Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

ҮЙЛ ЯВДАЛ

ИЦББХ: “Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл”-ийн 2021 оны гүйцэтгэлийн дундаж үнэлгээ 79.3 хувийн биелэлттэй гарсан гэв

2022.03.01

Улсын Их Хурлын Инновац, цахим бодлогын байнгын хорооны хуралдаанаар Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэлийн тухайн жилийн гүйцэтгэлийн явц болон Монгол Улсын Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн 2021 оны хэрэгжилтийг сонсов. Энэ талаар Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Сангийн сайд, Эдийн засгийн хөгжлийн сайдын үүргийг хавсран гүйцэтгэгч Б.Жавхлан танилцууллаа. Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөөг Засгийн газрын 2020 оны 203 дугаар тогтоолоор батлан хэрэгжүүлж байгаа юм. Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг Засгийн газрын 2020 оны 206 дугаар тогтоолоор батлагдсан “Бодлогын баримт бичгийн хэрэгжилт болон захиргааны байгууллагын үйл ажиллагаанд хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ хийх нийтлэг журам”-ын дагуу хүрсэн түвшинг хүрэх түвшинтэй харьцуулан бодит гүйцэтгэлийг гаргахад 2021 оны байдлаар 74.5 хувь, өссөн дүнгээр 19.5 хувийн хэрэгжилттэй байна хэмээн Б.Жавхлан сайд танилцуулав. 2020 онд мөрийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөөг боловсруулах үед цар тахал цаашид үргэлжлэх төлөвтэй байсан тул 2021 онд зураг төсөл боловсруулах, судалгаа хийх, төсөв батлуулах, эхлүүлэх зэрэг бэлтгэл ажил хангах зорилт, арга хэмжээг түлхүү төлөвлөсөн нь мөрийн хөтөлбөрийн хэрэгжилт өндөр гарахад нөлөөлсөн гэв. Хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг бодлого тус бүрээр харуулбал Ковид-19 цар тахлаас үүдэлтэй нийгэм, эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах бодлого 88 хувь, Хүний хөгжлийн бодлого 78 хувь, Эдийн засгийн бодлого 70 хувь, Засаглалын бодлого 76 хувь, Ногоон хөгжлийн бодлого 65 хувь, Нийслэл ба бүс, орон нутгийн хөгжлийн бодлого 79 хувийн хэрэгжилттэй байгаа гэлээ.

Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэлд 9 зорилго, 47 зорилтын хүрээнд 2021-2025 онд 243 арга хэмжээг хэрэгжүүлэхээр баталж, 2021 оны явцын дундаж үнэлгээ 79.3 хувийн биелэлттэй гарчээ. Үргэлжлүүлэн Б.Жавхлан сайд Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл, Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн хүрээнд үр дүнтэй хэрэгжиж байгаа томоохон зорилт, арга хэмжээнүүдийг дурдав.

Иргэдийн цахилгаан, дулааны эрчим хүч, дулааны уур хэрэглэсний төлбөр, цэвэр, бохир усны үйлчилгээний төлбөрийн тодорхой хувийг Засгийн газраас хариуцан төлсөн. Мөн хүүхдийн мөнгөн тэтгэмжийг 100 мянган төгрөгт хүргэж нэмэгдүүлсэн, иргэн бүрд 300 мянган төгрөгийн нэг удаагийн тэтгэмж, 2.2 сая насанд хүрэгчдэд 50 мянган төгрөгийн урамшуулал олгосон. Мөн хүн амын коронавируст халдварын эсрэг вакцины I тунд 69.8 хувь, II тунд 66.8 хувь, III тунд 31.6 хувь, IV тунд 3.4 хувийг хамруулаад байгаа бөгөөд цар тахал эхэлснээс хойш нийт 36.360 монгол иргэнээ эх оронд нь эргүүлэн авчрах ажлыг зохион байгуулсан байна.

