Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

ҮЙЛ ЯВДАЛ

21 аймгийн үйлчилгээ цахимжиж, орон нутагт “e-mongolia” төвүүд нээгдэж байна

2022.07.19

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам болон И-Монгол академийн хамтарсан баг 2022 оны 03 дугаар сараас 06 дугаар сарын хооронд хөдөө орон нутагт ажиллаж, 21 аймгийн нутгийн захиргааны 1281 үйлчилгээг цахимжууллаа. Тодруулбал, Архангай аймаг – 51 үйлчилгээ Баянхонгор аймаг – 31 үйлчилгээ Баян-Өлгий аймаг – 52 үйлчилгээ Булган аймаг – 62 үйлчилгээ Говь-Алтай – 51 үйлчилгээ Говьсүмбэр – 61 үйлчилгээ Дорнод аймаг – 73 үйлчилгээ Дорноговь аймаг – 72 үйлчилгээ Дундговь аймаг – 64 үйлчилгээ Дархан уул аймаг – 61 үйлчилгээ Орхон аймаг – 74 үйлчилгээ Өвөрхангай аймаг – 67 үйлчилгээ Сүхбаатар аймаг – 76 үйлчилгээ Сэлэнгэ аймаг – 73 үйлчилгээ Төв аймаг – 58 үйлчилгээ Өмнөговь аймаг – 46 үйлчилгээ Хөвсгөл аймаг 71 үйлчилгээ Хэнтий аймаг – 71 үйлчилгээ, Завхан аймаг – 50 үйлчилгээ Увс аймаг – 51 үйлчилгээ Ховд аймаг – 66 үйлчилгээ зэрэг 1280 үйлчилгээ цахимжиж, “e-mongolia”-с авах боломжтой болсон юм.

Мөн орон нутгийн иргэдэд “e-mongolia”-г ашиглан цахим үйлчилгээг хэрхэн суурин компьютераасаа авах талаар мэдээлэл, заавар, зөвлөгөөг өгөх нээлттэй хаалганы өдөрлөгийг орон даяар зохион байгууллаа. Түүнчлэн Завхан аймагт шинээр “e-mongolia” төвийг нээлээ. Ингэснээр нийт 14 аймагт иргэдэд цахим үйлчилгээний заавар зөвлөгөө өгөх “e-mongolia” төв нээгдсэн гэсэн үг юм.

“e-Mongolia” төв нээгдсэн аймгуудыг нэрлэвэл:

  1. Төв аймаг
  2. Сэлэнгэ
  3. Орхон
  4. Дархан
  5. Хэнтий
  6. Сүхбаатар
  7. Өмнөговь
  8. Өвөрхангай
  9. Баянхонгор
  10. Говь-Алтай
  11. Ховд
  12. Увс
  13. Хөвсгөл
  14. Завхан

Харин бусад аймгуудын хувьд ирэх оноос нутгийн иргэдэд заавар, зөвлөгөө өгөх “e-mongolia” төвийг нээхээр төлөвлөж байгаа ажээ.

Орон нутгийн үйлчилгээг иргэд авахын тулд

  • e-mongolia.mn сайтад өөрийн эрхээр нэвтэрнэ
  • Үйлчилгээнүүд цэсээс ОРОН НУТАГ гэсэн цэсийг сонгож, аймгаа сонгон үйлчилгээгээ авна.

Орон нутгийн үйлчилгээ нь гар утасны аппликейшнд ороогүй гэдгийг анхаараарай.

Үүний зэрэгцээ 21 аймгийн нутгийн захиргааны байгууллагуудыг дотоод удирдлагын нэгдсэн систем www.erp.e-mongolia.mn-д холбох, системийн ашиглалтын талаар заавар зөвлөмж өгөх, төрийн албан хаагч болон төрийн үйлчилгээний оператор ажилтныг сургах, цахим жишиг аймаг болоход мэргэжил арга зүйн зөвлөмжөөр хангах, орон нутгийн иргэд болон төрийн албан хаагчдад мэдээллийн технологийн ур чадвар олгох сургалтуудыг тус тус зохион байгууллаа.

