Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал үүрэгт ажилдаа орлоо - Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам

ҮЙЛ ЯВДАЛ

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал үүрэгт ажилдаа оров

2022.08.30

Монгол Улсын Ерөнхий сайдын 2022 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн 143 дугаар захирамжаар Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайдаар Ням-Осорын Учрал томилогдлоо.

Монгол Улсын Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга Д.Амарбаясгалан тэргүүтэй холбогдох албаны хүмүүс Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яаманд ажиллаж, Засгийн газрын тогтоол шийдвэрийг танилцуулан, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учралд үүрэг ажлыг нь хүлээлгэн өглөө.

Н.Учрал нь Монгол Улсын Их хуралд хоёр дахь удаагаа сонгогдон ажиллаж байгаа бөгөөд инновац, цахим бодлогыг дэмжих лобби бүлэг байгуулан, 2018 онд УИХ-д анх удаа Цахим бодлогын түр хороог байгуулахад хувь нэмрээ оруулж байсан юм. Мөн 2020 онд шинээр бүрдсэн Улсын Их Хурал Инновац, цахим бодлогын байнгын хороог байгуулж, даргаар нь Н.Учралыг томилж байсан юм. Энэ хугацаанд Инновац, цахим бодлогын байнгын хороо нь Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороо болон Хууль зүйн байнгын хороотой хамтран салбарын хөгжлийг урагшлуулах, таван хуулийг батлуулсан байдаг. Тодруулбал, Цахим гарын үсгийн тухай хууль, Хүний хувийн мэдээллийг хамгаалах тухай хууль, Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын тухай хууль, Кибер аюулгүй байдлын тухай хууль болон Виртуал хөрөнгийн тухай хуулийг тус, тус батлуулсан. Цаашид тэрбээр эдгээр хуулиудыг дагалдах 37 журмуудыг хэрэгжүүлэх, төрийн үйлчилгээг олон нийтэд шуурхай хүргэх, авлигын индексийг бууруулах чиглэлд хурдтай ажиллах болно гэдгээ илэрхийлэв. Мөн харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбар нь бусад салбараас илүүтэй нарийн мэргэжил шаарддаг. Төр заавал бүх ажлыг хийхгүй. Зарим ажлыг хувийн хэвшил, мэргэжлийн холбоодоор хийлгэж, аутсорсинг хийхэд анхаарна гэдгээ илэрхийллээ.

Н.Учрал нь эрхзүйч, түүхч, бизнесийн удирдлагын менежер мэргэжилтэй.

БОЛОВСРОЛ:

Их Засаг олон улсын их сургуулийг Эрх зүйч;
Лимкоквин технологийн их сургуулийн Их британийн Лондон хотын салбар сургуулийг Бизнесийн удирдлагын менежмент;
Монгол Улсын Боловсролын их сургуулийг Түүхийн ухааны магистр;
Их Британийн Хатан хааны нэрэмжит Букингхамын их сургуулийг Олон улсын менежментийн мэргэжлээр тус тус төгссөн.

ОХУ-ын Шинжлэх Ухааны Академийн Сибирийн салбарт Түүхийн ухааны докторын (Ph.D) зэрэг хамгаалсан.

АЖИЛ

Рояаль Академи, Рояаль олон улсын их сургуулийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхий захирал, Удирдах зөвлөлийн дарга. 2010-2016 он;
Нийслэлийн Монгол ардын намын хорооны улс төрийн хэлтсийн дарга. 2012-2014 он;
Баянзүрх дүүргийн ИТХ-ын төлөөлөгч. 2012-2016 он;
Монгол Улсын Шадар сайдын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах бодлогын зөвлөх. 2015-2016 он;
Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн. 2016-одоог хүртэл;
Монгол Улсын Их Хурлын Цахим бодлогын түр хорооны дарга. 2018-2020 он;
Мэдээлэл харилцаа, холбооны үндэсний ассоциацийн Ерөнхийлөгч. 2019-одоог хүртэл;
Нийгмийн Ардчилал Монголын Залуучуудын холбооны Ерөнхийлөгч. 2019 – одоог хүртэл;
Монгол Улсын Их Хурлын Инновац, цахим бодлогын байнгын хорооны дарга 2020-одоог хүртэл;

СОНГУУЛЬТ АЖИЛ

Шинжлэх Ухааны Академийн Инженер технологийн салбарын Бага чуулганы гишүүн 2019-одоог хүртэл;
Нийгмийн Ардчилал Монголын Залуучуудын холбооны Удирдах зөвлөлийн гишүүн, дэд ерөнхийлөгч. 2010 – 2019 он;
Монгол Ардын Намын Удирдах зөвлөлийн гишүүн. 2020- одоог хүртэл;
Олон Улсын парламентын холбооны Удирдах товчооны гишүүн 2019- одоог хүртэл