“Эрүүл мэндээ хамгаалж, эдийн засгаа сэргээх 10.0 (арван) их наядын цогц төлөвлөгөө”-ний хүрээнд ажлын байрыг дэмжих зээлд 1.9 их наяд төгрөг, репо санхүүжилтийн зээлийн хүрээнд нийт 789.8 тэрбум төгрөг, ипотекийн хөнгөлөлттэй зээлийн хүрээнд 925 тэрбум төгрөг, хөдөө аж ахуйг дэмжих болон малчдыг дэмжих зээлийн хүрээнд 384.2 тэрбум төгрөг тус тус олгожээ.

2021 оны байдлаар 40 цэцэрлэг, 32 сургууль, 5 спорт заал, 12 дотуур байрыг ашиглалтад оруулжээ. Түүнчлэн дулааны IV цахилгаан станцын хүчин чадлыг 46 Мвт-аар өргөтгөсөн байна. Оюутолгой төслийн гаднын хөрөнгө оруулагч талтай хэлэлцээр хийх ажлын явцад үр дүн гарч, хөрөнгө оруулагч тал өмнө нь үүссэн 2.3 тэрбум ам.долларын өрийг бүрэн барагдуулж, ирээдүйд тооцогдох 22 тэрбум ам.долларын өр үүсэхгүй болсноор тус төслийн Засгийн газрын эзэмших хувь Монгол Улсад үнэ төлбөргүй ирэх боломжтой болсон байна. Үүний зэрэгцээ гүний уурхайн үйлдвэрлэлийг 2022 оны нэгдүгээр сарын 22-нд эхлүүлсэн юм.

Цахим үйлчилгээний нэгдсэн www.e-mongolia.mn системд төрийн 562 үйлчилгээг нэгтгэж төрийн үйлчилгээг хөнгөн шуурхай, хүнд сурталгүй болгоход ихээхэн ахиц гарсныг танилцуулгад дурдсан. Монгол Улс 2020 оны арван нэгдүгээр сарын 12-ны өдрөөс эхлэн 2 жилийн хугацаанд долоон удаа тогтоосон хатуу хөл хорионд нийт 79 хоногийг өнгөрүүлж, бусад үед нь гамшгаас хамгаалах өндөржүүлсэн бэлэн байдалд байсан. Экспорт тасалдаж, олон улсын ачаа тээврийн эргэлт эрс удааширч, хичээл сургууль танхимаар хичээллэх боломжгүй болж, үйлчилгээний бүхий л газар үүд хаалгаа барьж, 200 гаруй мянган ажлын байр эрсдэлд орж, эдийн засаг 1992 оноос хойш анх удаа -5.3 хувь хүртэл агшиж, улсын төсвийн орлого 23 хувиар тасарсан нэн хүнд цаг үеийг даван туулж Засгийн газраас цар тахлын үеийн эдийн засгийг эрчимжүүлэх, эдийн засгийн тусгаар тогтнол, бие даасан байдлыг ханган бэхжүүлэх, “Алсын хараа-2050” Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого хэрэгжих суурь нөхцөлийг бүрдүүлэх, хөгжлийн хязгаарлагч хүчин зүйлийг цаг алдалгүй шийдвэрлэх зорилго бүхий “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ыг хэрэгжүүлж эхлээд байгааг Б.Жавхлан сайд тэмдэглэв.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Б.Саранчимэг, Ц.Сэргэлэн, Ч.Ундрам, Л.Энх-Амгалан, Н.Учрал нар асуулт асууж, санал хэллээ.