 

 

Бусад мэдээ

ЦХХХ-ны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатараар ахлуулсан ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнийг Архангай аймгийн Засаг дарга Б.Цэрэннадмид хүлээн авч уулзлаа

Уулзалтын эхэнд Засаг дарга Б.Цэрэннадмид “Цахимд хэвшье” үндэсний хэмжээнд өрнөж буй аяныг санаачлан, зохион байгуулж буй ЦХХХЯ болон харьяа, салбар байгууллагууд, Монголын программ хангамж үйлдвэрлэгчдийн холбоо, гишүүн байгууллагуудад талархаж буйгаа илэрхийлээд, аймгийн цахим шилжилтийн нөхцөл байдлын талаар танилцуулсан юм. Засаг дарга Б.Цэрэнннадмид: Архангай аймаг цахим засаглалыг бэхжүүлэх ажлын хүрээнд Төрийн цахим үйлчилгээний хэлтсийг байгуулж, Улсын бүртгэлийн хэлтэс, Нэгдсэн эмнэлгийн лавлагааны цэг, Эрдэнэбулган сумын ЗДТГ-ын лавлагаа, аймгийн Монгол шуудангийн салбар зэрэг 4 байршилд “Хурдан” цэгийг байгуулж, иргэдэд үйлчилгээг үзүүлж байна. И-Монгол системд аймгийн 38068 иргэн бүртгэлтэй ашиглаж байгаа бөгөөд өнөөдрийн байдлаар 638061 хүсэлт ирүүлсэн нь улсын дундажтай харьцуулахад 14 дүгээрт эрэмбэлэгдэж байна. Аймгийн цахим шилжилтэд тулгарч буй хүндрэл бэрхшээлийн талаар тэрээр дэд бүтэц, технологийн хүртээмжгүй байдал, цахим технологийн хэрэглээ хязгаарлагдмал, иргэд, төрийн албан хаагчдын мэдээллийн технологийн мэдлэг, ур чадвар сул, төр, хувийн хэвшлийн байгууллагуудад мэдээллийн технологи нэвтрүүлэх, нутагшуулахад зардал өндөр, санхүүжилт дутмаг, төрийн байгууллагуудын техник, технологийн шинэчлэл удаан зэрэг хэдэн хэдэн шалтгааныг дурдсан юм. Уулзалтын үеэр Засаг дарга Б.Цэрэннадмид аймгийн цахим бодлогын баримт бичиг боловсруулахад зөвлөх үйлчилгээ авах зорилгоор Монголын программ хангамж үйлдвэрлэгчдийн холбоо ТББ-ын гүйцэтгэх захирал Б.Тамиртай хамтран ажиллах санамж бичгийг байгууллаа.

