Кибер аюулгүй байдлыг хангах ажлын хүрээнд ОУ-ын “МИТРЕ” байгууллагатай хамтран сургалт зохион байгуулна - Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам

ҮЙЛ ЯВДАЛ

Кибер аюулгүй байдлыг хангах ажлын хүрээнд ОУ-ын "MITRE" байгууллагатай хамтран сургалт зохион байгуулна

2022.09.06

Батлан хамгаалах болон кибер аюулгүй байдлын чиглэлээр судалгаа шинжилгээний үйл ажиллагаа явуулдаг "MITRE" байгууллага нь АНУ-д төвтэй ОУ-ын байгууллага юм.

ЦХХХ-ны сайд Н.Учрал тус байгууллагын төлөөлүүдтэй уулзаж, кибер аюулгүй байдлын талаар баримталж буй бодлого, хэрэгжүүлж буй үйл ажиллагаа, цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээ, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх талаар хэлэлцэн, “MITRE” ОУ-ын байгууллагатай хамтран 2022 оны 09 сарын 07–09-ний өдрүүдэд “Кибер аюулгүй байдлын ажиллах хүчний хөгжил /Mongolia Cyber Workforce Development workshop/” сургалтыг төр хувийн хэвшлийн 22 байгууллагын албан хаагчдын дунд зохион байгуулахаар боллоо.

Уг сургалт нь Кибер аюулгүй байдлыг ханган ажиллах хүний нөөцийн ур чадварыг нэмэгдүүлэхэд чухал ач холбогдолтой юм.

Бусад мэдээ

Өсвөр үе, залуусын 50 гаруй хувь нь цахим дээрэлхэлтэд өртжээ

2025-04-02

Монгол Улсын хэмжээнд өсвөр үе, залуусын 50 гаруй хувь нь цахим дээрэлхэлтэд өртжээ. Цахим дээрэлхэлтийн хамгийн түгээмэл хэлбэр нь доромжлол, гүтгэлэг гэддгийг НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн судалгаанд дурдсан байна. Энэ нь залуусын цахим орчин дахь аюулгүй байдлыг хангах, сэтгэцийн эрүүл мэнд, сайн сайхан байдлыг дэмжих цогц арга хэмжээг яаралтай хэрэгжүүлэх шаардлагатайг илтгэж байна. Иймд Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөртэй хамтран өсвөр үе, залуучуудад тулгарч буй цахим дээрэлхэлт, цахим орчны эрсдэлүүдтэй холбоотой асуудлыг хөндөж, боломжит шийдлүүдийг эрэлхийлэх зорилгоор “Залуучуудын цахим аюулгүй байдал” сэдэвт олон талт хэлэлцүүлгийг өнөөдөр /2025.04.02/ зохион байгууллаа. Тус арга хэмжээнд төр, иргэний нийгэм, боловсрол, технологийн салбарын төлөөлөл болон залуучууд оролцож өсвөр үе, залуучуудын цахим аюулгүй байдлыг хангах, илүү хүртээмжтэй, аюулгүй цахим орчныг бүрдүүлэхэд чиглэсэн бодлого, стратегийн талаар санал солилцсон юм. Монгол дахь НҮБХХ-ийн Суурин төлөөлөгч Матилда Димовска Монгол дахь НҮБХХ-ийн Суурин төлөөлөгч Матилда Димовска хүртээмжтэй хөгжил дэвшлийн чухал ач холбогдлыг онцлоод, “Цахим шилжилт нь хүн төвтэй, хүртээмжтэй, аюулгүй байх шаардлагатай. Энэхүү дижитал эрин зуунд бид өсвөр үе, залуусын аюулгүй байдлыг хэрхэвч мартаж болохгүй. Монгол Улсад залуучуудад ээлтэй, аюулгүй дижитал ирээдүйг бүтээж, цахим дээрэлхэлтийг арилгахын тулд НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөр залуучууд, төр засаг, иргэний нийгэм, хувийн хэвшлийн түншүүдтэйгээ тууштай хамтран ажиллах болно. ЦХИХХЯ-ны Кибер аюулгүй байдлын бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Ц.Пүрэвням ЦХИХХЯ-ны Кибер аюулгүй байдлын бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Ц.Пүрэвням: Цахим орчин хүүхдүүдэд сурч хөгжих шинэ боломжуудыг олгож байгаа ч, кибер аюул занал, цахим дарамт, худал мэдээлэл, цахим залилан зэрэгт өртөх эрсдэлүүдийг нэмэгдүүлж байна. Иймд залуучууд зөвхөн “хэрэглэгч” байхаас гадна, хариуцлагатай, ухамсартай, мэдлэгтэй цахим иргэн болгон төлөвшүүлэхэд анхаарах шаардлагатай. Үүнд зөвхөн Засгийн газраас гадна эцэг эх, боловсролын байгууллагууд, иргэний нийгмийн байгууллагууд, технологийн компаниуд, олон улсын байгууллагууд зэрэг олон талт оролцогчдын олон нийтийн цахим ур чадвар, мэдлэгийг нэмэгдүүлэх санал санаачилга, хамтын ажиллагаа онцгой ач холбогдолтой. Интернэт орчныг аюулгүй болгох нь зөвхөн технологийн асуудал биш, соёл, боловсрол, бодлого, хамтын ажиллагааны асуудал юм. Иймд Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамнаас Хүүхэд хамгааллын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга батлагдсантай холбогдуулан “Цахим орчинд хүүхдийг хориотой болон хүүхдэд хортой агуулгаас урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах журам”-ыг батлуулаад байна.

