Google компаниас 2024 онд гаргасан журмын дагуу  “Google Play Store” дээр аппликейшн байршуулж үйл ажиллагаа явуулж буй нийт аж ахуй нэгж, байгууллагууд /ААНБ/ өөрсдийн “Google Developer” бүртгэлээ “D-U-N-S” дугаартайгаар шинэчлэх шаардлагатай болсон.  Тэгвэл Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамны зүгээс тус дугаарыг нээлгэж чадахгүй байгаа болон “Google play Store” дээрх аппликейшн нь устгагдах эрсдэлд орсон 187 ААНБ-ын дэлгэрэнгүй судалгааг гаргаж, Google компанийн Google Android team, Government affairs and public policy (GAPP) багт хүргүүллээ. Өнөөдрийн байдлаар Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам болон Google компани хоорондын хамтын ажиллагааны хүрээнд Монгол Улсын аж ахуйн нэгж, байгууллагуудын аппликейшныг устгахгүй байх, “DUNS” дугаар шаардахгүйгээр бүртгэлээ шинэчлэх нөхцөлийг бүрдүүлээд байна. Иймд судалгаанд хамрагдсан байгууллагуудад дараах алхмуудыг хийхийг зөвлөж байна. Үүнд: Алхам 1: https://play.google.com/console/ холбоосоор өөрийн байгууллагын бүртгэлтэй “account”-руугаа нэвтэрч орно. Жич: Шинээр бүртгэл үүсгэхгүй.  Алхам 2: Үндсэн “home page” дээр “verify now” гэсэн товч дээр дарна. Алхам 3: Асуумжийн дагуу бөглөнө. Байгууллагынхаа гэрчилгээг хавсаргана.Алхам 4: Данс эзэмшигчийн мэдээллээ оруулаад бичиг баримтаа хавсаргана.  Ерөий заавар харах:  https://support.google.com/googleplay/android-developer/answer/14177239?hl=e Цаашид Монгол Улсын аж ахуйн нэгж, байгууллагуудад “DUNS” дугаар олгуулах болон улсын хэмжээнд “DUNS” дугаарыг нээлгэх боломжийг бүрдүүлэхээр ажиллаж байна. Дэлгэрэнгүй танилцуулга: https://www.dnb.com/duns/duns-lookup.html 

Өнөөдөр \2023.04.10\ Shilen.gov.mn-д ХАА-г дэмжих сан, төрийн өмчит 71 компанийн мэдээллийг нээн байршууллаа. Хөдөө аж ахуйг дэмжих сангаас 10325 компани, иргэн, төрийн байгууллага, ТББ зээл авч байснаас энэ удаад 52,4 тэрбум төгрийн үлдэгдэлтэй 6092-ынх нь мэдээлэл нээлттэй болж байна. Үлдсэн 4000 гаруй компани, хуулийн этгээдийн мэдээллийг 7 хоногтоо багтаан ил тод болгохоор ажиллаж байгаа юм. Тариалалтын эрхлэлтийг дэмжих сан, Мал хамгаалах санг нэгтгэж, ХАА-г дэмжих сан болгосон. Үүсгэн байгуулагдсанаас нь хойш 10325 иргэн, аж ахуйн нэгж зээл авснаас өнөөдрийн байдлаар 219 тэрбум төгрөгийн өр, авлага хуримтлагдсан байна. Өнөөдөр мөн төрийн өмчит болон төрийн өмчийн оролцоотой 71 байгууллагын ТУЗ-ийн гишүүдийн нэрсийг нээлттэй болгосноо ЦХХХ-ны сайд Н.Учрал мэдэгдлээ. Долоо хоногтоо багтаан, төрийн өмчит бүх компанийн ТУЗ-ийн гишүүдийн нэрсийг ил тод болгох юм. Засгийн газрын сангуудаас зээл авах, ТУЗ-ийн гишүүнээр ажиллах нь хууль бус зүйл огт биш. Хөдөө аж ахуйг дэмжих нь төрийн бодлого, компани ТУЗ-тай ажиллах нь нийтлэл хэм хэмжээ. Гагцхүү зээлээ хууль, журмын дагуу авсан уу, зориулалтын дагуу ашиглаж, гэрээгээ биелүүлсэн үү, хугацаанд нь эргүүлэн төлсөн үү? гэдэг нь онц чухал. ТУЗ-ийн гишүүд ажил үүргээ гүйцэтгэж, төрийн өмчит компанийн засаглал, үр ашгийг сайжруулсан уу? гэдгийг нь онцлон анхаарч, ялгаж салгах шаардлагатай. “Шил” ажиллагаагаар нээлттэй мэдээллийн ил тод байдлын үнэлгээ хийхэд 2023 оны I улирлын байдлаар төрийн захиргааны төв 16 байгууллага 71.56%-тай байсан бол II улирлын эхээр 75.45% болж өссөн байна. Авлигын эсрэг “Шил” ажиллагаагаар Shilen.gov.mn сайт ашиглалтад оруулж, Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын тухай хууль хэрэгжүүлж байгаа юм. Засгийн газраас иргэн нь төрөө шууд хянадаг байх нь авилгын орчин нөхцлийг эрс бууруулна гэж үзэж 5 Ш хөтөлбөр, Шил ажиллагааг явуулж байна.