Танилц: Ухаалаг хотын сайн жишгүүд

ҮЙЛ ЯВДАЛ Танилц: Ухаалаг хотын сайн жишгүүд 2022.03.01 Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам болон “И-Монгол” академийн хамтарсан баг энэ 2022 онд бүх аймгуудыг цахимжуулах ажлын хүрээнд ирэх 03 дугаар сарын 15-аас хөдөө, орон нутгийг зорих гэж байна. Үүний зэрэгцээ, тус яамны удирдлагууд 21 аймгийн Засаг дарга нарт “Цахим жишиг аймаг” концепцийг танилцуулсан юм. Аймаг нь хуулиар тусгайлан олгосон чиг үүргийн хүрээнд эдийн засаг, нийгмийн асуудлаар бие даан шийдвэр гаргах, сумдын үйл ажиллагааг зохицуулах, хууль тогтоомжийн биелэлтийг хангах, хяналтыг хэрэгжүүлэх нэгж юм. Иймд дэлхийн улс орнуудын жижиг хотууд хэрхэн цахим шилжилтийг хийж, өөрсдийн амьдралыг хөнгөвчилж, хотынхоо асуудлыг шийдвэрлэсэн талаарх сонирхолтой баримтуудыг хүргэе. BSI групп 2014 онд “Ухаалаг хот” хэмээх ойлголтыг тодорхойлсон байдаг. Тус ойлголтоор бол Ухаалаг хот гэдэг нь IOT буюу маш олон тооны мэдрэгчийн ашиглаж, цуглуулсан дата мэдээлэлдээ үндэслэсэн олон тооны цахим үйлчилгээг хэрэглэгчид болон бизнес эрхлэгч, аж ахуй нэгжид санал болгодог ерөнхий архитектур гэж ойлгож болно. Тухайлбал, АНУ, Флорида, St Pete хэмээх жижиг хот нь хотынхоо автозамын зогсоолын асуудлыг амжилттай цахимжуулж, шийдвэрлэж чаджээ. Тус хотын автозамын зогсоол бүр мэдрэгчтэй. Мэдрэгч нь сул зогсоол байгаа эсэхийг гар утасны аппликейшнээр дамжуулан хэрэглэгчдэд мэдээлдэг ажээ. Түүнчлэн хотын захиргаа нь хаана, ямар сул зогсоол байгаа эсэхийг хяналтын системээр дамжуулан хянах боломжтой. Харин иргэд гар утасны аппликейшныг суулгаснаар сул зогсоолыг төвөггүйхэн олох юм.  Австрали улс, Сидней хот – Замын төлбөр тооцооны систем (IoT + AI + GIS + Video) Тус хот нь хотоос гарах, орох хөдөлгөөн, зарим хурдны зам тойрсон том замуудын төлбөр тооцооны асуудлыг ухаалаг системийн тусламжтайгаар шийдсэн байна. Сидней хотын нэвтрүүлсэн энэхүү туршлага нь дэлхий дахинд сайн туршлага гэгддэг. Тухайлбал, туннел доогуур гарах болгонд автомашины төлбөр тооцоо автоматаар бичигдэж, системд бүртгэлтэй жолоочийн банкны данснаас төлбөр нь хасагддаг ажээ. Зарим иргэд хотын төвийн түгжрэлтэй замаар бус хот тойрсон замаар төлбөрөө төлөөд хүрэх газраа хурдан шуурхай хүрэх тохиолдол бий. Хотоос гарах хураамжуудын асуудлыг нь мөн энэ байдлаар шийдсэн байдаг. Түүнчлэн тухайн төлбөртэй замаар хамгийн их явсан нь хамгийн өндөр төлбөрийг төлдөг зарчим үйлчилдэг. Шинэ Зеланд улс, Аукланд хот – Авто замын торгуулийн систем (IoT + AI + GIS + Video) Тус систем нь замын гэрлэн дохио улаан ассан үед тээврийн хэрэгсэл авто замын цагаан шугамыг давсан тохиолдолд асфальтан зам дээр суулгасан мэдрэгч ажиллаж тухайн тээврийн хэрэгсэлд торгууль бичдэг. Австрали улс, Мельбурн хот – Авто зогсоолын систем (IoT + GIS) Австрали хотын Мельбурн хотын нэвтрүүлсэн системийн тусламжтайгаар жолооч нар хаана, аль зогсоод хэдэн цаг үнэгүй тээврийн хэрэгслээ байршуулж болох талаарх мэдээллийг харах боломжтой. Энэхүү системийг гар утсандаа л суулгахад хангалттай. Ингэснээр таны гар утсанд үнэгүй зогсох хугацаа дуусаж байгаа талаарх мэдэгдэл ирнэ. Хятад улс, Шинжөү хот – Ухаалаг гарц Ухаалаг утасны хэрэглээ их болсон энэ үед зам тээврийн осол ч багагүй гарах болсон. Тэгвэл БНХАУ-ын Шинжөү хот замын гарцыг гэрэлтүүлэгтэй болгожээ. Тодруулбал, ногоон гэрэл асаж, явган хүний хөдөлгөөнийг нээх үед тухайн гарцын гэрэл