Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

ҮЙЛ ЯВДАЛ

ЦХХХЯ НАСА-тай олон талт хамтын ажиллагааг эхлүүлэхээр боллоо

2022.06.17

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яамны удирдлагууд НАСА-гийн төлөөлөгчидтэй цахим уулзалт хийлээ. Уг уулзалтад НАСА-гийн талаас Олон улсын болон агентлаг хоорондын харилцааны албаны Олон улсын хөтөлбөрийн мэргэжилтэн Бетси Голдемен, Олон улсын оффисын Ази дахь төлөөлөгч Гарви Макинтош зэрэг албаны хүмүүс оролцлоо. Уулзалтын эхэнд Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б. Болор-Эрдэнэ Монгол Улсын харилцаа холбооны салбар тэрдундаа сансрын технологийн хөгжлийн талаар товч танилцуулсан юм. Тэрбээр хэлэхдээ “Монгол Улс ОХУ-тай сансар судлал, сансрын технологийн чиглэлд хамтран ажиллаж ирсэн уламжлалтай бөгөөд тэртээ 1981 онд Монгол хүн сансарт нисэж, эмнэлэг, биологи, физик технологи, зайнаас тандан судлах гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр 25 нэр бүхий, 36 эрдэм шинжилгээний туршилт судалгаа хийж байсан нь Монгол Улсын сансар судлал хөгжих эхлэл тавигдаж байсан. Өнөөдөр манай улсад сансраас мэдээлэл авч, байгаль газар зүй, уул уурхай, хөдөө аж ахуй, харилцаа холбоо, мэдээллийн технологи зэрэг олон салбарт ашиглаж буйг дуулгасан юм”.

 

Мөн тэрбээр олон улсын сансрын шинжлэх ухаан, технологийн хүрээлэн,сансрын нисгэгчдийг бэлтгэх бааз бүхий аялал жуулчлалын загвар хотыг Монголын говьд байгуулгах зорилготой “Мars V” төслийн талаарх мэдээллийг НАСА-н багт дуулгасан юм.

Цаашид сансрын технологийг хөгжүүлэх, салбарын хүний нөөцийг бэхжүүлэх үүднээс тус салбарын залуу боловсон хүчин, эрдэмтэн судлаачдыг НАСА-гийн хэрэгжүүлдэг сансрын хөтөлбөрүүдэд хамруулах мөн тодорхой төсөл хөтөлбөр дээр хамтран ажиллахаар тохиролцлоо.

НАСА нь Монгол Улстай 1997 оноос хойш хамтран ажиллаж байна.

