Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

ҮЙЛ ЯВДАЛ

E-Mongolia системд төрийн 63 байгууллагын 685 үйлчилгээг нэвтрүүлжээ

2022.08.31

Монгол Улсын Засгийн газрын 2022 оны 08 дугаар сарын 31-ний өдрийн хуралдаанаар “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын Төрийн бүтээмжийн сэргэлтийн хүрээнд хэрэгжүүлж байгаа “Цахим үндэстэн” арга хэмжээний талаар Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал Засгийн газрын гишүүдэд танилцууллаа.

Төрийн цахим үйлчилгээний нэгдсэн e-Mongolia системд төрийн 63 байгууллагын 685, 21 аймгийн нутгийн захиргааны 1,284 үйлчилгээг цахим хэлбэрт шилжүүлж, тус системээр 14,4 сая үйлчилгээг иргэн, аж ахуйн нэгжүүд авч төлбөртэй үйлчилгээнээс 10,4 тэрбум төгрөгийг улсын төсөвт төвлөрүүлээд байна.

Цахим гарын үсгийн тухай хууль батлагдаж, 2022 оны тавдугаар сарын 1-нээс хэрэгжиж Улсын бүртгэлийн байгууллагаас 266 мянга 451 иргэнд тоон гарын үсгийн гэрчилгээг иргэний үнэмлэхний чипэнд суулган олгосон бөгөөд энэ ажлыг эрчимжүүлэхийг Ерөнхий сайд үүрэг болголоо.  

Төрийн үйл ажиллагааг цахим хэлбэрээр явуулах, олон нийтийн хяналтыг бий болгож, нээлттэй, ил тод шуурхай байлгах зорилгоор төр, иргэнийг холбосон мэдээлэл дамжуулах цахим суваг болон үндэсний цахим шуудангийн системийг нэвтрүүлж иргэдэд шаардлагатай мэдээлэл, мэдэгдлийг хүргүүлэх, өргөдөл гомдол хүлээн авч, хариу хүргүүлэх боломжтой болоод байна.