УИХ-аас 2021 оны 12 дугаар сард цахим шилжилтийг эрчимжүүлэх Кибер аюулгүй байдлын тухай, Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын тухай, Хүний хувийн мэдээллийг хамгаалах тухай, Цахим гарын үсгийн тухай зэрэг дөрвөн багц хуулийг баталсан бөгөөд энэ оны тавдугаар сарын 01-ний өдрөөс мөрдөгдөж эхэлнэ. Хуулийг хэрэгжүүлэх бэлтгэл ажлын явц ямар байгаа, ухаалаг засаглалыг бэхжүүлэх арга хэмжээний хэрэгжилт орон нутагт ямар түвшинд байгаа, мэдээллийн технологийн салбарыг дэмжсэнээр эдийн засагт ямар ахиц гарсан, хүний нөөцийн чадавхыг сайжруулахад хэрхэн анхаарч байгаа талаар гишүүд асууж тодруулсан юм.

Засгийн газрын тогтоолоор “E-Mongolia академи” улсын төсөвт үйлдвэрийн газрыг шинээр байгуулсан. Тус академи нь төрийн байгууллагын мэдээллийн системийг хөгжүүлэх, төрийн тодорхой салбар үйл ажиллагаанд цахим шилжилтийг хийхэд мэргэжил арга зүйн туслалцаа үзүүлэх, иргэдийн мэдээллийн технологийн ур чадварыг дээшлүүлэх чиглэлээр сургалт хийх чиг үүрэгтэй. Энэ хүрээнд орон нутагт төрийн үйлчилгээг цахимжуулах, хүний нөөцийн чадавхыг сайжруулах ажлууд хийгдэж байгаа. Одоогийн байдлаар www.e-mongolia.mn системд 562 төрийн үйлчилгээг нэгтгэж оруулсан. Өнгөрсөн жил гаруй хугацаанд 70 орчим тэрбум төгрөгийн хэмнэлт хийсэн гэсэн урьдчилсан тооцоолол гарсан. Энэ онд 1200 төрийн үйлчилгээг оруулахаар төлөвлөсөн. Одоогийн байдлаар 15 мянган орчим төрийн үйлчилгээ байна. Нэг талаар энэ тоон үзүүлэлт сайн боловч нөгөө талаар төрийн бүтэц хэт данхайсан байгааг харуулж байна. Тиймээс төрийн үйлчилгээний бүтцийг загварчилж, бүх салбарт инновацыг дэмжих санхүүжилтийн зөв тогтолцоог бүрдүүлэх шаардлага бий болсныг Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайдын үүргийг хавсран гүйцэтгэгч Л.Энх-Амгалан хэллээ.

Xилийн боомтуудыг болон алслагдсан сум, багт шилэн кабельд холбох, Кибер аюулгүй байдлын тухай хуульд заасан Үндэсний төв, Нийтийн төвүүдийг байгуулахдаа программын аюулгүй байдал, хамгаалалтын асуудалд онцгой анхаарах хэрэгтэйг УИХ-ын гишүүн Ц.Сэргэлэн сануулав.

Алслагдсан сумдын тухайд энэ онд 5 сумыг шилэн кабельд холбох ажлыг хийнэ. Ингэснээр манай улсын 330 сум бүгд шилэн кабельд холбогдоно. Цаашид сансрын холбоог ашиглаж, хүн амыг өндөр хурдны интернетийн сүлжээнд холбох ажлыг судалж эхэлжээ. Харин Тагнуулын ерөнхий газраас цахим шилжилтийн хуулийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай дүрэм, журам, аргачлал, стандарт, төлөвлөгөөг боловсруулж, холбогдох судалгаа, тооцооллын хамт Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яаманд хүргүүлжээ.

Засгийн газраас үндэсний инновац, технологийн тогтолцоог бэхжүүлэхэд шаардлагатай төсөв санхүүжилтийг нэмэгдүүлэхэд анхаарах, хүний нөөцийг бодлогоор дэмжиж бэлтгэх тал дээр анхаарах хэрэгтэй гэдгийг УИХ-ын гишүүн Н.Учрал, Ч.Ундрам нар хэллээ. Мөн УИХ-ын гишүүн Б.Саранчимэг Монгол Улсын хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэлд тусгасан инновац, цахим бодлогын зорилтуудын хэрэгжилтийн байдалд шүүмжлэлтэй байгаагаа илэрхийлээд үр дүнг бодитоор хэмжих, дүн шинжилгээ хийх шаардлагатайг санууллаа.

