Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

ҮЙЛ ЯВДАЛ

“Цахим Үндэстэн” хурал амжилттай болж өндөрлөлөө

2021.06.21

Монгол Улсад орчин цагийн Харилцаа холбооны салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойг угтан Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газар, Харилцаа холбооны зохицуулах хороо, Шинжлэх ухаан технологийн их сургууль хамтран “Цахим Үндэстэн” эрдэм шинжилгээний хурлыг Цахим технологи – Хөгжлийн түүчээ уриа дор 2021 оны зургадугаар сарын 17-ны өдөр танхимын болон цахим хэлбэрээр амжилттай зохион байгууллаа. “Цахим Үндэстэн” эрдэм шинжилгээний хурал нь Тоон дэд бүтэц, Цахим засаглал, Тоон бичиг үсэгтэн, Мэдээллийн аюулгүй байдал, Инновац үйлдвэрлэл, Үндэсний хөгжлийн хурдасгуур гэсэн зургаан салбар хуралдаанаас бүрдсэн бөгөөд хэлэлцүүлгийн үеэр үндсэн сүлжээ, утасгүй ба хөдөлгөөнт холбоо, өргөн нэвтрүүлэг, контентын үйлдвэрлэл, ухаалаг төхөөрөмж, ногоон технологи, хөдөлгөөнт үүлэн тооцоолол, ухаалаг аюулгүй интернэт, сүлжээний дэд бүтэц, эрүүл мэнд, био-мэдээлэл зүй, аж үйлдвэрийн бусад салбаруудад нэвтэрч буй мэдээлэл харилцаа холбооны технологийн дэвшлийг хэрэглээнд нэвтрүүлэх, уялдаа холбоог хангахад тулгарч буй бэрхшээлүүдийг шийдвэрлэх оновчтой арга замуудыг тодорхойлох чиглэлээр эрдэмтэн судлаачид, салбарын мэргэжилтнүүд, инженер техникийн ажилтнуудын бүтээлтэй танилцаж мэргэжлийн түвшинд сонирхолтой хэлэлцүүлгүүд өрнүүллээ. Хуралд нийт 70 гаруй байгууллагын 200 гаруй зохиогчийн 120 гаруй өгүүлэл хэлэлцэгдсэн бөгөөд шинжлэх ухаанд суурилсан, шинэлэг шийдэл, ололт амжилтыг төрийн бодлого төлөвлөлтөд тусгаж, салбарын цаашлаад улс орны хөгжлийг тодорхойлоход чухал ач холбогдолтой хурал болсон талаар хуралд оролцогчид онцлон тэмдэглэв. Ингээд эрдэм шинжилгээний хуралд оролцож судалгааны ажил, шинэ мэдлэгээ хуваалцаж, үндсэн болон үзүүлэн илтгэлээр оролцсон нийт илтгэгчдэдээ талархал илэрхийлж, цаашдын судалгаа, шинжилгээний ажилд нь амжилт, шинэ шинэ үр дүнг хүсэн ерөөе. Мөн Шинжлэх Ухаан технологийн их сургуулийн доктор, профессор багш нар болон дэмжин оролцсон байгууллагууддаа талархал илэрхийлье. Та бүхэн “Цахим үндэстэн” эрдэм шинжилгээ хурлын веб сайт www.enation.edu.mn -аар зочилж, бүх илтгэл, өгүүлэлтэй танилцана уу.

