгийн Бор-Өндөр суманд нээгдлээ

Төрийн үйлчилгээг түргэн шуурхай, хүнд сурталгүй, зардал чирэгдэлгүй хаанаас ч ойр хүргэх “ХУРДАН” цэг Хэнтий аймгийн Бор-Өндөр суманд нээлтээ хийлээ. Нээлтийн үйл ажиллагаанд ЦХХХ-ны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар, ТЦҮЗГ-ын Үйлчилгээний нэгдсэн төвийн зохицуулалтын газрын аймаг хариуцсан хэлтсийн дарга П.Чинбат, нийслэл хариуцсан хэлтсийн дарга Г.Өнөрцэцэг болон холбогдох албаны төлөөлөл оролцлоо. Бор-Өндөр суманд “ХУРДАН” цэг нээгдсэнээр тус сумын 10000 гаруй иргэн төрийн 35 байгууллагын 440 үйлчилгээг операторын горимоор авах боломж бүрдэж байна. Төрийн үйлчилгээ хаанаас ч ойр ХУРДАН.. Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам Төрийн цахим үйлчилгээний зохицуулалтын газар

Хиймэл оюун ухааны стратегийг боловсруулах ажилд санал авч байна

Oxford Insight байгууллагаас жил бүр дэлхийн улс орнуудын хиймэл оюун ухааны бэлэн байдлын судалгааг олон нийтэд танилцуулдаг уламжлалтай. 2023 онд хиймэл оюуны ухааны стратегиа зарлаж буй улс орнуудын тоо буурсан ч 2024 онд бага, дунд орлоготой орнууд хиймэл оюун ухааны талаарх алсын хараагаа албан ёсоор зарлаж эхэллээ.  2024 онд 12 улс хиймэл оюун ухааны стратегиа олон нийтэд зарласан нь 2023 онтой харьцуулахад гурав дахин өсчээ. Эдгээр стратегийн талаас илүү хувь нь дундаас доогуур болон бага орлоготой орнууд байсан  нь түүхэн хоцрогдолтой эдийн засгийн орнуудын дунд Хиймэл оюун ухааны Засаглал эрчимтэй хөгжиж байгааг харуулж байна. Тухайбал, 2023 онд Руанда хиймэл оюун ухааны стратеги зарласан бага орлоготой анхны улс болж байсан бол 2024 онд Этиоп хоёр дахь улсаар тодорлоо. Үүний нэгэн адил, Гана, Нигери, Шри Ланка, Узбекистан, Замби зэрэг дундаас доогуур орлоготой эдийн засагтай орнууд хиймэл оюун ухааны алсын хараагаа албан ёсоор зарлаж, бэлэн байдлыг сайжруулахад засаглалын суурь тогтолцоог бий болгох амлалтаа илэрхийлж байна.  Үүний зэрэгцээ, өндөр орлоготой улс орнууд ч хиймэл оюуны ухааны стратегиа алхам алхамаар зарлаж байна. Румын зэрэг орнууд 2024 онд шинэ стратегиа зарласан нь хөгжингүй эдийн засагт тогтвортой ахиц дэвшлийг харуулжээ.  Энэхүү үйл явдлууд нь хиймэл оюун ухааныг үндэсний хөгжлийн хурдасгуур гэж хүлээн зөвшөөрч буйн илрэл гэдгийг Oxford Insight байгууллага 2024 оны тайландаа дурдсан байна.  Тэгвэл Монгол Улс хиймэл оюун ухааны үндэсний стратегиа 2025 оны 2 дугаар сард зарлахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна.  Энэ хүрээнд Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөртэй хамтран Монгол Улс анх удаа хиймэл оюун ухааны өнөөгийн нөхцөл байдлыг үнэлэх, цаашдын бодлого суурь мэдээллийг бүрдүүлэх зорилгоор “Хиймэл оюун ухааны бэлэн байдлын үнэлгээ” хэлэлцүүлгийг яамд, төрийн байгууллагуудын төлөөллүүдийн дунд 2025 оны 01 дүгээр сарын 15-нд 08.30 – 12.40 цагийн хооронд НҮБ-ын 3 давхарт зохион байгуулна.  Түүнчлэн энэ салбарын эрдэмтэн, судлаачид ЭНД дарж цахимаар саналаа өгөх боломжтой.