Бусад мэдээ

Хиймэл оюун ухааныг улсын чухал стратегийн нэг хэсэгт тооцож эхэлжээ

Хиймэл оюун ухааны (AI) салбар дахь хөрөнгө оруулалт эрчимжиж, олон улсын томоохон компаниуд болон сангууд энэ чиглэлд анхаарлаа хандуулж байна. Тухайлбал, АНУ хиймэл оюун ухааны судалгаа, хөгжүүлэлтэд хамгийн их хөрөнгө оруулдаг орнуудын нэг юм. Google, Microsoft, OpenAI зэрэг компаниуд нь салбарын хөгжлийг тодорхойлж байна. Тус улсын Засгийн газар 2019 онд AI-ийн үндэсний стратегийг зарлаж, судалгаа, боловсролд хөрөнгө хуваарилах ажлыг эхлүүлсэн. Ингэхдээ Эрүүл мэндийн салбарт AI ашиглан өвчнийг эрт илрүүлэх, цэргийн салбарт хяналтын системд ашиглаж байна. БНХАУ хиймэл оюун ухааны технологид ихээхэн хөрөнгө оруулж, 2030 он гэхэд дэлхийд тэргүүлэх зорилго тавьсан. Alibaba, Baidu зэрэг компаниуд нь AI-ийн томоохон төслүүдийг хэрэгжүүлдэг. Тус улсын Засгийн газар AI-ийг улсын чухал стратегийн нэг хэсэгт тооцон, хотуудыг ухаалаг болгох төслүүдийг хэрэгжүүлж байна. Жишээлбэл, нүүр таних технологийг замын хөдөлгөөн зохицуулах, гэмт хэрэг илрүүлэхэд ашиглаж байна. Харин Европын Холбоо 2021-2027 оны хооронд AI болон тоон технологид 20 тэрбум еврогийн хөрөнгө оруулах зорилт тавьсан. Улмаар AI-ийн ёс зүй, хариуцлагын талаар дэлхийд тэргүүлэх дүрэм, стандарт тогтоохыг зорьж, эрүүл мэнд, байгаль орчны салбарт AI технологийг хөгжүүлж байна. Япон улс үйлдвэрлэл, робот техникийн салбарт AI-г өргөн ашиглаж, хөрөнгө оруулалтаа нэмэгдүүлсээр. 5G сүлжээнд суурилсан ухаалаг хотууд байгуулах, ахмад настны эрүүл мэндийг сайжруулах чиглэлд AI ашиглах бодлогыг ч эрчимжүүлжээ. Хүн-роботын хамтарсан үйлдвэрүүд, робот асрагч системүүд зэргийг ч нэрлэж болно. Энэтхэг улс AI-ийн үндэсний стратегиа баталж, боловсролын салбарт AI интеграц хийхийг зорьж байна. Мөн хөдөө аж ахуй, эрүүл мэндийн салбарт AI шийдэл нэвтрүүлж эхэлсэн. Харин далайд гарцгүй орнуудын хувьд хиймэл оюун ухааны (AI) болон дижитал технологийн салбарт хөрөнгө оруулалт хийх нь олон улсын зах зээлд гарах, эдийн засгаа төрөлжүүлэх, дотоодын нөөц бололцоогоо үр ашигтай ашиглах боломжийг нээв. Эдгээр орнуудын бодлого, хөрөнгө оруулалтын чиглэл нь тэдний газар зүйн байршил, эдийн засгийн бүтэц, хөгжлийн стратегитай нягт холбоотой аж. Тухайлбал, төрийн үйлчилгээ болон засаглалаа сайжруулахаар Казахстан, Узбекистан зэрэг орнууд AI-г төрийн цахим үйлчилгээнд нэвтрүүлж, засаглалын ил тод байдал, үйл ажиллагааны хурдыг нэмэгдүүлэхэд хэрэглэж байна. Далайд гарцгүй орнуудын хувьд тээвэр, ложистик нь хөгжлийн гол сорилт болдог. Тиймээс Казахстанд AI ашиглан төмөр зам, авто замын тээврийн оновчлол хийх судалгааны төслүүдийг хэрэгжүүлж эхэлжээ. Мөн газар зүйн байршлын сул талаа нөхөхийн тулд технологийн салбарын өрсөлдөх чадвараа нэмэгдүүлэх төслүүдийг хэрэгжүүлж байна. Жишээ нь Унгар, Словак зэрэг орнууд IT, стартапуудыг дэмжих бодлого баримталж эхэлсэн. Эдгээр орнууд өндөр боловсролтой ажиллах хүчнээ ашиглан програм хангамж, дата шинжилгээний чиглэлд мэргэшихэд анхаарч буй. Түүнчлэн Киргизстан, Тажикистан зэрэг орнууд AI хөгжүүлэхэд шаардлагатай мэргэжилтэн бэлтгэх сургалтын хөтөлбөр хэрэгжүүлэх болсон.   Далайд гарцгүй орнууд бүс нутгийн интеграцид AI-г ашиглан худалдаа, эдийн засгийн харилцаагаа өргөжүүлэх боломжтой. Зүүн Африкийн Руанда, Уганда зэрэг орнууд бүс нутгийн ложистик, дижитал төлбөр тооцоонд AI ашиглаж эхэлсэн. Харин Төв Азийн орнууд хил дамнасан ложистикийн системийг AI-д тулгуурлан хөгжүүлж байна. McKinsey-ийн тайланд дурдсанаар, AI нь 2030 он гэхэд дэлхийн эдийн засагт 13 их наяд ам.долларын хувь нэмэр оруулах аж. Энэ нь жилд дунджаар 1.2 хувийн өсөлттэй тэнцэж, AI-ийн нөлөөгөөр дэлхийн эдийн засагт ихээхэн өөрчлөлт гарахыг урьдчилан тооцоолж  байна.

Баянхонгор аймгийн ЕБС-ийн багш, сурагчдад цахим орчин дахь хүүхэд хамгааллын чиглэлээр сургалт зохион байгуулав

Цахимд хэвшье арга хэмжээний хүрээнд Баянхонгор аймгийн ЕБС-ийн багш, сурагчдад Харилцаа холбооны зохицуулах хороо, оролцогч байгууллагуудын төлөөлөл цахим орчин дахь хүүхэд хамгааллын чиглэлээр хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээ, технологийн боломж, “Хүүхэд хамгааллын тухай хууль” /шинэчилсэн найруулга/-д орсон цахим орчин дахь хүүхдийн эрхийг хамгаалахтай холбоотой зохицуулалт, мэргэжил сонголт, суралцах чадварын талаар сургалт зохион байгуулж, зөвлөгөө, мэдээлэл өгөв.