Бусад мэдээ

2024 онд хортой кодын халдлагад өртсөн 145 IP -т хариу арга хэмжээ авчээ

2024 онд Монгол Улсад 184,576 IP хаяг бүртгэлтэй байна. Үүнээс 182,725 удаагийн хортой кодын сэжигтэй үйлдэл гэж бүртгэгдсэний 11,012 IP хаягт сэжигтэй үйлдэл илэрчээ. Энэ бол Монгол Улсад 2024 онд бүртгэлтэй IP хаягт бүртгэгдсэн халдлагын тоо юм. Бид хортой код илэрсэн IP хаягийг илрүүлж чадаж байгаа ч тухайн IP хаягийн ард хэчнээн хэрэглэгч байгааг тооцоолж чадахгүй байдалтай байна.  Хэрэв бид IP хаяг бүрийн ард буй хэрэглэгчийн тоог бүртгэж чадвал кибер халдлагын үед шуурхай хариу арга хэмжээ авах боломжтой болно гэдгийг Кибер аюулгүй байдлын Үндэсний зөвлөлийн Ажлын албаны дарга Ч.Золбаяр 2024 оны үйл ажиллагааны тайланг зөвлөлийн гишүүдэд танилцуулж байх үеэрээ онцолсон юм.  2024 онд мэдээллийн аюулгүй байдлын аудит хийх тусгай зөвшөөрлийг 29 байгууллагад олгосон бол онц чухал мэдээллийн дэд бүтэцтэй 37 байгууллага эрсдэлийн үнэлгээ хийлгэжээ.  Мөн кибер аюулгүй байдлын мэргэжилтнүүдийг чадавхжуулах зорилгоор сургалт, семинар, эрдэм шинжилгээний хурал, форумыг тус онд зохион байгуулав. Үүний зэрэгцээ, онц чухал мэдээллийн дэд бүтэцтэй байгууллагууд кибер аюулгүй байдлын мэргэжилтэнтэй байх, кибер аюулгүй байдлыг хангах тусгайлсан төсвийг улсын төсвийн ангилалд оруулах зэрэг ажлыг хийж гүйцэтгэжээ.  Монгол Улс 2024 онд Оксфордын их сургуулийн эрдэмтэдтэй хамтран кибер аюулгүй байдлын өнөөгийн түвшнийг үнэлэх судалгааг эхлүүлсэн. Тус судалгааны үр дүнг 2025 оны 2 дугаар сарын 19-нд олон нийтэд танилцуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна.  Ийнхүү Кибер аюулгүй байдлын Үндэсний зөвлөл 2024 оны тайланг хэлэлцэн дүгнэж, 2025 оны үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг батлав.  Тус зөвлөлийн дэд дарга ЦХИХХ-ны сайд Ц.Баатархүү хэлэхдээ кибер халдлагаас 100 хувь урьдчилан сэргийлэх боломжгүй, харин хэрхэн хохирол багатай тухайн халдлагыг даван туулах вэ гэдэг олон улсын чиг хандлага явж байна. 2025 оны үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг улсын төсөв болон санхүүжилтийн арга хэрэгслийг тооцоолж байж тодорхойлох нь зөв шийдэл болно. Их дээд сургуулийн төгсөх курсын оюутнуудыг дадлагажуулах, энэ чиглэлээр суралцаж буй оюутнуудыг урамшуулах зэргээр хүний нөөцөө бэхжүүлэх хэрэгтэй гэдгийг онцлов.   Кибер аюулгүй байдлын Үндэсний зөвлөлөөс цаашид  Монгол Улсын кибер халдлагатай тэмцэхэд дараах арга хэмжээнүүдийг авах шаардлагатай гэдгийг онцлов. Үүнд

ЦХХХЯ бодлого үйл ажиллагаандаа хилийн чанад дахь монголчуудын оролцоог хангаж ажиллана

ҮЙЛ ЯВДАЛ ЦХХХЯ бодлого үйл ажиллагаандаа хилийн чанад дахь Монголчуудын оролцоог хангаж ажиллана 2022.09.06 УИХ дахь Инновац цахим бодлогын байнгын хорооны даргын дэргэдэх “Хилийн чанад дахь Монголчуудын Технологийн зөвлөл” нь 2022 оны 7-р сард байгуулагдсан бөгөөд мэдээллийн технологийн салбарт хууль тогтоомжийг үр дүнтэй хэрэгжүүлэх, салбарын хөгжил, эрх зүйн орчныг бэхжүүлэхэд хувийн хэвшил, мэргэжлийн холбоодын оролцоог дэмжих, мэргэжил арга зүйн зөвлөмжөөр хангах зорилготой зөвлөл юм. Тус зөвлөлд дэлхийн өнцөг булан бүрт технологийн салбарт амжилттай ажиллаж буй шилдэг мэргэжилтнүүд, эрдэмтэн судлаачид хамтран судалгаа, зөвлөмж боловсруулж, МУ-ын хэмжээнд өрнөж буй цахим шилжилтэд хувь нэмрээ оруулахаар зогсолтгүй ажиллаж байна Өнөөдөр тус зөвлөлийн гишүүд Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайдтай цахим хурал зохион байгуулж МУ-ын хэмжээнд кибер аюулгүй байдлын нөхцөл байдлыг дүгнэх, цахим хөгжлийг дэмжихээр батлагдсан багц хуулиудыг давж гарсан, хэрэгжилтэд гацаа үүсгэсэн журмуудыг судлах зэрэг хэд хэдэн чухал сэдвээр санал боловсруулж байгаагаа танилцууллаа. Сайд Н.Учрал зөвлөлийн гишүүдэд хандан мэдээлэл технологи, харилцаа холбооны салбарыг эдийн засгийн тэргүүлэх чиглэл болгоход шударга өрсөлдөөн, хувийн хэвшлийн тэгш оролцоог хангах чиглэлд анхаарч ажиллахаа илэрхийлж байлаа.   Share on facebook Share on twitter Бусад мэдээ