Бусад мэдээ

Нотариатын үйл ажиллагааг цахим хэлбэрт шилжүүлнэ

2024-12-12

ЦХИХХЯ-ны санаачилгаар гадаад руу томилолтоор явсан Газар, хэлтсийн дарга нар, мэргэжилтнүүд томилолтын үр дүн, шинэ санаа, цаашид хэрэгжүүлэх төлөвлөгөөний талаар нийт ажилчдадаа танилцуулж, үр дүнгээ хуваалцдаг жишгийг бий болгож эхэллээ. Энэ хүрээнд арваннэгдүгээр сарын 23-24-ний өдрүүдэд Бүгд найрамдах Эстони Улсад ажиллаад ирсэн гадаад томилолтыг эхний ээлжид онцолж байна. Засгийн газрын цахим засаглал, цахим шилжилтийн талаар судлах, туршлага солилцож, цаашид хамтран ажиллах санал солилцох зорилгоор УИХ-ын гишүүд, Инновац, цахим бодлогын байнгын хороо, ЦХИХХЯ-ны төлөөлөл зэрэг 17 хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр энэхүү томилолтыг зохион байгуулжээ. ЦХИХХЯ-ны Салбар дундын зохицуулалт хариуцсан шинжээч Г.Энхтулга “1991 онд Тусгаар тогтнолоо байгуулсан Эстони Улс сүүлийн 2.5 жилд цахим шилжилтийн хүрээнд үсрэнгүй хөгжжээ. 1.3 сая иргэндээ e-ID-ийг бүрэн нэвтрүүлсэн. Үүнийг нийт иргэдийн 64 хувь тогтвортой ашиглаж байна. Мөн пластик үнэмлэх, мобайл ID, smart ID зэргийг нэвтрүүлжээ. Smart ID-ийг интернэттэй холбогдож буй иргэд хэрэглэх боломжтой бөгөөд заавал гар утас шаардахгүй учир гадаадад оршин сууж буй иргэдэд энэхүү үйлчилгээ түгээмэл хүрсэн. 2014 оноос Европын холбооны улсуудтай тохиролцож, Эстони Улсын иргэн өөр улсад амьдарч байвал Smart ID-ийг ашиглаж, хил дамнасан мэдээллийг хөгжүүлэх эхлэлийг тавьжээ. Мөн нийтийн дэд бүтцийн шилдэг технологийг 2001 оноос нэвтрүүлж, мэдээлэл солилцоход хамгийн өргөн хэрэглэгддэг Xroad-ийг бий болгожээ. Энэ нь дэлхийн тэргүүлэгч дижитал улс орнуудын ашигладаг байгууллагуудын хооронд аюулгүй мэдээлэл солилцох нээлттэй платформ юм. Түүнчлэн Бүгд найрамдах Эстони Улс нь 2005 оноос сонгуулиа цахимаар өгч буй дэлхийн ганц улс” гэдгийг онцоллоо. Томилолтын үр дүнд City verse, Lorawan, Large language model /LLM/, AI+IoT, E-community зэргийг хөгжүүлэх шаардлага байгааг олж харсан байна. Тодруулбал, хиймэл оюун, дрон, IoT-ийг хөгжүүлэхийн тулд Lorawan-гийн стандартыг нэвтрүүлэх нь чухал. Мөн LLM-ийг нэгдсэн бодлогоор хөгжүүлэх шаардлагатай. Дэлхийн 62 улс E-community-д нэгджээ. Үүнд нэгдэн орох хэрэгцээ Монгол Улсад ч бий. Цахим шилжилтийг эрчилжүүлэхийн тулд дээрх ажлуудыг гүйцэтгэхээс гадна иргэдийнхээ сэтгэлгээг бэлдэх, мэдээллийн аюулгүй байдлыг бүрэн хангах нь хамгийн чухал аж. ЦХИХХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч П.Алтан-Од “Эстони Улсад 1,3 сая хүн цахимаар сонгуулийн саналаа өгч байна. Энэхүү жишгийг 2025 оноос гадаадад ажиллаж, сурч буй иргэдийн дунд нэвтрүүлэхийг зорьж байна. Гадаадад амьдарч буй 200 гаруй мянган иргэнээс 8000 нь сонгуулийн санал өгдөг. E-vote-ийг нэвтрүүлснээр энэхүү тоо өсөх юм. Мөн ЦХИХХЯ-наас санаачлан цахим нотариатыг 2026 оны нэгдүгээр сараас хэрэгжүүлэхээр зорьж байна. Үүнийг нэвтрүүлэхэд жил орчмын хугацаа шаардлагатай” хэмээн ярилаа. Цаашид ЦХИХХЯ-наас Бүгд найрамдах Эстони Улсын туршлагад тулгуурлан дараах цахим шилжилтийн үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байна. Үүнд: 1. Цахим нотариат: Нотариатын үйл ажиллагааг цахим хэлбэрт шилжүүлэх, 2. Цахим сонгууль: Сонгуулийн санал хураалтыг цахим хэлбэрт шилжүүлэх, иргэд саналаа цахим хэлбэрээр өгөх сонголтод хувилбарыг бий болгох, 3. X-road архитектур нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн ерөнхий төлөвлөлтийн архитектурыг төвлөрсөн бус X-Road /X-Tee/ заrварт ойртуулах, холбогдох судалгаа, төлөвлөлтийн ажлыг хийж, дэд бүтцийн шинэчлэлтийг хэрэгжүүлэх шаардлагатай хүний нөөцийг бэлтгэх, 4. Шинэчлэгдсэн “Цахим үнэмлэх 6-10” экосистемийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэх, үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх, 5. Мэдээллийн технологийн чиглэлээр хүний нөөцийг сургах үйл ажиллагaar TalTech технологийн их сургуультай хамтран хэрэгжүүлнэ. /Төрийн албан хаагч нарт зориулсан 1 жилийн хөтөлбөр/ 6. Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам болон Бүгд Найрамдах Эстони Улсын И-Засаглалын академитай 2023 онд байгуулсан хамтын ажиллагааны санамж бичгийн үйл ажиллагааг идэвхжүүлнэ. Бүгд найрамдах Эстони Улсад туршлага судлахаар явж ирсэн төлөөлөл энэ мэтээр мэдээллээ хуваалцаж, томилолтод тулгуурлан цаашид хийх ажлын төлөвлөгөөгөө танилцууллаа.