Ингээд Төсвийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Х.Ганхуяг Төрийн байгуулалт болон Эдийн засгийн байнгын хорооны хамтарсан хуралдаанд танилцуулахаар боллоо гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

 

Бусад мэдээ

Төрийн жинхэнэ албан хаагчдын 2025 оны эхний хагас жилийн гүйцэтгэлийн үнэлгээ, тайлан

№ Албан тушаал Нэр Нийт үнэлгээ Гүйцэтгэлийн тайлан   Стратеги, бодлого, төлөвлөлтийн газар 1 Газрын дарга Ш.Батзаяат 89 Гүйцэтгэлийн тайлан 2 Цахим хөгжлийн бодлого хариуцсан ахлах шинжээч Ч.Болор-Эрдэнэ 95.7 Гүйцэтгэлийн тайлан 3 Харилцаа холбооны хөгжлийн бодлого хариуцсан ахлах шинжээч Б.Эрдэнэ 95.4 Гүйцэтгэлийн тайлан 4 Шуудан, өргөн нэвтрүүлэг,  цахим худалдааны бодлого хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Б.Тунгалаг 93.4 Гүйцэтгэлийн тайлан    Гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааны хэлтэс 5 Хэлтсийн дарга Г.Энхтуяа 90 Гүйцэтгэлийн тайлан 6 Гадаад улс хоорондын хамтын ажиллагаа хариуцсан шинжээч П.Ариунтуул 90 Гүйцэтгэлийн тайлан 7 Гадаад харилцааны мэргэжилтэн Н.Лувсаншарав 86 Гүйцэтгэлийн тайлан   Салбарын эрх зүйн орчны шинэчлэл, хуулийн хэлтэс 8 Хэлтсийн дарга Л.Нямдорж 93 Гүйцэтгэлийн тайлан 9 Салбарын эрх зүйн асуудал хариуцсан шинжээч Б.Солонго 94.9 Гүйцэтгэлийн тайлан 10 Салбарын эрх зүйн асуудал хариуцсан мэргэжилтэн О.Мөнхзаяа 96 Гүйцэтгэлийн тайлан 11 Салбарын эрх зүйн асуудал хариуцсан мэргэжилтэн Ц.Эрдэнэцэцэг 88 Гүйцэтгэлийн тайлан   Салбарын хүний нөөц, судалгааны хэлтэс 12 Цахим ур чадвар, салбарын хүний нөөцийн бодлого хариуцсан мэргэжилтэн Д.Сэлэнгэ 98.3 Гүйцэтгэлийн тайлан   Төрийн  захиргааны удирдлагын газар 13 Газрын дарга Д.Батбилэг 92 Гүйцэтгэлийн тайлан 14 Хүний нөөцийн асуудал, дотоод сургалт хариуцсан ахлах шинжээч Э.Анхбаяр 85.2 Гүйцэтгэлийн тайлан 15 Яамны төлөвлөгөө тайлан, өргөдөл гомдол хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Д.Мөнхсарнай 93.2 Гүйцэтгэлийн тайлан 16 Хүний эрх, жендерийн эрх тэгш байдал, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний асуудал хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Б.Батцэцэг 90.2 Гүйцэтгэлийн тайлан 17 Шагнал, дотоод ажил хариуцсан мэргэжилтэн М.Мөнхзаяа 96.9 Гүйцэтгэлийн тайлан 18 Мэдээлэл, харилцаа холбооны гамшгийн бэлэн байдал, дотоод сүлжээ хариуцсан мэргэжилтэн Б.Баярсайхан 90.5 Гүйцэтгэлийн тайлан   Хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн хэлтэс 19 Хэлтсийн дарга П.