‘AI-ийн загалмайлсан эцэг’ Нобелийн шагнал хүртлээ

2024-10-09

Хиймэл оюун ухаан үсрэнгүй хөгжиж байгаа өнөө үед тус салбарын эрдэмтэд Нобелийн шагнал авч эхэллээ. Тодруулбал, Жеффри Хинтон, Жон Хопфилд нар “Машины оюуны” судалгааны чиглэлээр хийсэн бүтээлээрээ Нобелийн эзэн боллоо. Канадын профессор Жеффри Хинтоныг “Хиймэл оюун ухааны загалмайлсан эцэг” гэж нэрлэдэг. Тэрбээр 2023 онд Google-ээс гарч, хиймэл оюун ухаан хүмүүсийн амьдралд хэрхэн өөрчлөлт оруулах тал дээр санаа зовинож байгаагаа илэрхийлж байв. Энэ тухай Шведийн Хааны Шинжлэх ухааны академиас Шведийн Стокгольм хотноо болсон хэвлэлийн бага хурал дээр мэдэгдэв. Нобелийн шагналтан болох 91 настай Жон Хопфилд нь АНУ-ын Принстоны их сургуулийн профессор, 76 настай Жеффри Хинтон нь Канадын Торонтогийн их сургуулийн профессор юм. “Машины оюун” нь хиймэл оюун ухааны түлхүүр бөгөөд энэ нь компьютерт мэдээлэл өгөгдөл үүсгэхийн тулд өөрийгөө сургах чадварыг хөгжүүлдэг салбар юм. Ингэхдээ интернэтээс хэрхэн хайлт хийхээс эхлээд утсан дээрээ зураг засварлах хүртэл бидний ашиглаж буй өргөн хүрээний технологийг шинэчилж, хөгжүүлж ирсэн. Канадын профессор Жеффри Хинтон Нобелийн шагнал авч байгаагаа мэдээд “Би ийм зүйл болно гэж огт төсөөлөөгүй. Нобелийн шагнал авах болсноо гайхаж байна” гэдгээ илэрхийлжээ. Нобелийн шагналын мэдэгдэлд дээрх хоёр эрдэмтний “Цаг уурын загварчлалыг сайжруулах”, “Нарны эсийг хөгжүүлэх”, “Эмнэлгийн зургийн дүн шинжилгээ” зэрэг судалгаа, ажлын зарим чухал хэрэглээг жагсаав. Профессор Хинтоны “Мэдрэлийн сүлжээ дэх анхдагч судалгаа” нь ChatGPT гэх мэт одоогийн хиймэл оюун ухааны системийг бий болгосон. Хиймэл оюун ухаан дахь мэдрэлийн сүлжээ нь хүний тархитай ижил төстэй мэдээллийг сурч, боловсруулах систем юм. Эдгээр нь хиймэл оюун ухаанд хүн төрөлхтөний туршлагаас суралцах боломжийг олгодог. Профессор Хинтоны хиймэл мэдрэлийн сүлжээн дээр хийсэн ажил нь хувьсгал байсан. “Энэ нь аж үйлдвэрийн хувьсгалтай адил байх болно. Гэхдээ бидний бие махбодийн