Өрхийн эмнэлгүүдийг “Эрүүл мэндийн төрөлжсөн мэдээллийн санд” холбоно

2025-11-20

Монгол улсын засгийн газрын “Монгол Улсыг 2026-2030 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл”-ийн хүрээнд эрүүл мэндийн салбарын дижитал шилжилтийн цогц арга хэмжээг эрчимжүүлэх зорилтын хүрээнд ЦХИХХ-ийн сайд Э.Батшугар , Эрүүл мэндийн сайд Ж.Чинбүрэн нар хамтарсан уулзалтыг зохион байгууллаа. Монгол Улсын төрийн үйлчилгээний нэгдсэн систем болох “E-Mongolia”-д байршсан бүх цахим үйлчилгээнээс 21.6 хувийг зөвхөн эрүүл мэндийн үйлчилгээ эзэлж байгаа нь энэ салбарын шинэчлэл ямар эрчимтэй өрнөж буйг харуулж буй үзүүлэлт юм. Өмнө нь эмчийн гарын үсэг авах, үзлэгт цаг захиалах, шинжилгээний хариу авах зэрэг олон үйлчилгээг авахын тулд заавал биечлэн очих шаардлага тулгардаг байсан. Харин цахим шилжилтийн үр дүнд бид энэхүү хүнд суртлаас салж, E-Mongolia-аас авах боломжтой болсон. 2025 оны 11 сарын 18-ны байдлаар улсын хэмжээнд байдаг 860 гаруй эрүүл мэндийн байгууллагаас 486 нь Эрүүл мэндийн төрөлжсөн мэдээллийн санд холбогдсон. Энэ нь үйлчилгээний өгөгдөл, хариу илгээх хурд, мэдээллийн интеграцийн чанарыг эрс сайжруулсан алхам болсон. Хамгийн эрэлттэй эрүүл мэндийн цахим үйлчилгээний тухайд дараах үйлчилгээнүүд багтаж байна. Эрүүл мэндийн салбарын цахим шилжилтийг эрчимжүүлэх ажлын хүрээнд өрхийн эмнэлгүүдийг эрүүл мэндийн төрөлжсөн мэдээллийн санд холбох , Кибер аюулгүй байдлын тухай хуульд “9.4. Онц чухал мэдээллийн дэд бүтэцтэй төрийн өмчит хуулийн этгээд тагнуулын байгууллагаар, эсхүл түүний зөвшөөрснөөр энэ хуулийн 9.1-д заасан хуулийн этгээдээр мэдээллийн аюулгүй байдлын аудит хийлгэнэ.”гэж заасны дагуу Эрүүл мэндийн байгууллагууд мэдээллийн аюулгүй байдлын аудит, эрсдэлийн үнэлгээ хийлгэх ажлыг ЦХИХХЯ болон Эрүүл мэндийн яам хамтран хэрэгжүүлэх талаар санал солилцлоо. Төрийн цахим үйлчилгээний зохицуулалтын газраас Архангай, Булган, Говь-Алтай, Завхан, Орхон, Төв, Ховд, Хэнтий аймгийн нэгдсэн эмнэлгүүдэд тус бүрд “Хурдан киоск” төхөөрөмж суурилуулсан бөгөөд иргэдэд эрүүл мэнд, төрийн үйлчилгээг авах боломжийг бүрдүүлсэн. Нийслэлийн хэмжээнд Хан-Уул, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Цэргийн төв эмнэлэг, Баянзүрх дүүргийн Улсын 2-р төв эмнэлэг, Баянзүрх дүүргийн Нэгдсэн эмнэлгүүдэд Хурдан киоск машиныг байршуулаад байна. Эрүүл мэндийн байгууллагаар үйлчлүүлж буй иргэд “Хурдан киоск” машинаас шинжилгээний хариу, нийгмийн даатгалын лавлагаа зэрэг үйлчилгээг ихэвчлэн авч байна. Мөн цаашид бүх эмнэлгүүдэд “Хурдан киоск” төхөөрөмжийг байршуулах боломжтойг ТЦҮЗГ-ын дарга П.Батбаатар илэрхийллээ. Монгол Улсын засгийн газрын Эрүүл мэндийн салбарын дижитал шилжилтийн цогц арга хэмжээг хэрэгжүүлэх зорилтын хүрээнд хоёр сайдын хамтарсан тушаалаар ажлын хэсгийг шинэчлэн байгуулж шуурхай арга хэмжээ авахаар боллоо.