Бусад мэдээ

Мэдээлэл зүйн Улсын XXXIX олимпиадын гурван ангилал нийт 42 оролцогч шагнал хүртлээ

Цахим хөгжил инновац харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүүгийн санаачилгаар Мэдээлэл зүйн улсын 39 дүгээр олимпиадын энэ сарын 11-13-ны өдөр амжилттай зохион байгуулагдаж өндөрлөлөө.  Тус олимпиадад 21 аймаг, 9 дүүрэг, бүс болон үндэсний мэдээлэл зүйн онлайн олимпиадаас 10 хүртэл анги буюу ДУНД ангийн төрөлд 47 сурагч, 11-12 дугаар ангийн төрөл буюу АХЛАХ ангийн төрөлд 45 сурагч, БАГШ ангилалд 44, нийт 136 оролцогч мэдлэг, уг чадвар, оюун ухаанаа уралдуулан хоёр өдрийн турш нийт 6 бодлогыг программыг бичиж өрсөлдөн шилдгүүдээ тодрууллаа.  Ангилал бүрд 1 алт, 3 мөнгө, 5 хүрэл, 5 тусгай байр, нийт 14 оролцогчийг урамшуулж, гурван ангилал нийт 42 оролцогч шагнал хүртлээ.  Тус олимпиадад оролцогчдыг бодолтыг шүүх, үнэлгээнд уламжлал ёсоор олон улсын мэдээлэл зүйн олимпиадын цахим шүүлтийн системийг ашиглан явууллаа. Ангилал бүрээр тэргүүн байрын эздийг танилцуулбал:

Харилцаа холбооны салбарынхан “Тэрбум мод” хөдөлгөөнийг дэмжлээ

Технологийн шийдэл, иргэд олон нийтийн оролцоотойгоор дэлхий улс орнуудын мод ургуулах санаачилга илүү үр дүнд хүрчээ. Тэд мод тарьсныг баталгаажуулах, ургуулах, хамгаалах ажилд инновацлаг шийдэл, аппликейшн, вэб платформуудыг ашигладаг. Жишээлбэл, Лос Анжелес хот “Tree map” системээр иргэдийн тарьсан модыг бүртгэж, ургалтыг нь тогтмол хянадаг бол Сингапур уг системтэй ойролцоо “Tree tracker” платформыг ашиглаж байна. Австралын Мельбурн “Urban Forest Fund”- аас мод ургуулсан, ногоон байгууламжийг нэмэгдүүлсэн бол санхүүгийн урамшуулал үзүүлж байна. Олон улсын энэхүү чиг хандлагыг нийслэл хотод нэвтрүүлэх, айл өрхүүд хашаандаа мод тарьсан бол бүртгүүлж, ургуулсан бол урамшуулал авдаг тогтолцоог УИХ-ын гишүүн, ЦХИХХ-ны сайд асан Ц.Баатархүү өнгөрсөн гуравдугаар сард санаачилж, Ерөнхийлөгчийн тамгын газартай хамтран “Тэрбум мод таны хашаанаас эхэлнэ” цахим бүртгэлийг эхлүүлсэн юм. Тэгвэл энэхүү санаачилгыг харилцаа холбооны салбарыхан буюу Мобиком, Скайтел, Юнител, Жимобайл компаниуд дэмжиж, модоо амжилттай ургуулсан иргэнийг датагаар урамшуулахаар болжээ.  “Тэрбум мод таны хашаанаас эхэлнэ” санаачилгын хүрээнд харилцаа холбооны салбарынхан иргэдийн тарьсан модны ургалтыг дрон ашиглаж, тогтмол ажиглаж, иргэдэд ногоон оноо буюу карбон кредит өгөх шийдлүүдийг нэвтрүүлэхээр бэлтгэл ажлаа хангаж байна. Иргэд хашаандаа тарьж, ургуулсан модоо “e-mongolia” гар утасны аппликейшнээр 10 дугаар сарын 1 хүртэл бүртгүүлэх юм. Айл өрхүүд хашаандаа мод тарьж, амжилттай ургуулсанаар нийслэл хотын нэг хүнд оногдох ногоон байгууламж нэмэгдэж, агаар, хөрс, дуу чимээ болон үнэрийн бохирдол буурах боломжтой. 

