Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

ҮЙЛ ЯВДАЛ

Чуулган: Кибер аюулгүй байдлын тухай хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийлээ

2021.12.16

Монгол Улсад арав гаруй жил батлагдаж чадахгүй байсан Кибер аюулгүй байдлын тухай хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг УИХ-ын өнөөдрийн /2021.12.16/ чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэж, эцэслэн батлах бэлтгэл хангуулахаар Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороо болон Инновац, цахим бодлогын байнгын хороонд шилжүүллээ. “Кибер аюулгүй байдлыг хангах чиглэлээр сүүлийн 10 гаруй жилийн хугацаанд АНУ, ОХУ, БНХАУ, ХБНГУ, БНСУ, Япон, Хорват, Унгар, Гүрж, Литви, Латви, Сингапур, Эстони зэрэг улсууд бие даасан хуулиа батлан гаргасан аж. Монгол Улсын хувьд Үндэсний аюулгүй байдлын тухай хууль, “Монгол Улсын Үндэсний аюулгүй байдлын үзэл баримтлал”-д мэдээллийн аюулгүй байдлыг үндэсний аюулгүй байдлын нэг бүрэлдэхүүн хэмээн тодорхойлсон. Гэсэн хэдий ч кибер аюулгүй байдлын индексийн гол үзүүлэлт болох хууль эрх зүйн орчин бүрдээгүй, үндэсний кибер халдлага, зөрчлөөс сэргийлэх, хариу үйлдэл үзүүлэх чиг үүрэг бүхий байгууллага байхгүй, хамтын ажиллагаа дутмаг байна.

Кибер аюулгүй байдлын тухай хуулийн төслийн зорилт нь кибер аюулгүй байдлыг хангах үйл ажиллагааны зарчим, эрх зүйн үндсийг тогтоох, кибер орчин дахь мэдээллийн бүрэн бүтэн, хүртээмжтэй, нууцлагдсан байдлыг хангахтай холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.

Цаашлаад цахим мэдээлэлд хандах, боловсруулах, ашиглах, түгээхэд ашиглагддаг мэдээллийн систем, мэдээллийн сүлжээ, тэдгээрийг эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх, халдлага зөрчлийг илрүүлэх, таслан зогсоох, хариу үйлдэл үзүүлэх, нөхөн сэргээх замаар кибер аюулгүй байдлыг хангах дараах харилцааг зохицуулахаар тусгасан. Үүнд:

  • Монгол Улсын хэмжээнд нэгдсэн удирдлага, зохион байгуулалттайгаар кибер аюулгүй байдлыг хангах хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх,
  • Кибер орчинд дундын мэдээллийн систем боловсруулах, хадгалах, түгээх, цахим тооцооллын үйлчилгээ эрхэлж буй болон тэдгээрт мэдээллийн технологийн үйлчилгээ үзүүлэгч этгээдийн эрх, үүргийг тодорхойлох,
  • Кибер аюулгүй байдал алдагдсанаар хэвийн үйл ажиллагаа нь доголдож Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдал, нийгэм, эдийн засагт хохирол учруулж болох мэдээллийн систем, мэдээллийн дэд бүтэц бүхий байгууллагыг “Онц чухал мэдээллийн дэд бүтэцтэй байгууллага” гэж тодорхойлон, тэдгээр байгууллагын аюулгүй байдлыг хангах зохицуулалтыг тодорхойлох,
  • Төрийн байгууллага хооронд, төр-хувийн хэвшил, иргэд кибер халдлага, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, хариу арга хэмжээ авах, нөхөн сэргээх талаар тогтмол мэдээ, мэдээлэл солилцож байх асуудлыг зохицуулсан.          Хуулийн төсөлд тусгасан шинэлэг зохицуулалт бүхий харилцаа нь мэдээллийн аюулгүй байдлын аудит хийх харилцааг хуульчилсан. Учир нь кибер аюулгүй байдлыг хангах арга хэмжээ нь мэдээлэл, түүнийг агуулах мэдээллийн сан, ашиглах боломжийг бүрдүүлэх мэдээллийн систем, хүний нөөц, техник технологийн арга хэмжээ, эдгээрийн харилцан уялдаа холбоог зохицуулсан бодлого, дүрэм журам, төлөвлөгөө, зохион байгуулалтын үйл ажиллагаа болон хөндлөнгийн хараат бус хяналт шалгалтын чиг үүрэг бүхий аудитын үйл ажиллагааг шаарддаг олон улсын жишгийн дагуу энэ харилцааг оруулж ирсэн ажээ.

