Энэ жил Хиймэл оюун, математик, физик, мэдээлэл зүйн Олон Улсын олимпиадад амжилт гаргасан 21 сурагч болон 10 багшийг ЦХИХХ-ны сайд Ц.Баатархүү хүлээн авч уулзлаа. Тодруулбал, тэд анхны IAIO Олон Улсын “Хиймэл оюун”, IMO Олон Улсын “Математик”-ийн 65, Олон Улсын “Физик”-ийн 54 болон Азийн 24, Олон Улсын “Мэдээлэл зүйн” 36 дахь олимпиадуудад тус тус амжилттай оролцжээ. Улмаар Монгол Улсынхаа нэрийг дэлхийд гаргасан 21 сурагчид батламж, тэднийг бэлдсэн эрдмийн дээд багш нарт талархал гардууллаа. Мөн хиймэл оюун, математик, физик, мэдээлэл зүйд шамдан суралцсан тэдэнд улам их амжилтыг ерөөв. ЦХИХХ-ны сайд Ц.Баатархүү “Ирэх жилүүдэд олон төрлийн программын хэлээр олимпиад зохион байгуулахыг зорьж байна. Аль болох программын олон хэлийг хэрэглээнд нэвтрүүлж, оюутан сурагчдыг олимпиадад бэлдэнэ. Түүнчлэн IT инженерүүдийн дунд ч олимпиад зохион байгуулахаар судалж байна. Нэн ялангуяа, Олон Улсын олимпиадад оролцож амжилт гаргасан залуус бол Монголынхоо нэрийг олон улсад гаргаад зогсохгүй, дэлхийд үнэлэгдэх мэргэжилтэн болж байгаа юм. Оролдлого, туршлага, тууштай байдал аливаа хүнийг мөрөөдөл рүү нь хөтөлдөг. Тиймээс мэдлэг түгээгдэх ёстой. Алслагдсан бүс нутагт номгүй, интернэтгүй өндөр потенциалтай хүүхдүүд олон бий. Тэдэнд тэгш боломжийг бий болгох ёстой” хэмээн онцоллоо.   ЦХИХХЯ-наас “Хиймэл оюуны үндэсний стратеги”-ийг боловсруулж байна. Дэлхийн 60-аад улс орон энэ чиглэлээр эрх зүйн орчноо бүрдүүлжээ. Мөн мэдээллийн технологи, хиймэл оюуны чиглэлийн сурах бичгүүдийг орчуулж байна.

ҮЙЛ ЯВДАЛ Цахим шилжилтийг эрчимжүүлэхэд Шүүхийн захиргааны байгууллагын үүрэг, оролцоо чухал 2022.11.23 Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс Хөгжлийн бодлого төлөвлөлт, түүний удирдлагын тухай хууль, “Хөгжлийн бодлого, төлөвлөлтийн баримт бичиг боловсруулах нийтлэг журам” -д заасан шаардлагад нийцүүлэн “Шүүхийн байгууллагад мэдээллийн технологи, шүүхийн үйлчилгээ, удирдлагын шинэ хэлбэрийг нэвтрүүлэх нэгдсэн бодлого”-ын төслийг боловсруулахад олон нийтийн оролцоо, ил тод байдлыг хангах зорилгоор нээлттэй уулзалт, хэлэлцүүлгийг зохион байгууллаа. Хэлэлцүүлгээр Шүүхийн Ерөнхий Зөвлөлийн, Ажлын хэсгийн гишүүдээс боловсруулсан бодлогын баримт бичгийн төслийн агуулга, бүтэц, зорилго, зорилт, арга хэмжээ, шалгуур үзүүлэлт, суурь болон хүрэх түвшнийг танилцуулж, оролцогч бодлогод холбогдох байгуулагуудаас төрийн бодлого, хууль эрх зүйн орчин, салбарын цахимжилтын үйл явцын талаар мэдээлэл хүргэн, мэдээллийн технологийн салбарын компаниуд тус бодлогыг хэрэгжүүлэх дэвшилтэд цахим технологийн шийдлүүдийг танилцуулж мэдээлэл солилцлоо. Уг хэлэлцүүлэгт ЦХХХ-ны сайд Н.Учралын илгээлтийг Төрийн нарийн бичгийн дарга Ч.Золбаяр танилцуулсан илтгэлдээ: Цахим шилжилтийн технологийн боломжийг үндэсний хэмжээнд хангах хамгийн том ажил нь Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн систем e-mongolia юм. Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын тухай хуулиар иргэний мэдээлэл хайх, хүлээн авах эрхийг хангах, нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн эрх зүйн үндсийг бэхжүүлсэн бөгөөд энэ хуулийн хэрэгжилтийг хангахад шүүхийн байгууллага нь чухал үүрэг гүйцэтгэж, мэдээллийн ил тод, нээлттэй байдлыг хангаж байгаа сайн жишээ болж байна. Тухайлбал shuukh.mn дээр Иргэний, Эрүүгийн, Захиргааны хэргийн анхан шатны, давж заалтах шатны болон хяналтын шатны журмаар шйидвэрлэгдсэн хэрэг маргааны тоо мэдээ, шийдвэрийг байршуулсан байна. Шийдвэрийг нийтлэхдээ хувь хүнийг тодорхойлох боломжгүй байдлаар тусгасан нь Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах хуулийн хэрэгжилтийн бас нэг сайн жишээ болсныг дурдлаа. Мөн ЦХХХЯ судалгаа хийж Монгол Улсад хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа 430 орчим хуулиас хайлт хийхэд “бичгээр” буюу “цаасан хэлбэрээр” гэсэн агуулга бүхий үг хэллэгтэй 169 хуулийн 869 хэсэг илэрч, “бичгээр” гэсэн агуулгад зөвхөн цаасан хэлбэрийг хамааруулж, цахим хэлбэртэй байх зохицуулалтыг орхигдуулсан байгааг өөрчлөх асуудал үзэл баримтлалын түвшинд яригдаж байна. Ингэснээр хууль хоорондын нийцлийг хангах ажлууд хийгдэж, төрийн байгууллагууд цахим хэлбэрээр үйлчилгээг үзүүлэх боломж нэмэгдэж, цахим баримт бичгийг хүлээн зөвшөөрөх, нотлох баримтын хэмжээнд үнэлэх нөхцөлийг сайжруулна гэж үзэж байна хэмээгээд цахим шилжилтийг эрчимжүүлэхэд шүүхийн захиргааны байгууллагын үүрэг оролцоо улам бүр нэмэгдэж, шинэ дэвшилтэд технологийг нэвтрүүлэхэд ЦХХХЯ-ны зүгээс хамтран ажиллахаа илэрхийлсэн юм.   Хэлэлцүүлэгт Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хороо, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, Хууль зүй дотоод хэргийн яам болон хууль сахиулах, бүх шатны шүүх, прокурорын байгууллага, төрийн болон төрийн бус байгууллага, ОУ-ын байгууллага, мэдээлэл технологийн компаниуд зэрэг нийт 50 орчим байгууллагын 100 гаруй төлөөлөл оролцож, санал, зөвлөмж хамтын ажиллагааны талаар хэлэлцлээ./2022.11.23/ Share on facebook Share on twitter Бусад мэдээ

ҮЙЛ ЯВДАЛ Чуулган: Кибер аюулгүй байдлын тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ 2021.11.29 УИХ-ын Баасан гарагийн /2021.11.19/ чуулганы хуралдааны төгсгөлд Засгийн газраас 2021 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Кибер аюулгүй байдлын тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ. Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 39 дүгээр зүйлийн 39.4 дэх хэсэгт заасны дагуу Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын болон Инновац, цахим бодлогын байнгын хорооны 2021 оны 11 дүгээр сарын 17-ны өдрийн хамтарсан хуралдаанаар хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг хийсэн бөгөөд энэ талаарх Байнгын хороодын санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Учрал танилцуулав. Тэрбээр танилцуулгадаа, хуулийн төслүүдийг Байнгын хорооны болон чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэх бэлтгэл хангах үүрэг бүхий Ажлын хэсгийг Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Учрал ахалж, гишүүдэд Н.