Дэлгэрмаа 90.7 Гүйцэтгэлийн тайлан 20 Салбарын нэгдсэн төлөвлөлт, хөрөнгө оруулалт хариуцсан шинжээч Д.Мөнхсолонго 92.85 Гүйцэтгэлийн тайлан 21 Төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан хариуцсан шинжээч бөгөөд ерөнхий нягтлан бодогч С.Лхам 93.2 Гүйцэтгэлийн тайлан 22 Худалдан авах ажиллагаа, төрийн сангийн тайлан баталгаажуулалт хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Ц.Халиун       89.7 Гүйцэтгэлийн тайлан 23 Засгийн газрын тусгай сан, төлбөр тооцоо хариуцсан мэргэжилтэн Б.Отгонзул 90.7 Гүйцэтгэлийн тайлан   Инновацын бодлого зохицуулалтын газар 24  Газрын дарга П.Мөнхбат   87 Гүйцэтгэлийн тайлан 25 Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэл хариуцсан ахлах шинжээч М.Солонго 93.92 Гүйцэтгэлийн тайлан 26 Инновац, технологи дамжуулалт хариуцсан ахлах мэргэжилтэн  Л.Нармандах 93.8 Гүйцэтгэлийн тайлан   Их өгөгдөл хиймэл оюун ухааны хэлтэс 27 Хэлтсийн дарга С.Эрдэнэболд 86 Гүйцэтгэлийн тайлан 28 Гүн болон машин сургалт хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Б.Эрдэнэчимэг 91.7 Гүйцэтгэлийн тайлан   Гарааны бизнесийн экосистемийг дэмжих хэлтэс 29 Хэлтсийн дарга А.Ядамсүрэн 84 Гүйцэтгэлийн тайлан 30 Төр хувийн хэвшлийн түншлэл, гарааны бизнесийн хөгжил хариуцсан мэргэжилтэн Б.Дэлгэрмаа 85.67 Гүйцэтгэлийн тайлан   Цахим шилжилтийн бодлого зохицуулалтын газар 31 Газрын дарга Б.Бат-Өлзий 88.1 Гүйцэтгэлийн тайлан 32 Нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн ерөнхий төлөвлөлт хариуцсан ахлах шинжээч Т.Пүрэвсүрэн 85.4 Гүйцэтгэлийн тайлан 33 Салбар дундын зохицуулалт хариуцсан шинжээч Г.Энхтулга 97.8 Гүйцэтгэлийн тайлан 34 Мэдээллийн технологийн төсөл, хөтөлбөр хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Э.Болормаа 96.8 Гүйцэтгэлийн тайлан 35 Цахим шилжилт хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Б.Бадамсүрэн 86 Гүйцэтгэлийн тайлан 36 Нээлттэй мэдээлэл, өгөгдөл хариуцсан мэргэжилтэн М.Номин 95.8 Гүйцэтгэлийн тайлан   Төрийн үйлчилгээний дахин загварчлалын хэлтэс 37 Хэлтсийн дарга Д.Батбаяр 92 Гүйцэтгэлийн тайлан 38 Үндсэн систем хариуцсан шинжээч Б.Отгонбаяр 85.4 Гүйцэтгэлийн тайлан 39 Салбар дундын зохицуулалт хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Э.Мөнгөнчимэг 87.4 Гүйцэтгэлийн тайлан 40 Дэмжих систем хариуцсан мэргэжилтэн Л.Лхамдулам 93 Гүйцэтгэлийн тайлан 41 Төрийн цахим үйлчилгээ хариуцсан мэргэжилтэн Г.Далайцэрэн 89.5 Гүйцэтгэлийн тайлан   Харилцаа холбооны бодлого зохицуулалтын газар 42 Газрын дарга Д.