Монгол Улс 2024 онд “Хиймэл оюун ухааны бэлэн байдлын индекс”-ээр 11 байр урагшилж, 188 орноос 98 дугаарт эрэмбэлэгдсэн талаар Oxford Insight байгууллагын гаргасан судалгаанд дурджээ. Хиймэл оюун ухааны бэлэн байдлын индексийг гаргахдаа Засаглал, технологи, өгөгдөл ба дэд бүтэц гэсэн үндсэн 3 шалгуурын хүрээнд 10 үзүүлэлтийг хамруулдаг аж. № Шалгуур 2024 2023 2022 2021 2020 1 Засаглал 36.94 35.83 35.21 33.45 27.02 2 Технологи 26.78 27.71 26.68 27.24 26.27 3 Өгөгдөл ба Дэд бүтэц 63.36 38.99 49.76 50.90 60.09 Үзүүлэлтүүдийг дэлгэрэнгүй харвал: № Үзүүлэлт 2024 2023 2022 2021 2020 1 Алсын хараа 0 0 0 0 0 2 Засаглал ба Ёс зүй 52.10 45.20 43.06 39.74 32.31 3 Дижитал ур чадвар 53.57 58.61 58.58 37.72 40.11 4 Дасан зохицох чадвар 42.08 39.50 39.19 56.34 35.65 5 Төлөвшил 17.26 18.67 18.26 17.94 8.69 6 Инновацын чадамж 36 31.31 24.85 36.24 35.50 7 Хүний нөөц 27.09 33.15 36.92 27.53 34.62 8 Дэд бүтэц 34.44 26.91 26.91 30.92 44.35 9 Өгөгдлийн хүртээмж 85.19 62.06 62.06 53.34 57.57 10 Өгөгдлийн төлөөлөх чадвар 70.46 71.31 60.29 68.45 78.35 Дэлгэрэнгүй статистик мэдээллээс харахад, Монгол Улсын хиймэл оюуны бэлэн байдлын үзүүлэлт жил ирэх бүр тодорхой хэмжээнд өсөлттэй байгаа ч “алсын хараа” байхгүй буюу 0 үнэлгээ авч байгаа нь тус индексийг хойш татах  шалтгаан болж байна. Иймд Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн дэмжлэгтэйгээр oxford insight байгууллагын албан ёсны аргачлалаар Монгол Улсын хиймэл оюуны бэлэн байдлын дэлгэрэнгүй үнэлгээг хийлгэж байна. Үүний зэрэгцээ, Хьюстоны их сургуулийн боловсруулсан “Framework and Foresight” аргачлалаар Монгол Улсын хиймэл оюун ухааны алсын харааг тодорхойлох ажлыг эхлүүлээд байна. Энэ аргачлалын ач холбогдол нь хамтын оролцоог нэмэгдүүлэх замаар ирээдүйн хэтийн төлөвийг урьдчилан харах үйл явцыг сайжруулах, хувилбаруудыг боловсруулах, үр дагаврыг судалдгаараа онцлогтой. Тус аргачлалын дагуу, хиймэл оюун ухааны хэрэглээний өнөөгийн нөхцөл байдлын талаарх санал, шүүмжийг нээлттэйгээр салбарын эрдэмтэн, судлаачид болон хувийн хэвшлийн төлөөллүүдээс цуглуулж байна. Эдгээр ажлын үр дүнд Монгол Улс ирэх хоёрдугаар сард “Хиймэл оюун ухааны үндэсний стратеги” олон улсад албан ёсоор зарлах юм.   Хиймэл оюун ухаан нь ойрын ирээдүйд дэлхийн эдийн засагт хүчтэй нөлөө үзүүлэх бөгөөд Засгийн газрууд хиймэл оюун ухааныг ашиглах бэлэн байдлыг хангах нь технологиос үүдэлтэй учирч болзошгүй эрсдэлийг бууруулах, худалдаа, үйлдвэрлэл, аюулгүй байдал зэрэг олон салбарт өрсөлдөх давуу талыг олж авч, иргэдийнхээ эрх, эрх чөлөөг хамгаалах давуу талтай юм. Монгол Улсын хиймэл оюун ухааны үндэсний стратеги боловсруулах ажилд доорх линкээр саналаа өгөх боломжтой. Цахимаар санал өгөх бол ЭНД дарна уу.