асна. Ингэснээр зам тээврийн ослыг тодорхой хэмжээгээр бууруулсан аж. Испани улс, Мадрид хот – Хог хаягдлын удирдлагын систем (IoT + AI + GIS) Испани улсын Мадрид хотын удирдлагууд хот хаягдлын асуудлаа шийдэхийн тулд томоохон хогийн саванд мэдрэгчүүдийг байршуулжээ. Тухайн мэдрэгч нь хогийн савын ашиглалт, дүүргэлт хэр байгаа талаар хяналтын системдээ мэдээлэл өгдөг. Хэрэв хогийн савны хог дүүрвэл хяналтын системд мэдээлэл нь ирж, хогийг ачдаг. Мөн хотын захиргаа хяналтын системийн тусламжтайгаар дээрх асуудлаа хянах боломжтой. Хятад, Шэньчжэнь хот – Цэвэршүүлэх байгууламжийн систем (IoT + Video + AI + GIS) БНХАУ-ы Шэньчжэнь хот цэвэрлэх байгууламжийн системээ цахимжуулсанаар усны бохирдол, үйлдвэрлэлийн ачааллыг хянах боломжтой болжээ. Тодруулбал, тус систем нь гол руу нийлүүлж буй усны бохирдол зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс их байгаа эсэхэд хяналт тавьж, төв систем рүүгээ мэдээллээ илгээдэг юм байна. Мэдээлэл илгээгдмэгц хяналтын төв нь тухайн мэдээлэл бодит эсэхийг шалгаад тодорхой арга хэмжээ авдаг ажээ. Их Британи, Нью Касл хот – Усны түвшин, бохирдол хянах систем (IoT + GIS + Cloud) Нью Касл хот усны түвшин, бохирдол хянах системийг нэвтрүүлжээ. Тус систем нь барилга усанд автах, гамшгийн үеийн зарлан мэдээлэх системтэй аж. Мөн үерийн усны түвшнийг хэмждэг. Үүний зэрэгцээ аль байгууллага нь гол руу бохирдол илүү нийлүүлж байна вэ гэдгээс хамаараад татвар ногдуулдаг юм байна. Итали улс, Салерно хот – Ухаалаг бордоо, усалгааны систем (IoT + GIS + Cloud + Видео) Салерно хот ухаалаг бордоо, усалгааны системийг хөдөө аж, ахуйн салбартаа нэвтрүүлжээ. Тус систем нь хөрсний чийг болон бордооны хэмжээг мэдэрч, хэмждэг бөгөөд усжуулалтын системтэй холбогджээ. Бордооны систем нь хөрсөнд бордоо багассан үед өөрөө автоматаар хэмжээг нь тааруулдаг аж. Харин хэрэглэгч гар утасны аппликейшнээрээ систем хэрхэн ажиллаж байгааг хянах боломжтой. Шинэ зеланд, Велленгтон – Ухаалаг фермерийн систем (IoT + GIS + Cloud) Веллингтон хот ухаалаг фермерийн системийн тусламжтайгаар мал тооллого, бэлчээрийн хяналтын асуудлыг цахимжуулсан байна. Тус системийн тусламжтайгаар малчин гар утсаараа малынхаа байршлыг хянах, тооллого хийхээс гадна бэлчээрийн хяналтыг хийх боломжтой. АНУ, Вашингтон муж – Ухаалаг эрчим хүчний систем (IoT + GIS + Cloud) АНУ-ын Вашингтон мужийн нэвтрүүлсэн ухаалаг эрчим хүчний систем дэлхий дахинд сайн жишгийн тоонд зүй ёсоор ордог. Тус систем нь өрх бүрийн цахилгааны хэрэглээний мэдээллийг сар тутмын тогтсон өдөр мэдээллийн төв систем рүүгээ илгээдэг. Харин иргэд гар утасны аппликейшнээрээ цахилгааныхаа хэрэглээг хянах боломжтой. Барууны орнууд ахуйн хэрэглээндээ хий ашигладаг тул тус систем нь хийн түвшнийг мөн адил хэмжиж, аюулгүй байдлыг давхар хянадаг. Дубай хот – Ухаалаг хяналтын төв Дээр дурдсан бүхий л ухаалаг систем,  мэдрэгчүүдийг ашиглан цугларсан датад суурилсан үйлчилгээнүүдийг хянадаг дэлхийн нийтэд жишиг болсон төв бол Дубай хотын хяналтын төв системийг онцолж болох юм. Тус хяналтын төв системээс цахимжсан бүхий л үйлчилгээний хяналтыг хийж, асуудал гарвал шуурхай шийдвэрлэх боломжтой ажээ. Ухаалаг хотыг хүний биетэй адилтган үзвэл хүн биеийнхээ бүхий л эд эсийг мэдрээд шийдвэр гаргалтаа хийдэгтэй адил хот маань бүрэн цахимжсан тохиолдолд хүний бие шиг ажилладаг боломж үүсэх юм.   Share on facebook Share on twitter Бусад мэдээ