Ц.Баатархүү: Малчид сүлжээ дагаж нүүдэллэх шаардлагагүй болно

Зүүн бүсийн харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын чуулган Хэнтий аймагт энэ сарын 29-ны өдөр зохион байгуулагдлаа. Тус чуулганыг нээж, Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү 2025 онд хийж хэрэгжүүлэх онцлох 10 ажлынхаа талаар илтгэл тавив.  Тэрбээр, “Цахим хөгжил дэлхий, улс орнуудын хөгжлийг тодорхойлж байгаа энэ цаг үед Монгол Улс хаашаа явах вэ гэдгийг хэлэлцэхээр цуглаад байна. Төрийн үйлчилгээг хүссэн үедээ авах боломжтой КИОСК машины хэрэглээ 88 хувьд хүрсэн, e-mongolia-г зүүн бүсийн иргэдийн 50-аас дээш хувь нь ашиглаж байна.  НҮБ-аас цахим хөгжлийн индексийг хоёр жил тутамд үнэлдэг. Монгол Улсын цахим хөгжлийн индекс өнгөрсөн хоёр жилтэй харьцуулахад 28 байр урагшилж, манай улсын цахим хөгжил дэлхийд 48 дугаарт бичигдсэн. Монгол Улсын ихэнх үзүүлэлт дэлхийд 80-103-т бичигддэг бол цахим засаглалын индексээр эхний 50-д орж байна гэдэг энэ салбарын хүмүүсийн хамтын зүтгэл юм.  Яамны бодлого хаашаа явж байгааг илэрхийлэх 10 чухал ажлыг хэлье.  Бид 5G буюу дэвшилтэт холбооны шинэ технологийг нэвтрүүлэх ажлыг эхлүүлсэн. Ингэснээр сум, багт байгаа бүх хүн төрийн үйлчилгээ, тэрдундаа боловсрол, эрүүл мэндийн үйлчилгээг Улаанбаатарт байгаа мэт шууд авах боломж бүрдэнэ. Жолоочгүй тээвэр, дрон, нисгэгчгүй онгоц зэрэг технологийн дэвшлийг амьдралд хэрэгжүүлж, Зүүн бүсэд хүнс технологи, аялал жуулчлалыг хөгжүүлэхэд энэ ажил буюу 5G хувь нэмэр оруулна. Сум орон нутаг дахь интернэт, харилцаа холбооны дэд бүтцийг өргөжүүлэхэд анхаарна. Суманд байгаа сургууль, эмнэлгийн интернэтийн хурдыг 10 дахин нэмэгдүүлэх төслийг эхлүүлсэн. Ингэснээр сумын төвөөс дэлхийн ямар ч хичээлийг үзэх боломжтой болно.  Тойрог шилэн кабелийн холболтыг эхлүүлж байгаа. Ингэснээр цахим хөгжилд найдвартай байдлыг бий болгож байна. Гуравдагч хөрш рүү мэдээллийн технологийн гарцыг эхлүүлэх дэд бүтцийг нээж өгч байна. Хаанаас ч дэлхий рүү холбогддог харилцаа холбооны дэд бүтцэд анхаарч байгаа. Зүүн бүсэд хөдөлгөөнт холбооны цэгүүдийг ашиглалтад оруулна. Сүхбаатар, Дорнод, Хэнтий аймагт энэ жил 29 цэгт сүлжээ оруулна. Ингэснээр малчид сүлжээгээ дагаж нүүдэлдэг биш, хаана амьдарч байгаагаас үл хамааран харилцаа холбооны дэд бүтэц нь бэлэн байдаг нөхцөл бүрдэх юм” гэлээ. Түүнчлэн, орчин үеийн алт бол интернэт.  ЖДҮ эрхэлж байгаа орон нутгийн иргэд Монголд байгаа барааг дэлхий рүү, дэлхийд байгаа барааг таны гарт хүргэх цоо шинэ технологийг нэвтрүүлж байгаа гэдгийг тэрбээр онцоллоо