 

Бусад мэдээ

Ц.Баатархүү: Ахмадуудынхаа арвин туршлага, оюун мэдлэгийг боловсрол, хөдөлмөрийн зах зээлд шингээнэ

Цахим хөгжил, инноваци, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү Олон улсын ахмадын өдрийг тохиолдуулан салбар болон харьяа байгууллагын ахмад,  Холбооны сайд, орлогч сайдаар ажиллаж байсан буурлуудад хүндэтгэл үзүүллээ. Хамтарсан Засгийн газар бүрэлдсэн энэ үед яамны бодлогыг танилцуулж, урт хугацааны хөгжлийн зорилтын талаарх яриа өрнүүлж, ахмадуудаас үнэтэй сургамж сонсов. Тэрбээр “Салбарыг амжилттай усалж, хүчээ өгч, оюун санаагаа чилээж буй эрхэм азай буурлууд ахмадууддаа баярын мэнд хүргэе. Мөн УИХ-ын намрын чуулган эхэлсэн ажил хэрэгч өдрийн мэнд дэвшүүлье. Харилцаа холбоо нь Монгол Улсын хөгжлийн гол тулгуур, инновацийг хөгжүүлэх, эдийн засгийн шинэ хөгжлийг жолоодож, жигүүрлэж буй салбар. Анх удаа УИХ 126 гишүүнтэй болж, төр улсын түүхэнд гурван намын төлөөлөл засаг байгуулж, гар нийлэн ажиллахаар зорилт дэвшүүлсэн. Энэ хүрээнд 14 мега төслийг хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсний нэг нь инновацийн төсөл юм. Улс орны эдийн засгийн хөгжлийг тогтворжуулах, шинэ эдийн засгийн суурийг бэхжүүлэхэд тус салбар чухал нөлөөтэй. Харилцаа холбооны салбарын ахмад ажилчдын олон жилийн хичээл зүтгэлийн дүнд Монгол Улс цахим засаглалын хөгжлийн индексээр 46-р байрт орлоо. Анх удаа тус индексээр эхний 50 байрт орлоо. Та бүхний хариуцаж байсан салбар өнөөдөр Монгол Улсын хөгжлийн хурдасгуур болж, бусад салбараа түүчээлж байна. Энэ бол та бүхний гавьяа. Ахмадуудынхаа арвин туршлага, оюун санааг боловсрол, хөдөлмөрийн зах зээлд шингээхийн тулд зөвлөл байгуулахаар зорьж байна. Засгийн газартай хамтран ажиллах, зөвлөх ахмадуудад нээлттэй. Та бүхнийг оюун ухаанаа зориулж, улсын хөгжилд гар бие оролцохыг урьж байна. Нийлээд салбарынхаа хөгжил, ирээдүйн төлөө зүтгэе” хэмээн ярилаа. Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологи нь өнөөдөр эрүүл мэнд, боловсрол, нийгмийн хамгаалал зэрэг бүхий л салбарын хөгжлийн хурдасгуур болж хөгжиж байна. Үүнтэй холбоотойгоор Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам Дэлхийн банктай хамтран “Ухаалаг Засаг – 2” төслийн хүрээнд ахмадуудын цахим ур чадварыг сайжруулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байна. Ахмадуудын цахим ур чадварыг сайжруулсанаар тэд төрийн цахим үйлчилгээг орон зай, цаг хугацаанаас үл хамааран авах боломж нь бүрдэх юм.

БНХАУ-ын ын Жежианы их сургуулийн Доктор, магистрын тэтгэлэгт хөтөлбөрийн Сонгон шалгаруулалт зарлагдаж байна

Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллагаас харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын хүний нөөцийг чадавхжуулах зорилгоор БНХАУ-ын Жежианы Их Сургуульд 2026 оны хичээлийн жилд элсэн орох Магистрын болон Докторын зэрэг олгохтэтгэлэгт хөтөлбөрийн сонгон шалгаруулалтыг нээлттэйгээр зарлаж байна. Их сургуулийн тухай: Жэжианы их сургууль (Zhejiang University, ZJU) нь БНХАУ-ын тэргүүлэх их сургуулиудын нэг бөгөөд хамгийн эртний боловсролын байгууллагуудын нэг бөгөөд 1897 онд байгуулагдсан Qiushi Academy-аас эхтэй болно. Хятад улсын хамгийн үзэсгэлэнт хотуудын нэг болох Ханжөү хотод байрлах ЖИС нь 7 факультет, 40 сургуультай бөгөөд 4,600 орчим бүтэн цагийн багш, эрдэмтэд ажилладгаас Хятадын Шинжлэх Ухааны Академийн 27 гишүүн, Инженерийн Академийн 21 гишүүн багтдаг. 7 кампустай ЖИС-д нийт 67,000 гаруй бүтэн цагийн оюутан суралцаж, тэдний 5,500 гаруй нь олон улсын оюутнууд байдаг. 2024 оны Дэлхийн Их Сургуулиудын Академик Жагсаалтад (ARWU) 27-р байрт орсон нь тус сургуулийн инновацад суурилсан соёлыг бататгасан үзүүлэлт юм. ЖИС-ийн судлаачид дэлхийн тулгамдсан олон асуудлыг шийдвэрлэхэд хувь нэмрээ оруулж байгаа бөгөөд үүнд цэвэр эрчим хүч, биотехнологи, ухаалаг хот, дэвшилтэт материал, нарийн оношилгоо-эмчилгээ, дэлхийн нийтийн эрүүл мэнд зэрэг тэргүүлэх чиглэлүүд багтана. ЖИС нь дэлхийн 40 гаруй улс, бүс нутгийн 200-аас дээш байгууллагатай түншлэлтэй. Түүнчлэн Эдинбургийн Их Сургууль болон Иллинойсын Их Сургуультай хамтран Хайнаны Олон улсын кампус дээр ZJU-UoE болон ZJU-UIUC институтүүдийг байгуулж, дорнын болон өрнийн боловсролын шилдэг туршлагыг хослуулсан шинэ загварын дээд боловсролын хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байна. “Үнэн эрэлхийлэх” болон “инновац бүтээх” хэмээх эрхэм зорилгын хүрээнд ЖИС нь мэдлэгийг хөгжүүлэх, нийгмийн чухал хэрэгцээг шийдвэрлэх, тогтвортой ирээдүйг бүтээхэд үнэтэй хувь нэмэр оруулахыг зорин ажиллаж байна. Суралцах чиглэл: Master Program School Major Remarks Mechanical Engineering http://me.zju.edu.cn/meenglish/main.psp Mechanical Engineering Must Have: Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU supervisor Energy Engineering http://www.doe.zju.edu.cn/doeen Power Engineering and Engineering Thermophysics Suggested to Have: Form of Provisional Acceptance of International Student by ZJU supervisor Contact: +86 571 87951008, yitonghua@zju.edu.cn Information Science and Electronic Engineering http://www.isee.zju.edu.cn/iseenglish/ Electronics Science and Technology Must Have: Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU supervisor Contact: +86 571 87951729, zhongtingting@zju.edu.cn Control Science and Engineering http://www.cse.zju.edu.cn/cseenglish/main.htm Control Science and Engineering Must Have: Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU supervisor Computer Science and Technology http://www.en.cs.zju.edu.cn/ Software Engineering Give priority to applicants who have Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU Supervisor Contact: +86 571 87953863, qiaoliqing@zju.edu.cn PhD Program School Major Remarks Aeronautics and Astronautics http://saa.zju.edu.cn Mechanics Must Have: Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU Supervisor Aeronautical and Astronautical Science and Technology Electronic Science and Technology Physics http://physics.zju.edu.cn Physics Must Have: Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU Supervisor Mechanical Engineering http://me.zju.edu.cn Mechanical Engineering Must Have: Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU Supervisor Materials Science and Engineering http://mse.zju.edu.cn Materials Science and Engineering Must Have: Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU Supervisor Energy Engineering http://www.doe.zju.edu.cn Power Engineering and Engineering Thermophysics Suggested to Have: Form for Provisional Acceptance International Student by ZJU Supervisor Contact: +86 571 87951008, yitonghua@zju.edu.cn Information Science and Electronic Engineering http://www.isee.zju.edu.cn Electronic Science and Technology Must Have: Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU supervisor Contact: +86 571 87951729, zhongtingting@zju.edu.cn  Information and Communication Engineering Control Science and Engineering http://www.cse.zju.edu.cn Control Science and Engineering Must Have: Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU supervisor Computer Science and Technology http://www.cs.zju.edu.cn  Software Engineering Give priority to applicants who have Form for Provisional Acceptance of International Student by ZJU Supervisor Contact: +86 571 87953863, qiaoliqing@zju.edu.cn Biomedical Engineering and Instrument Science http://www.cbeis.zju.edu.cn Biomedical Engineering Must Have: Form of Provisional Acceptance of International Student by ZJU Supervisor; Please contact the relevant professor to confirm language of instruction Тэтгэлэгийн хамрах хүрээ: Тавигдах шаардлага: Бүрдүүлэх материал: Өргөдөл гаргагчид Хятадын тэтгэлэгт хөтөлбөрийн (https://studyinchina.csc.edu.cn/#/register) болон ЖИС-ийн (http://intlstudent.zju.edu.cn/ ) системд онлайн өргөдлийг 2025 оны 12-р сарын 22-ны дотор (Бээжингийн цагаар) бөглөж, бүх баримт бичгийн скандсан хуулбарыг ЦХИХХЯ-аар дамжуулан АНДСХАБ-д хүргүүлнэ. Тэтгэлгийн төрөл: B Жежианы их сургуулийн код: 10335 Шалгаруулалт: Баримт бичгийн бүрдэл, тавигдах шаардлагыг ЦХИХХЯ-ны Гадаад хамтын ажиллагааны хэлтэс, Сансрын холбооны хэлтэс хамтран шалгах бөгөөд шаардлага хангаагүй өргөдөл гаргагчийн материалыг Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллагад хүргүүлэхгүй. Сонгогдсон өргөдөл гаргагчид Ази, Номхон далайн сансрын хамтын ажиллагааны байгууллага болон Жежианы их сургуулийн хамтарсан комисстой цахимаар ярилцлага хийнэ. Өргөдөл хүлээн авах эцсийн хугацаа: 2025 оны 12 дугаар сарын 22-ны өдөр ЦХИХХЯ-ны Гадаад хамтын ажиллагааны хэлтэс Холбоо барих хаяг: Утас: 51 265104, 51 260636 Цахим шуудан: fr@mddic.gov.mn ЦАХИМ ХӨГЖИЛ, Инновац, ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЯАМ

“Цахимд хэвшье” уриан дор үндэсний хэмжээнд өрнөж буй “Цахим хөгжлийн өдөрлөг” нэгдсэн арга хэмжээ Ховд аймагт хэрэгжиж байна

Цахим шилжилт аймаг, орон нутагт бодитоор хэрхэн хэрэгжиж байгаа, иргэд цахим хэрэглээг өдөр тутмын амьдралдаа хэвшүүлж чадаж байгаа эсэх, төрийн үйлчилгээ иргэдэд тэгш, хүртээмжтэй хүрч чадаж байгаа болон цаашид төрөөс, салбараас бодлогын ямар дэмжлэг үзүүлэх шаардлагатай байгаа зэрэг асуудлуудад хариулт өгөх, цахим шилжилтийг үндэсний хэмжээнд эрчимжүүлэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийг ЦХХХ-ны дэд сайд Ж.Эрхэмбаатар ахлан ажиллаж байна. Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, Төрийн цахим үйлчилгээний зохицуулалтын газар, “И-Монгол академи” УТҮГ, Үндэсний дата төв УТҮГ, Харилцаа холбооны зохицуулах хороо болон Монголын программ хангамж үйлдвэрлэгчдийн холбоо ТББ гишүүн 22 байгууллага хамтран зохион байгуулж буй “Цахимд хэвшье” уриа бүхий “Цахим хөгжлийн өдөрлөг” өнөөдөр (2024.04.05) баруун бүсийн 2 дахь аймаг Ховд аймагт үргэлжилж байна. Монгол Улсын бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлал, ЦХХХЯ-наас батасан “Цахим аймаг” бодлогын зөвлөмжийг аймаг, орон нутагт хэрэгжүүлэхэд бодлогын дэмжлэг үзүүлэх, төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн хүрээнд зохион байгуулж буй уг арга хэмжээний хүрээнд Ховд аймагт: Аймгийн ЗДТГ-ын удирдах албан тушаалтнууд, төрийн болон хувийн хэвшлийн байгууллагын удирдлагуудад ЦХХХЯ-наас бүсчилсэн хөгжлийн зорилтын хүрээнд хэрэгжүүлж буй зорилт, бодлого, арга хэмжээ, аймгийн цахим бодлогын хэрэгжилтийн байдал, цахим бодлогын баримт бичиг боловсруулахад зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэх боломж, орон нутгийн төрийн үйлчилгээнд процессын шинжилгээ хийх, дахин загварчилж төрийн үйлчилгээний нэгдсэн системд холбох төслийн талаар танилцуулга, мэдээллүүд Төрийн албан хаагчид, мэдээллийн технологийн ажилтан, захиргаа, хүний нөөцийн мэргэжилтнүүдэд Кибер аюулгүй байдлын хууль, эрх зүйн орчин, нийтлэг журам, төрийн үүлэн тооцооллын дэд бүтэц /mCloud/, цахим орчны зохицуулалт, docx, erp, sudalgaa.gov.mn, ekids системийн талаар сургалт Ерөнхий боловсролын сургуулийн багш, сурагчдад зориулсан цахим орчин дахь хүүхэд хамгаалал, цахим ур чадвар дээшлүүлэх сургалт Жижиг дунд бизнес эрхлэгч, аж ахуй нэгжүүдэд ЦХХХЯ-ны харьяа, салбар байгууллага, Монголын программ хангамж үйлдвэрлэгчдийн холбоо ТББ-ын гишүүн 22 байгууллагын бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, үзэсгэлэн, худалдаа, зөвлөгөө, мэдээлэл, сургалт зэрэг арга хэмжээнүүд нэгэн зэрэг зохион байгуулагдана.