Баясгалан  88 Гүйцэтгэлийн тайлан 43 Харилцаа холбооны бодлогын зохицуулалт хариуцсан ахлах шинжээч Г.Болорчимэг 96.2 Гүйцэтгэлийн тайлан 44 Харилцаа холбооны сүлжээний технологийн шинэчлэлийн зохицуулалтын асуудал хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Б.Нинж-Эрдэнэ 90.72 Гүйцэтгэлийн тайлан   Сүлжээний дэд бүтцийн хэлтэс 45 Хэлтсийн дарга Ч.Гүнсэнхорол 93 Гүйцэтгэлийн тайлан 46 Өргөн нэвтрүүлгийн бодлогын зохицуулалт хариуцсан шинжээч Э.Оюун-Эрдэнэ 95.3 Гүйцэтгэлийн тайлан 47 Бүх нийтийн үйлчилгээний үүргийн сан, шуудангийн зохицуулалт хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Ш.Самданжамц 95.5 Гүйцэтгэлийн тайлан   Сансрын технологийн хэрэгжилтийн хэлтэс 48 Радио давтамжийн бодлого, зохицуулалт хариуцсан шинжээч С.Онончимэг 87.74 Гүйцэтгэлийн тайлан 49 Хиймэл дагуулын сүлжээний төлөвлөлт хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Б.Заяабаяр 89.52 Гүйцэтгэлийн тайлан   Кибер аюулгүй байдлын бодлого зохицуулалтын газар 50 Газрын дарга Ц.Пүрэвням   91 Гүйцэтгэлийн тайлан 51 Кибер аюулгүй байдлын асуудал хариуцсан ахлах шинжээч М.Оролзод 95.2 Гүйцэтгэлийн тайлан 52 Мэдээллийн аюулгүй байдлын аудит, эрсдэлийн үнэлгээ хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Б.Ундрал 92.1 Гүйцэтгэлийн тайлан 53 Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах, дотоод аюулгүй байдал хариуцсан мэргэжилтэн М.Мөнхтуул 96.8 Гүйцэтгэлийн тайлан 54 Кибер халдлага зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх ажил хариуцсан мэргэжилтэн С.Ган-Эрдэнэ 90.8 Гүйцэтгэлийн тайлан   Хяналт-шалгалт, үнэлгээ, дотоод аудитын газар 55 Газрын дарга Ц.Борхүү 96 Гүйцэтгэлийн тайлан 56 Бодлогын баримт бичгийн хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ хариуцсан шинжээч А.Түвшинзаяа 92.5 Гүйцэтгэлийн тайлан 57 Яамны болон харьяа байгууллагуудын үйл ажиллагааны хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Б.Мөнхбат 85.6 Гүйцэтгэлийн тайлан   Салбарын хяналтын газар 58 Газрын дарга С.Цагаанхүү 94.9 гүйцэтгэлийн тайлан 59 Мэдээлэл, харилцаа холбооны хяналтын асуудал хариуцсан ахлах шинжээч Б.Бүрэнжаргал 91.12 гүйцэтгэлийн тайлан 60 Зөрчлийн бүртгэл хариуцсан ахлах мэргэжилтэн С.Шинэбаяр 89.9 гүйцэтгэлийн тайлан 61 Эрсдэлийн бүртэл хариуцсан ахлах мэргэжилтэн А.Бурмаа 93.3 гүйцэтгэлийн тайлан 62 Харилцаа холбооны хяналт хариуцсан мэргэжилтэн Г.Гантулга 96.18 гүйцэтгэлийн тайлан