НХАУ-ын Харбины технологийн дээд сургуулийн докторын тэтгэлэгт хөтөлбөрийн сонгон шалгаруулалт зарлагдлаа

ҮЙЛ ЯВДАЛ НХАУ-ын Харбины технологийн дээд сургуулийн докторын тэтгэлэгт хөтөлбөрийн сонгон шалгаруулалт зарлагдлаа 2022.02.15 Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллагаас хэрэгжүүлж буй “Сансрын хэрэглээний хөтөлбөр”-ийн хүрээнд сансрын технологийн хөгжлийг дэмжих, хүний нөөцийг чадавхжуулах зорилгоор БНХАУ-ын Харбины Технологийн Дээд Сургуульд 2022 оноос элсэн орох Докторын зэрэг олгох тэтгэлэгт хөтөлбөрийн сонгон шалгаруулалтыг нээлттэйгээр зарлаж байна. Хөтөлбөрийн тухай: Харбины Технологийн Дээд Сургууль нь 1920 онд байгуулагдсан бөгөөд судалгаанд чиглэсэн, нээлттэй, шинжлэх ухаан, инженерийн чиглэлийн үндэсний тэргүүлэх сургуулиудын нэг юм. БНХАУ-ын Засгийн газрын санаачилгаар тодорхойлсон Топ-9 сургуулийн нэг бөгөөд Инженерчлэлийн сургуулиудын жагсаалтаар улсдаа 2-т ордог бол дэлхийд 4-т ордог сургууль юм. Суралцах чиглэл: Schools Disciplines   Research Fields         Astronautics       0811 Control Science and Engineering 1 Navigation, Guidance and Control 2 Control Theory and Control Engineering 3 Detection Technology and Automatic Equipment 4 Robots and Intelligent Systems 5 Systems Engineering and Simulation         0801 Mechanics 1 Fatigue and Fracture Mechanics 2 Structural Optimization Design 3 Micromechanics 4 Solid Dynamics 5 Thermo/Mechanical/ Electrical/Chemical Multi-field Coupling Mechanics 6 Material and Structural Mechanics in Extreme Environment 7 Advanced Composites and its Structural Lightweight Theory 8 Composite Materials and its Structural Mechanics 9 Reliability Analysis and Design of Composite Structures 10 Intelligent Materials and Structural Mechanics 11 Aerospace Structural Mechanics 12 Material/ Structure/ Function Integrated Design 13 Structural Dynamics and Vibration Control 14 Nonlinear Dynamics 15 Hydrodynamics 16 Dynamics Inverse Problem and Fault Diagnosis       0825 Aeronautical and Astronautical Science and Technology 1 Aircraft System Design 2 Flight Dynamics and Control 3 Aircraft Intelligent Autonomous Navigation, Guidance and Control 4 Deep Space Flight and Landing Return 5 Integrated Design and Simulation of Aircraft 6 Dynamics and Control of Complex Spacecraft 7 Space Environmental Effects of Spacecraft and its Countermeasures 8 Structure and Protection of Aerospace Vehicles       Mechatronics Engineering       0825 Aeronautical and Astronautical Science and Technology 1 Space Structure and Control 2 Aerospace High Precision Manufacturing Technology 3 Space Robot Technology 4 Space of Special Processing Technology 5 Aircraft Digital Manufacturing Technology 6 Aircraft Ground Simulation and Testing Technology       0802 Mechanical Engineering 1 Precision and Ultra-Precision Processing Technology 2 Micro-Nano Manufacturing Techniques 3 Special Processing and Special Material Processing Technology 4 Modern Design Theory and Method 5 Digital Design and Manufacturing Technology 6 Mechanical and Electrical System Control and Automation 7 Modern Sensor and Testing Technology 8 Fluid Flow Control and Automation 9 Robot Technology and System 10 Special