чадвараас илүү оюуны чадавхийг давах болно” гэж тэрбээр онцлов. Профессор Жон Хопфилд хэв маягийг хадгалж, дахин бүтээх боломжтой сүлжээг зохион бүтээжээ. Энэ нь атомын эргэлтээс үүдэлтэй материалын шинж чанарыг тодорхойлдог физикийг ашигладаг. Тодруулбал, бүрэн бус үгсийг ашиглан тархи үгсийг хэрхэн санахыг оролддогтой ижил төстэй арга замаар профессор Хопфилд бүрэн бус хэв маягийг ашиглан ижил төстэй зүйлийг олох боломжтой сүлжээг бүтээжээ. Нобелийн шагналын хорооныхон хэлэхдээ “Хоёр эрдэмтний ажил нь бидний өдөр тутмын амьдралын нэг хэсэг болсон. Тэр дундаа нүүр царай таних, хэлний орчуулгыг түгээмэл ашиглаж байна” гэдгийг онцлов. Эрдэмтэд 11 сая швед крон буюу 810 000 фунт стерлингийн шагнал авна. Дашрамд мэдээллэхэд, Монгол Улсын Засгийн газар хиймэл оюун ухааны хууль эрх зүй, зохицуулалтын орчныг бий болгож, “И-Монгол” академийг төрийн их өгөгдөл, хиймэл оюун ухааны төв болгохоор ажиллаж байна. Эх сурвалж: BBC

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал кибер аюулгүй байдлын цэргийн командлалд ажиллаж байна

2023-04-11

Монгол Улсын Засгийн газрын гишүүн, Батлан хамгаалахын сайд Г.Сайханбаяр, УИХ-ын гишүүн, ЗГ-ын гишүүн, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал нар Зэвсэгт хүчний Жанжин штаб, Зэвсэгт хүчний Кибер аюулгүй байдлын цэргийн командлалд яг одоо ажиллаж байна. Монгол Улсын Их хурлаар 2021 онд батлагдаж 2022 оны 5 дугаар сараас хэрэгжиж эхэлсэн Кибер аюулгүй байдлын тухай хууль, 2022-2023 оны заагт Монгол Улсын Засгийн газрын тогтоолоор батлагдсан Кибер аюулгүй байдлын Үндэсний стратеги зэрэг бодлогын баримт бичгүүдийн хэрэгжилтийг хангах хүрээнд хийж гүйцэтгэх шаардлагатай ажил, арга хэмжээнүүдийн талаар хэлэлцэж, цаашид яам, агентлаг, командлалын түвшинд хамтран ажиллах боломжуудыг судлах, зорилгоор Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал Батлан хамгаалах яам, Зэвсэгт хүчний Жанжин штаб, Кибер аюулгүй байдлын цэргийн командлалд ажиллаж, үйл ажиллагаатай нь танилцаж байна.