“Олон улсын цахим худалдааны шийдэл” уулзалт боллоо

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, Монголбанк, банкнуудын төлөөлөлтэй хамтран бизнес эрхлэгч аж ахуйн нэгж, иргэдийн цахим худалдааны төлбөр тооцоо гүйцэтгэхэд тулгарч байгаа асуудлыг шийдэх зорилгоор “Олон улсын цахим худалдааны шийдэл” сэдэвт хамтарсан уулзалт өнөөдөр /2023.09.14/ зохион байгууллаа. Уулзалтад ЦХХХ-ны сайд Н.Учрал, Монголбанкны Ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн болон албаны бусад төлөөлөл оролцож, бизнес эрхлэгчдэд цахим худалдаа буюу e-commerce ялангуяа гадаадад борлуулалт хийж төлбөр тооцоо хүлээн авахад тулгарч байгаа хүндрэл, шийдвэл зохих асуудлын талаар талуудын байр суурийг хэлэлцэж, харилцан санал солилцов. Монгол банкнаас хийсэн судалгаагаар “VISA” Олон улсын картын байгууллагын сүлжээгээр манай улсын нэр бүхий томоохон аж ахуйн нэгжүүд Олон улсын төлбөр, тооцоо хүлээн авдаг ч энэ үйлчилгээг авахад өөрийн цахим хуудастай байх, урьдчилж барьцаа төлбөр байршуулах гэх зэрэг технологийн болоод санхүүгийн өндөр шалгууртай байгаа нь зарим талаар иргэдэд, жижиг дунд аж ахуйн нэгжүүдэд хүндрэлтэй байдаг. Тиймээс Монголбанкны зүгээс Paypal, Stripe, Amazon pay, Skrill, 2checkout зэрэг байгууллагуудтай холбоо тогтоож, хамтран ажиллах албан хүсэлтээ илэрхийлээд байгаа юм байна. Гэвч эдгээр байгууллагуудтай хамтран ажиллаж, судалгаа хийхэд манай улсын цахим худалдааны зах зээлийн эргэлт бага, хэн ямар бараа, бүтээгдэхүүн борлуулах, ямар хэмжээний орлого олох талаар тодорхой мэдээлэл байхгүй, энэ төрлийн үйлчилгээг шинээр нэвтрүүлэхэд дэд бүтцийн зардал өндөр зэрэг хүндрэлтэй асуудлууд гарч байгааг тайлбарлаж байлаа. Банкнуудын тухайд иргэд, аж ахуйн нэгжүүдийн гадаадаас бараа, бүтээгдэхүүн, ажил, үйлчилгээний төлбөрийг төлөх, төлбөр хүлээн авах олон суваг бүхий дэд бүтцийг бий болгож, өнөөдрийн байдлаар Олон улсын цахим худалдааны төлбөрийн гарах урсгал ямар нэгэн саадгүйгээр дамжиж байна. Харин бизнес эрхлэгчдийн хүрээнд гадаадад бараа бүтээгдэхүүн, ажил, үйлчилгээгээ зарж, борлуулсан орлогоо хүлээн авах суваг хараахан сайн хөгжөөгүй байгаагын улмаас төлбөр тооцоогоо түргэн шуурхай, зардал багатай хүлээн авах боломж харьцангуй хязгаарлагдмал байна. Тиймээс банкнууд өөрийн банкны цахим худалдааны төлбөр тооцоо гүйцэтгэхтэй холбоотой програм хангамжийн шийдэл, шинээр нэвтрүүлсэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнийхээ давуу тал, онцлогийн талаар мэдээлэл хүргэж, энэ төрлийн бизнес эрхлэгчидтэй хамтран ажиллахад ямар боломж байгаа талаар товч танилцууллаа. Уулзалтад оролцогч бусад байгууллагуудын төлөөлөл ч мөн адил гадаадад борлуулалт хийж, төлбөр тооцоо хүлээн авахад өөрсдийн ашигладаг суваг, туршлагаасаа хуваалцсаны дээр тодорхой шийдлүүдийг ч санал болгов. Дээрх асуудлуудыг шийдвэрлэхийн тулд талуудын оролцоог хангасан ажлын хэсэг байгуулж, энэ чиглэлээр үйл ажиллагаа эрхлэн явуулдаг иргэд, бизнес эрхлэгчдийн санал, хүсэлтийг нэгтэн тодорхой шийдлийг ЦХХХЯ, Монголбанкаар дамжуулан Монгол Улсын Засгийн газарт болон бусад шийдвэр гаргагч нарт уламжлахаар тогтлоо.