Transmission Intelligent Design and Control 11 Tribology Basic Theory and Application Technology 12 Engineering Structure Design and Analysis 13 Vibration and Noise Control 14 Biomechanical Engineering 15 Production System Automation Technology 16 Manufacturing System Engineering Management 17 Vehicle Dynamics and Control 18 Vehicles Advanced Manufacturing Technology 19 Modern Design Theory and Method Of Vehicle 20 Vehicle Electronics and Control   Хугацаа:   Докторын хөтөлбөр 4 жил Тэтгэлгийн хамрах хүрээ: Сургалтын төлбөр; Сургуулийн дотуур байрны төлбөр (цэвэр ус, цахилгааны төлбөр орохгүй); Суралцах хугацааны амьжиргааны зардал (Хятадын тэтгэлгийн зөвлөлийн стандартын дагуу докторын хөтөлбөр 3500 юань/сар); Эрүүл мэндийн даатгалын зардал 800 юань/жил Тавигдах шаардлага: Монгол Улсын иргэн байх; 2022 оны 3 дугаар сарын 1-ний өдрийн байдлаар хөтөлбөрт өргөдөл гаргагч 40 нас хүрээгүй байх Сансрын технологийн салбар эсхүл судалгааны байгууллагад ажиллаж байсан мэргэжлийн туршлагатай байх; Англи хэлний ахисан шатны ба түүнээс дээш түвшний мэдлэгтэй байх; Монгол Улсын болон бусад улсын Засгийн газраас хүлээн зөвшөөрөгдсөн буюу магадлан итгэмжлэгдсэн их, дээд сургуулийг байгалийн ухаан, мэдээлэл харилцаа холбооны инженерийн чиглэлээр магистр доошгүй зэрэгтэй төгссөн байх; Дипломын голч дүн 3.0-аас багагүй байх; Эрүүл мэндийн хувьд гадаадад урт хугацаагаар суралцах боломжтой байх. Бүрдүүлэх материал: Өргөдлийн маягт (Маягтыг https://studyinchina.csc.edu.cn цахим хуудсанд хандан бүртгүүлж, цахим хэлбэрээр өргөдлийн маягтыг бөглөж хэвлэнэ. Хэвлэсэн маягт дээр цээж зургаа нааж, гарын үсэг зурсан байна. ) Scholarship type: B University code: 10213 Магистрын дипломын болон дүнгийн хуудсын нотариатаар баталгаажуулсан хуулбар, тэдгээрийг англи хэл дээр орчуулж баталгаажуулсан байх; Их сургуулийн 2 багш эсхүл профессорын тодорхойлолт; Суралцах (судалгааны) төлөвлөгөө (Суралцахаар зорьж буй хөтөлбөр, мэргэжлийн болон хувийн сонирхол, эх орондоо эргэж ирээд хэрхэн үр дүнтэй ажиллах тухай 800-аас доошгүй үгтэй зохиомж); Судалгааны ажлын төлөвлөгөөний загвар /татаж авах/ Гадаад хэлний түвшинг тодорхойлох гэрчилгээ (HSK 4 болон түүнээс дээш эсвэл IELTS 5.5 болон түүнээс дээш) Гадаад паспортын хуулбар /дор хаяж 1 жилийн хугацаанд хүчинтэй байх/ Цагдаагийн газрын тодорхойлолт Эрүүл мэндийн шинжилгээ болон цусны шинжилгээний хуулбар /татаж авах/ http://homepage.hit.edu.cn/home-index хаягаар орж Харбины Технологийн Дээд Сургуулийн удирдагч багштайгаа холбогдон тодорхойлсон захиа авах; Захидлын маягт /татаж авах/ Шалгаруулалт: Бичиг баримт бүрэн өргөдөл гаргагчдын эхний шатны сонгон шалгаруулалтыг ЦХХХЯ зохион байгуулна. Сонгогдсон өргөдөл гаргагчид Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллага болон Харбины Технологийн Дээд сургуулийн хамтарсан комисстой цахимаар ярилцлага хийнэ. Өргөдөл хүлээн авах эцсийн хугацаа: 2022 оны 3 дугаар сарын 10-ны өдөр ЦХХХЯ-ны Сансрын холбооны хэлтэс, 100 тоот Холбоо барих хаяг: Утас: 11-323945, 99083475 /мэргэжилтэн Б.Заяабаяр/ Цахим шуудан: fr@mddc.gov.mn zayabayar@mddc.gov.mn ЦАХИМ ХӨГЖИЛ, ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЯАМ Share on facebook Share on twitter Бусад мэдээ