Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

ҮЙЛ ЯВДАЛ

Нийтийн мэдээллийн тухай, Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийн төслүүдийн талаарх хэлэлцүүлэг болно

2021.08.09

Улсын Их Хурлын даргын 2021 оны 54 дүгээр захирамжаар байгуулагдсан ажлын хэсэг болон Инновац, цахим бодлогын байнгын хороо, Хууль зүйн байнгын хороо хамтран Нийтийн мэдээллийн тухай, Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийн төслүүдийн талаарх хэлэлцүүлгийг 2021 оны наймдугаар сарын 10-ны өдрийн 10.00 цагт Төрийн ордонд зохион байгуулна. Хэлэлцүүлэг танхим болон цахим хэлбэрээр явагдана. Оролцох хүсэлтэй хүмүүс доорх холбоосоор орж бүртгүүлнэ үү. БҮРТГҮҮЛЭХ: https://forms.gle/s4J1HwXg5BMvdFqA8 Засгийн газраас Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлсэн Нийтийн мэдээллийн тухай, Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай, Кибер аюулгүй байдлын тухай, Цахим гарын үсгийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон эдгээр хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг Байнгын хорооны болон нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэх бэлтгэл хангах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг Улсын Их Хурлын даргын 2021 оны долдугаар сарын 6-ны өдрийн “Ажлын хэсэг байгуулах тухай” 54 дүгээр захирамжаар байгуулсан. Ажлын хэсгийн ахлагчаар Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Учрал, ажлын хэсгийн гишүүдэд Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Алтанхуяг, П.Анужин, Э.Бат-Амгалан, Т.Доржханд, Л.Мөнхбаатар, Б.Саранчимэг, Ж.Сүхбаатар, Д.Цогтбаатар нар ажиллаж байна. Нийтийн мэдээллийн тухай (http://forum.parliament.mn/projects/11114), Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай (http://forum.parliament.mn/projects/11113) хуулийн төсөлтэй тус тусын холбоосоор танилцана уу.

Бусад мэдээ

Танилц: Монгол хэлний тухай хуулийн хүрээнд авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээ

Монгол хэлний тухай хуулийн дагуу 2025 оны 1 дүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн Монгол Улсын төрийн болон нутгийн захиргааны байгууллагууд албан бичиг солилцохдоо кирилл болон үндэсний бичгийг хэрэглэх хос бичгийн тогтолцоонд шилжсэн. Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам нь энэхүү хуулийн хэрэгжилтэд тодорхой чиг үүрэг хүлээсэн бөгөөд дараах ажлуудыг хийж гүйцэтгэлээ. Үүнд:  Монгол хэлний тухай хуулийн 15-р зүйл буюу 15.1.1.-15.1.4. хэсгийн цахим технологи, стандарттай холбоотой зохицуулалтыг тус яам хариуцан хэрэгжүүлж байна. Эдгээр зохицуулалт болон дээд шатны байгууллага, албан тушаалтнаас өгсөн чиг үүрэг, чиглэл, Засгийн газрын 2020 оны 96-р тогтоолоор баталсан “Монгол бичгийн үндэсний хөтөлбөр-III”-ын хүрээнд тус яам тодорхой үйл ажиллагаа явуулж ирсэн.  15.1.1. дэх хэсгийн заалтын хэрэгжилт. Монгол хэлний тухай хуулийн 15.1.1. дэх хэсгийн заалт болон “Монгол бичгийн үндэсний хөтөлбөр-III”-т тус яам дангаар болон бусад яам, агентлагуудтай хамтран хэрэгжүүлэхээр 12 арга хэмжээ тусч тэдгээрийг 95-100 хувийн үзүүлэлттэйгээр хэрэгжүүлсэн болно. Эдгээр арга хэмжээний томоохон бөгөөд суурь гэж болох дараах арга хэмжээг онцолж болно. Үүнд: Монгол бичгийн олон улсын стандартыг болгох үйл ажиллагаа 1990 оноос эхлэлтэй бөгөөд энэ ажил Монгол Улсын ба ӨМӨЗО-ны эрдэмтэн, судлаачдын 10 орчим жилийн хамтын ажиллагааны үр дүн болж 1999 онд олон улсын хэл бичгийн ISO/IEC 10646 стандарт, Юникод 3.0 стандартад орж баталгаажсан түүхтэй. Монгол бичгийн олон улсын эдгээр стандартууд батлагдсаны дараа монгол бичгийн үндэсний стандарт “MNS 4932:2000. Монголжин бичгийн кодыг хэрэглэх дүрэм“ батлагдсан.  Монгол бичгийн олон улсын стандартын хувьд ISO/IEC 10646 стандартаар монгол бичгийн кодын оноолтыг, харин монгол бичгийн үсэг хувирлын дүрмийг Юникодын техникийн дүрмээр (UTN) тогтоож байна.  Монгол бичгийн үсэг хувирлын дүрмийг боловсронгуй болгох, монгол бичгийн кодчиллын олон улсын стандартыг тогтворжуулах ажиллагааг 2017-2024 онуудад дотоодын болон олон улсын холбогдох байгууллагууд, тухайлбал, Юникод консорциумын Юникодын техникийн хороо, ӨМӨЗО-ны Үндэсний соёлын хороо зэрэг байгууллагуудтай хамтран ажиллаж асуудлыг үүсгэсэн шалтгаан, нөхцөлийг тодорхойлох, асуудлыг шийдвэрлэхэд чиглэсэн тодорхой арга хэмжээ авч хэрэгжүүлсний үр дүнд монгол бичгийн олон улсын кодчиллын асуудал шийдвэрлэгдэж байна. 15.1.2. дахь хэсгийн заалтын хэрэгжилт. Монгол хэлний тухай хуулийн 15.1.2. дэх хэсгийн заалтын хувьд кирилл монгол болон латин үсгийн хооронд харилцан хөрвүүлэг хийх “MNS 5217:2012, Монгол кирилл үсгийн латин хөрвүүлэг” стандарт хүчин төгөлдөр үйлчилж байна. Хуульд заасан байгууллагуудтай хамтран кирилл монгол бичиг ба латин галигийн хооронд харилцан хөрвүүлэг хийх хэрэглээ, эрэлт хэрэгцээг тодорхойлох судалгаа хийх шаардлагатай. 15.1.3. дахь хэсгийн заалтын хэрэгжилт. Монгол хэлний тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.1.1-д мэдээлэл, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нь “цахим орчинд монгол хэл, бичгийн хэрэглээг нэмэгдүүлэх” гэж, 15.1.3-т “энэ хуулийн 21.1-д заасан эрх бүхий байгууллагын баталсан кирилл болон үндэсний бичгийн хооронд харилцан хөрвүүлэг хийх, зөв бичих дүрмийн алдаа хянах болон бусад холбогдох программын хэрэглээг нэмэгдүүлэх, цахим орчинд нэвтрүүлэх ажлыг зохион байгуулах” гэж тус тус зааны дагуу кирилл бичгээс үндэсний бичиг рүү хөрвүүлэх программ хангамжийг хөгжүүлж, хэрэглээнд нэвтрүүлэх ажлын хүрээнд дараах ажлыг хийж гүйцэтгээд байна. Үүнд:  15.1.4. дэх хэсгийн заалтын хэрэгжилт. Энэхүү заалтын хэрэгжилт нь Монгол Улсын бусад хууль, тогтоомжоор ЦХИХХЯ хэрэгжүүлэхээр заасан зохицуулалт буюу программ хангамж, мэдээллийн технологийн салбарыг хөгжүүлэх, шинэ эдийн засгийн салбарын хөгжлийг эрчимжүүлэх, “Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого-2050”, “Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих тухай хууль” болон бусад эрх зүйн баримт бичгүүдэд заасан зорилго, зорилт, арга хэмжээг хэрэгжүүлэх гэсэн өргөн агуулгатай холбогдож байна. Тухайлал, “Монгол хэлний тухай хууль”-д заасан монгол хэлний цахим технологи, цахим орчин хэрэглээ хөгжүүлэх зохицуулалтыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн Монгол Улсын Засгийн газрын 2023 оны 311 дүгээр тогтоолыг батлуулсан ба “Үндэсний программ хангамжийн цахим их дэлгүүр” (Mindgolia) системийг нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн дэмжих системийн хүрээнд бий болгож, системийн нөхцөл, шаардлага, заавар, аргачлалыг ЦХИХХЯ-аас батлан хэрэгжүүлж байна. Эдгээр тогтоол, нөхцлөл шаардлагад монгол хэлний технологи, боловсруулалттай холбоотой программ хангамж, систем, хэрэгслүүдийг нэгтгэх, уг системийн нөхцөл, шаардлагад монгол хэлний чиглэлийн нөхцөл, шаардлага тогтоох зэрэг боломж байна. Түүнчлэн монгол хэл, бичгийн цахим технологи, программ хангамжийн секторт олон улсын юникод стандартад нийцсэн, хэрэглэгчийн эрэлт хэрэгцээг бүрэн дүүрэн хангах бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ бий болгоход чиглэсэн шударга өрсөлдөөний бодлогыг хэрэгжүүлэх боломжтой. 