Эрүүл мэндийн цахим шилжилтийг эрчимжүүлэх сайд нарын хамтарсан уулзалт болов

Цахим эрүүл мэндийн олон улсын индексээр манай улс оноо авч үнэлэгдэж чадаагүй байна. Тодруулбал, стратеги-хөрөнгө оруулалт, ажиллах хүчний чадавх, стандарт-зохилдлого, үйлчилгээ-апп хэсгийг үнэлэх боломжгүй хэмээн дүгнэсэн байгаа юм. Тиймээс дээрх чиглэлд технологийн шийдлийг нэвтрүүлэх шаардлага бий. Харин аймгуудын цахим шилжилтийн бэлэн байдлаар Ховд, Увс, Завхан, Дорнод, Дорноговь тэргүүлж байна. Эрүүл мэндийн цахим шилжилтийг эрчимжүүлж, иргэдэд үр дүнгээ өгөх шийдлийг ярилцахаар Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд болон Эрүүл мэндийн сайд нарын хамтарсан уулзалт 12-р сарын 25-ны өдөр боллоо. ЦХИХХ-ны сайд Ц.Баатархүү “Эрүүл мэндийн яамны зүгээс эрүүл мэндийн салбарын цахимжилтийн чиглэлд санаачилга гарган ажиллаж байгаад талархал илэрхийлье. Хоёр яам энэ чиглэлд онцгойлон анхаарч, эрүүл мэндийн салбарт цахим шилжилтийг үр дүнтэй хэрэгжүүлэхийн тулд хамтарч ажиллаж байна. Цахим шилжилтийг төрийн үйлчилгээ, эрүүл мэндийн салбарт чухалчлан авч үздэг. Эдгээр нь хүн бүрт шууд мэдрэгддэг, систем хэдхэн минут гацахад иргэд дургуйцлээ хамгийн ихээр илэрхийлдэг салбар юм. Мөн эмийн бүртгэлийг цаашид яах вэ гэдэг асуудал ч гарч ирнэ. Үүнийг блокчейн технологиор шийдсэн улсууд ч байна. Түүнчлэн хамгийн олон цахим систем эрүүл мэндийн салбарт байгаа учраас үүнийг интеграцчилах нь чухал. Энэ мэт олон асуудал эрүүл мэндийн цахим шилжилтийн хүрээнд яригдана” гэж онцлов. Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.10 заалтын хэрэгжилтийг хангахын тулд Эрүүл мэнд болон Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайдын хамтарсан тушаалыг яаралтай шинэчлэн батлах асуудлыг уулзалтын үеэр ажлын хэсгийнхэн хөндлөө. ЭМЯ-наас цахим бодлогын хүрээнд эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээнд хэрэгцээтэй датаг цуглуулж, боловсруулж, ашиглахад анхаарч байна. Энэ чиглэлд өгөгдөл давхардсан, хэрэгцээгүй дата байгаа учраас эхнээс нь цэгцэлж, боловсруулахаар ажиллаж байгаа аж. Мөн өгөгдлийн аюулгүй байдлыг хангаж, суурь асуудлыг шийдвэрлэхээр зорьжээ. Эрүүл мэндийн сайд Т.Мөнхсайхан “Цаг үетэй холбоотойгоор хоёр сайдын хамтарсан журмыг шинэчлэх ажлыг дэмжиж байна. Түүнчлэн эрүүл мэндийн салбарын цахимжилтийг иргэдэд мэдрүүлж, бодит үр дүнд хүрэхийн тулд цогц шийдэл хэрэгтэй. Манайх шиг тархай бутархай нутагт цахимжилт бол иргэдэд үр дүнгээ өгөх шийдэл мөн. Хамгийн гол нь цахим гээд байгаа ч давхар цаасаар бүртгэл хийгдээд байвал утгагүй. Цахимаар, утсаар, биеэр очиход өөр өөр цаг авч байна. Энэ мэт уялдаагүй асуудлыг цогц байдлаар шийдэх нь чухал” хэмээн ярилаа. Он гарсаар Эрүүл мэндийн байгууллагын систем хөгжүүлэгч 10 аж ахуйн нэгжтэй хамтран ажиллажээ. Эмийн жор бичигдэх, эмийн жор дээрх эмийг худалдаж авсан, шинжилгээний хариу гарах, бусад эмнэлгээс өвчтөний мэдээлэл харах, даатгалтай тусламж үйлчилгээ авах, эмнэлэг нэхэмжлэх, гуравдагч этгээдэд дамжуулах, эмч товлолт үзлэгээр тухайн иргэнийг дуудад үед “e-mongolia”-р дамжин мэдэгдэл очдог аж.   Мөн Монгол Улсад бүртгэлтэй бүх эмийн жорыг цахим хэлбэрт шилжүүлсэн. 10 орчим төрлийн 120 гаруй эмийн хэрэглэх заавар, хориглож заалт, гаж нөлөөний талаарх аудио тайлбар, дохионы хэл, текст хэлбэрээр оруулжээ. Тиймээс иргэд “e-mongolia”, КИОСК, гар утсанд суурилсан мэдээлэл авахаас гадна ХУРДАН цэгээр дамжуулан эмнэлгийн цаг болон бусад үйлчилгээг авах боломжтой. Тус цэг нийслэлд 1 болон 3-р эмнэлгийн хүлээн авах хэсэгт байгаа бол Завхан, Говь-Алтай, Архангай зэрэг аймгийн нэгдсэн эмнэлэгт бий. Тодруулбал,  1-р эмнэлэг 40510, 3-р эмнэлэг 17579 буюу нийт 58,089 үйлчилгээ үзүүлжээ.