ЦХХХ-ны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатараар ахлуулсан ажлын хэсэг Архангай аймагт ажиллаж байна

2024-04-15

ЦХХХЯ-наас цахим хөгжлийн нэгдсэн бодлого, төлөвлөлт, удирдлагаар хангаж, төрийн үйлчилгээг шуурхай, хариуцлагатай, хүртээмжтэй хүргэх нөхцөлийг бүрдүүлж, цахим үндэстэн болох арга хэмжээг эрчимжүүлэх иргэдийн цаг хугацаа, зардлыг хэмнэх, цахимаар үзүүлэх төрийн үйлчилгээний тоо, хүртээмж, иргэдийн цахим гарын үсгийн хэрэглээг нэмэгдүүлэх ажлыг үе шаттай хэрэгжүүлэх зорилгоор “Цахимд хэвшье” арга хэмжээг үндэсний хэмжээнд өрнүүлж байна. Энэхүү арга хэмжээний хүрээнд ЦХХХ-ны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатараар ахлуулсан ажлын хэсэг өнөөдөр (2024.03.29) Архангай аймагт ажиллаж, аймгийн ЗДТГ-ын удирдлагууд, төрийн болон хувийн хэвшлийн байгууллагын удирдлагууд, сумдын ЗДТГ-ын дарга нарт нэгдсэн хурал, уулзалтыг зохион байгууллаа. Хурлын үеэр: Цахим хөгжил, харилцаа холбооны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар “Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яамнаас бүсчилсэн хөгжлийн зорилтын хүрээнд хэрэгжүүлж буй зорилт, бодлого, арга хэмжээ” сэдвээр илтгэл, танилцуулга Архангай аймгийн Засаг дарга Б.Цэрэннадмид “Аймгийн цахим бодлогын хэрэгжилтийн байдал”-аар танилцуулга Монголын Программ Хангамж Үйлдвэрлэгчдийн Холбоо ТББ-ын гүйцэтгэх захирал Б.Тамир “Аймгийн цахим бодлогын баримт бичиг боловсруулахад зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэх боломжийн талаар” танилцуулга И-Монгол академи УТҮГ-ын Салбар дундын зохицуулалтын Төслийн менежер О.Төгөлдөр Орон нутгийн төрийн үйлчилгээнд процессын шинжилгээ хийх, дахин загварчилж төрийн үйлчилгээний нэгдсэн системд холбох төслийн танилцуулга, мэдээлэл тус тус хийв.