Төрийн албаны нөөцөд бүртгэгдсэн тухай лавлагааг цаасаар авах шаардлагагүй

-Төрийн үйлчилгээ цахимжсанаар 1,2 их наяд төгрөгийг хэмнэжээ- Төрийн албан хаагчид “E-Mongolia”-аас лавлагаа, тодорхойлолт авах нөхцөл бүрдлээ. Тодорхой хэлбэл, төрийн жинхэнэ албаны шалгалт өгч тэнцэн, нөөцөд бүртгэгдсэн тухай лавлагаа, төрийн албан хаагчийн цалингийн тухай тодорхойлолт, төрийн албанд ажиллаж буй албан хаагчийн тодорхойлолтын үйлчилгээ үзүүлэх юм. Эдгээр нь хамгийн эрэлттэй лавлагаа, тодорхойлолт учраас эхний ээлжид дээрх мэдээллийг оруулжээ. И-Монгол академи УТҮГ-ын захирал Б.Мягмарнаран “Төрийн үйлчилгээг цахимжуулахад онцгойлон анхаарч ажиллаж байна. Энэ хүрээнд төрийн үйлчилгээг иргэдэд хүртээмжтэй хүргэх зорилгоор хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн, ахмадууд руу чиглэсэн үйлчилгээг түлхүү хүргэсэн. Өнөөдөр 200 мянга гаруй төрийн албан хаагчдад төрийн үйлчилгээг хүргэх зорилгоор төрийн албаны лавлагаа, тодорхойлолтыг “E-Mongolia”-д шинээр нэмж байна” хэмээн онцоллоо. Цаашид төрийн албан хаагчдад зориулсан үйлчилгээг нэмэх, хүний нөөцийн удирдлага модулийг төрийн албан хаагч модултай холбох, хүний нөөцийн бүртгэдэг шагналын мэдээллийг сервисээр холбох нөхцөл бүрдэж байна.  Мөн төрийн албан хаагчдад зориулсан тусгайлсан цонх нээх боломжтой аж. ЦХИХХЯ-ны газрын дарга Б.Бат-Өлзий “Сард 500 гаруй мянган иргэн И-Монголиагаар үйлчлүүлж байна. Төрийн үйлчилгээг цахимжуулахдаа цаасан маягтыг цахимжуулаад байна. Тиймээс програмчлагдаж болохуйц, төрд байгаа мэдээллээ дахин нэхэхгүй байх нөхцөлийг бүрдүүлэх чухал. Холбогдох газруудаас татаж авахад мэдээлэл, өгөгдлийг шинэчлэх, аль ч төрийн байгууллага мэдээллийг нь авах зэрэг процесст өөрчлөлт оруулж, хэн нэгнээс хамаарсан байдлыг шинэчлэх шаардлага байна” хэмээн ярилаа. Монгол Улсын Төрийн албаны зөвлөлийн дарга Л.Цэдэвсүрэн “Төрийн албаны нөөцөд бүртгэгдсэн тухай лавлагааг авах тухай хүсэлт хамгийн ихээр ирдэг. Энэхүү хүсэлтийг цахимжуулчихвал аль аль талдаа ачаалал буурна” гэж онцлов. “E-Mongolia” УТҮГ нь төрийн 29 системийг хариуцан ажиллаж байна. Одоогийн байдлаар 86 байгууллагын 1255 үйлчилгээг 1,9 сая иргэнд үзүүлжээ. Ингэхдээ Мобайл апп, ТҮЦ машин, иргэдэд үзүүлэх “Нэг цэг”- ийн үйлчилгээний төвөөр дамжуулан, хүргэж байна. Цахимаар 59,3 сая үйлчилгээг иргэдэд үзүүлж, 1,2  их наяд төгрөгийг хэмнэжээ. Цаашид хиймэл оюунд суурилсан үйлчилгээг үзүүлэхээр төлөвлөж байна. Гадаадад байгаа 216 мянган иргэн, алслагдсан бүсэд амьдарч буй малчдад үйлчилгээгээ хүргэхэд анхаарч, Үндэсний дата төвтэй хамтран ирэх жилээс төсөл хэрэгжүүлэхээр төлөвлөжээ. Мөн мэдээлэл хариуцагч 38 байгууллагын системийн найдвартай, тасралтгүй байдлыг хангахад анхаарах шаардлага бий. Тиймээс Хурын системийн тасалдалгүй байлгах чиглэлд анхаарал хандуулан ажиллаж байна.