Монголын технологийн долоо хоног буюу TECHWEEK-25 эхэллээ

Монголын технологийн долоо хоног буюу TECHWEEK-25 өнөөдөр Frontier Fintech Summit арга хэмжээгээр эхэлж байна. Бүтэн Frontier fintech summit-2025 буюу Санхүүгийн технологийн компаниуд нэг дор цуглаж, хиймэл оюун, ногоон санхүү, дижитал мөнгө зэрэг олон талт сэдвүүдийг хэлэлцэж байна. Тус арга хэмжээг нээж, Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Э.Батшугар хэлсэн үгэндээ, Монгол Улсын Засгийн газар энэ долоо хоногт мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих, анхны виртуал бүсийг байгуулах шийдвэрийг гаргасан. Энэ өдрөөс эхлэн технологийн салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуй нэгжүүд татварын дарамтгүй, хууль, журмын дагуу тодорхой дэмжлэгүүдийг төрөөс авах боломж нээгдэж байна гэдгийг онцолсон юм. Мөн тэрбээр, Финтекийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуйн нэгжүүдийн өсөлт, хөгжилд эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх замаар шаардлагатай технологийн суурь дэд бүтцийг бий болгох, их өгөгдөл, хиймэл оюуны ашиглах боломжийг ирэх жилүүдэд хэрэгжүүлнэ. Үүний үр дүнд дотоодын финтекийн чиглэлийн аж ахуйн нэгжүүд дотоодын зах зээлд бус, экспортын зах зээлд өрсөлдөх хөшүүрэг болно гэдгийг дурдсан юм. Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамны зүгээс инновацын шийдлүүдийг төрийн үйлчилгээтэй уялдуулах, иргэдийн цахим аюулгүй байдлыг хамгаалах “Сэндбокс” орчны зохицуулалтыг бий болгох, өгөгдлийг хамгаалах, өгөгдлийн багц буюу (dataset)-ыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах нэн таатай орчныг бүрдүүлэхэд анхаарч ажиллаж байна. Манай улсад санхүүгийн технологийн экосистемд 190 гаруй байгууллага үйл ажиллагаа явуулж байгаа ба нийт хүн амын 98 хувьд цахим санхүүгийн үйлчилгээг хүргэж байна. Энэ бол Монгол хүн бүр дижитал банк, мобайл төлбөр тооцоо, блокчейн, хиймэл оюун, хялбар шийдэл бүхий аппликейшны үйлчилгээг өдөр тутамдаа хэрэглэж буйг илэрхийлж байна. TECHWEEK-ийн хүрээнд 2025 оны есдүгээр сарын 19-26-ны хооронд Монгол орны өнцөг булан бүрд зохион байгуулагдаж буй арга хэмжээг сонирхох боломжтой. Өнөөдрийн хуваарь Үүний зэрэгцээ, Төрийн цахим үйлчилгээний зохицуулалтын газар нь 21 аймаг дахь салбарын байгууллагуудаараа дамжуулан тухайн орон нутгийн дижитал шилжилт, тулгамдаж буй асуудлыг хэлэлцэж байна. Бусад өдрүүдэд болох арга хэмжээ болон онлайн хурал, сургалтын мэдээллийг та  tech-week.mn -с аваарай. Монголын технологийн 7 хоног арга хэмжээг хувийн хэвшлийн байгууллагууд санаачилж, Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам, Мэдээллийн технологийн үндэсний парк зохион байгуулж, ТЕСО инвестмент ХХК алтан ивээн тэтгэгчээр ажиллаж байна. Мэдээж, харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын төр болон хувийн хэвшлийн байгууллагууд тус арга хэмжээг дэмжиж ажиллаж байна.