Эмнэлгийн магадалгааг цахимаар авах заавар

ҮЙЛ ЯВДАЛ Эмнэлгийн магадалгааг цахимаар авах заавар 2021.11.11 Коронавируст халдвараар өвчлөөд эдгэсэн иргэд эмнэлгийн магадалгааг “e-Mongolia” системээс цахимаар авах боломжтой болсон. Энэ ч үүднээс төв шууданд байрлах “e-Mongolia” төвд иргэд маш ихээр хандаж, эмнэлгийн магадалгааг гар утаснаасаа хэрхэн авах заавар, зөвлөгөөг авч байна. Иймээс эмнэлгийн магадалгааг цахимаар хэрхэн авах зааврыг хүргэж байна. Хэрвээ та эмнэлгийн магадалгааг гар утаснаасаа авах бол: Та “e-Mongolia” гар утасны апп руугаа пин код ашиглан нэвтэрнэ. Хэрвээ та e-Mongolia-д бүртгэлгүй бол эхний ээлжид системд бүртгүүлэн, нэг удаагийн код эсвэл интернет банкны эрхээр нэвтэрч, пин кодоо үүсгэнэ. Ингэснээр та цаашид “e-Mongolia” руу хялбар нэвтрэх боломжтой. “e-Mongolia” апп руу нэвтрэн орсны дараагаар та ҮЙЛЧИЛГЭЭ гэсэн цэсийг сонгоно. ҮЙЛЧИЛГЭЭ гэсэн цэсийг сонгосны дараа АНГИЛАЛ гэсэн дэд цэс рүү орж, ЭРҮҮЛ МЭНД гэсэн цэсийг сонгоно. ЭРҮҮЛ МЭНД гэсэн цэс дээр дармагц ЭМНЭЛГИЙН МАГАДЛАГАА гэсэн үйлчилгээг сонгоно. Анхааруулахад, 16 нас хүрээгүй хүүхдүүд “e-Mongolia” системд бүртгүүлэх боломжгүй тул харьяа дүүрэг, өрхийн эмнэлэгтээ хандаж, эмнэлгийн магадлагаа, вакцины гэрчилгээгээ авна Харин суурин компьютероос эмнэлгийн магадалгааг авах бол: e-mongolia.mn сайт руу нэвтрэн орох Үйлчилгээ гэсэн цэсийг сонгоно Эрүүл мэндийн гэсэн дэд цэсийг сонгож, Эмнэлгийн магадалгаагаа цахимаар авах боломжтой. Share on facebook Share on twitter Бусад мэдээ

Цахим эдийн засгийг хөгжүүлэхэд АНУ-тай хамтран ажиллана

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү АНУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Ричард Буанганыг өнөөдөр /2024.08.30/ хүлээн авч уулзлаа. Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү: Засгийн газар цахим эдийн засаг болон шинжлэх ухаан технологийн паркуудыг  хөгжүүлэх, мэдээлэл технологийн салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй компаниудыг бүс нутаг төдийгүй дэлхийд таниулах, бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг нь борлуулах чиглэлд онцгойлон анхаарч байна. Цаашдаа өмнө АНУ-тай хийсэн яриа хэлэлцээг үргэлжлүүлж, хамтын ажиллагааг шинэ шатанд гаргахаар ажиллаж буйгаа онцоллоо. Түүнчлэн төлбөр тооцооны системүүдийг нэвтрүүлэх, туршлага судлах, кибер аюулгүй байдлын хүний нөөцийг чадавхжуулах чиглэлд хамтын ажиллагааг үргэлжлүүлэн, гарааны бизнесийг бойжуулдаг АНУ-ын тэргүүн туршлагаас судлан, шинжлэх ухаан, мэдээллийн технологийн салбарын хууль эрх зүй, эдийн засгийн таатай эко системээр дэмжсэн жишиг паркийг Монгол Улсад байгуулж, Ази тивийг холбосон төв болох зорилго, эрмэлзэлтэй байгаагаа илэрхийлэв.   Үүний зэрэгцээ, ЦХИХХ-ны сайд Ц.Баатархүү салбарын хувийн хэвшлийн аж ахуй нэгжүүдтэй Баасан гарагт уулзаж байгаа бөгөөд уулзалтаас гарсан тодорхой саналуудыг АНУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдад уламжлалаа. Тодруулбал, хиймэл оюун ухаан үсрэнгүй хөгжиж байгаа өнөө үед шаардлагатай чипийг борлуулах нь манай улсад хориотой байгаа тул энэ асуудлыг судалж, шийдвэрлэж өгөхийг хүслээ. АНУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Ричард Буанган Монгол Улсын Засгийн газар салбар бүрд дижитал шилжилтийг эрчимжүүлж, энэ чиглэлд онцгойлон анхаарч буйд талархал илэрхийж, дижитал эдийн засгийг хөгжүүлэх, түүнийг дагасан кибер аюулгүй байдлаас урьдчилан сэргийлэх чиглэл нь хоёр улсын Засгийн газрын тэргүүлэх чиглэл тул Монгол Улсыг дэмжиж, туршлага хуваалцах, хамтран ажиллахад таатай байна.   АНУ-ын талаас манай улсын кибер аюулгүй байдлын мэргэжилтнүүүдийг чадавхжуулах, зайнаас тандан судлах чиглэлд хамтарсан сургалт зохион байгуулах, мэдээллийн технологийн парк, сансар судлалын чиглэлд илүү ойр хамтран ажиллана гэдгээ илэрхийлээ.