Алтанхуяг, П.Анужин, Э.Бат-Амгалан, Т.Доржханд, Л.Мөнхбаатар, Б.Саранчимэг, Ж.Сүхбаатар, Д.Цогтбаатар нар ажилласныг онцлоод Ажлын хэсэг хуулийн төслийн талаар Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн Ажлын алба, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн үйл ажиллагаа эрхлэгч байгууллагуудын саналыг судлан үзэж, түүнчлэн Монгол Улсын Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүний тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай болон холбогдох бусад хуульд нийцүүлэн агуулга, бүтэц, нэр томьёо, хэл найруулгын шинжтэй зарчмын зөрүүтэй 38 санал, найруулгын шинжтэй 2 санал боловсруулсныг дурдав.  Олон улсын жишгийн дагуу онц чухал мэдээллийн дэд бүтэцтэй төрийн өмчит хуулийн этгээд болон төрийн мэдээллийн нэгдсэн сүлжээнд холбогдсон байгууллагад чиглэсэн кибер халдлага, зөрчлийг илрүүлэх, таслан зогсоох, хариу арга хэмжээ авах, түүнд өртсөн дэд бүтэц, мэдээллийн системийг нөхөн сэргээхэд мэргэжил, арга зүйн туслалцаа, дэмжлэг үзүүлэх, улсын хэмжээнд кибер халдлага зөрчилтэй тэмцэх төвүүдийн үйл ажиллагааг уялдуулан зохицуулах, Монгол Улсыг төлөөлөн олон улсын ижил төстэй байгууллагатай хамтран ажиллах чиг үүрэг бүхий Үндэсний төвийг тагнуулын байгууллагын бүтцэд, Иргэн, хуулийн этгээдийн мэдээллийн систем, мэдээллийн сүлжээнд чиглэсэн кибер халдлага, зөрчлийг илрүүлэх, таслан зогсоох, хариу арга хэмжээ авах, кибер халдлага, зөрчилд өртсөн мэдээллийн системийг нөхөн сэргээхэд дэмжлэг үзүүлэх, кибер халдлага, зөрчлийн талаар судалгаа, дүн шинжилгээ хийх, олон нийтэд зөвлөмж, мэдээлэл түгээх чиг үүрэг бүхий Нийтийн төвийг цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын дэргэд, Тайван цагт батлан хамгаалах үйл ажиллагааны кибер аюулгүй байдал, зэвсэгт хүчний мэдээллийн систем, мэдээллийн сүлжээний аюулгүй байдлыг хангаж, шаадрлагатай үед улсын кибер орон зайн аюулгүй байдлыг хангах үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх, кибер аюулгүй байдлын үйл ажиллагаатай холбогдсон хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг батлан хамгаалах салбарт зохион байгуулах чиг үүрэг бүхий Зэвсэгт хүчний төвийг зэвсэгт хүчний кибер командлалын бүтцэд, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн ажлын албанаас гаргасан саналыг үндэслэн, кибер аюулгүй байдлыг хангах үйл ажиллагааг нэгдсэн удирдлагаар хангах, уялдуулан зохицуулах, хэрэгжилтийг зохион байгуулах, мэдээлэл солилцох чиг үүрэг бүхий Үндэсний зөвлөлийг Ерөнхий сайд тэргүүлж, дэд даргаар цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн, Тагнуулын ерөнхий газрын дарга нар ажиллахаар төсөлд тусгасныг Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Учрал танилцуулгадаа дурдав.  Share on facebook Share on twitter Бусад мэдээ