Х.Магсаржавын цэрэг буюу Холбооны анхны сайд Дэчингийн Дэндэв

ҮЙЛ ЯВДАЛ

2021.11.03

Аливаа салбар, салбарынхаа үүсэл хөгжлийн ойг тэмдэглэхдээ түүний туулж өнгөрүүлсэн түүхэн замналыг бичиж үлдээхийг эрхэмлэдэг бөгөөд энэ нь тухайн салбарын түүх болдог. Түүх бол өнгөрсөн замын дурсамж бөгөөд ирээдүйн хөгжлийн чиглүүр болдог билээ. Монгол Улсад орчин цагийн харилцаа холбооны салбар үүсч хөгжсөний 100 жилийн ой 2021 онд тохиохтой холбогдуулан харилцаа холбооны салбарт хувь нэмрээ оруулсан хүмүүний түүхийг цувралаар оруулж байгааг хүлээн авна уу. Х.МАГСАРЖАВЫН ЦЭРЭГ БУЮУ ХОЛБООНЫ АНХНЫ САЙД ДЭЧИНГИЙН ДЭНДЭВ Тэрээр 1902 онд Засагт хан аймаг Баатар вангийн хошуу одоогийн Говь-Алтай аймгийн Бигэр сумын нутагт төрсөн. Ардын хувьсгалын партизан. 19 настайдаа Хатанбаатар Магсаржавын цэрэгт элсэн орж Оросын цагаан хааны цэрэгтэй байлдаж яваад Ерөнхий сургуулийн холбооны ангид орж суралцаад 1926 онд төгсөж, холбооны мэргэжил эзэмшсэн ахмад холбоочин. Цэргийн ерөнхий сургуулийн холбооны салааны даргаар ажиллаж байгаад 1929 оны 9 дүгээр сарын 20-нд салааг нь цэргийн яамны хурдан шуудангийн салаатай нэгтгэж, Цэргийн яамны холбооны тусгай суманг байгуулахад сумангийн даргаар томилогдож, холбооны суманг өргөтгөж, 1931 оны 10 дугаар сарын 30-нд холбооны тусгай хороо болгосон бөгөөд тусгай хорооны даргаар томилогдсон байна. Цэргийн яамны дайчлахын туслах, цэргийн ерөнхий сургуулийн штабын дарга, Сангийн яаманд цэргийн асуудал хариуцсан түшмэлийн ажил хийж байгаад 1939 онд Хагас цэрэгжүүлсэн Монголын харилцаа холбооны ерөнхийлөн захирах албыг байгуулахад даргаар томилогдож, улмаар 1944 оны 5 дугаар сарын 9-нд Монгол Улсын харилцаа холбооны яам байгуулагдахад анхны сайдаар томилогдож, 1946 он хүртэл сайдын албыг хашжээ. Тэрээр Монголын харилцаа холбоог хөгжүүлэн бэхжүүлэхэд өөрийн ухамсарт амьдрал, хүч чадлаа дайчлан ажиллаж явсан ахмад холбоочин билээ. Мэдээллийг бэлтгэсэн: Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газрын Захиргаа, удирдлагын газрын ахлах мэргэжилтэн Н.Цэвээндарь

Бусад мэдээ

Монгол улс анх удаа Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих “ВИРТУАЛ БҮС” байгууллаа

2025-09-17

Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар виртуал бүс байгуулах шийдвэр гаргаж, “Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих виртуал бүсийн ажиллах журам”, “Виртуал бүсэд бүртгэлтэй хуулийн этгээдэд татварын болон татварын бус дэмжлэг үзүүлэх журам”-ыг баталлаа. Тус бүсэд бүртгүүлсэн аж ахуйн нэгжүүд дараах дэмжлэгүүдийг авах боломж бүрдэж байна. Үүнд, Мөн “Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих тухай” хуульд тусгасан есөн төрлийн дэмжлэгийг технологийн компаниудад олгоно. Үүнд: Виртуал бүс байгуулснаар олон улсын сайн туршлагыг нутагшуулж, технологийн хөгжлийг хурдасгахад хувь нэмэр болно. Уул уурхайгаас хараат бус оюуны бүтээлд тулгуурласан экспортын бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ бүтээхэд том алхам болно гэж үзэж байна. Монгол Улсад “TECHWEEK 2025” буюу технологийн 7 хоногийг 2025 оны 09 сарын 19 өдрөөс эхлэн зохион байгуулж байна. Үр дүнгээ нэгтгэн дүгнэсэн “ICT Forum 2025” 2025 оны 09 дүгээр сарын 26 өдөр болох юм. Тус форум нь “Digital First” уриан дор зохион байгуулагдах ба Монгол Улсын хөгжлийг хурдасгах дижитал технологийн боломж, түүнийг хэрэгжүүлэх арга замыг хамтдаа зөвшилцөх зорилготой. TECHWEEK 2025 арга хэмжээг угтан Монгол Улсын Засгийн газар мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих Виртуал бүсийг анх удаа байгуулах шийдвэрийг ийнхүү гаргалаа. Монгол Улсын Их хурал 2024 оны 6 дугаар сарын 5 өдөр анх удаа “Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих тухай” хуулийг батласан. Тус хуулийн хэрэгжилтийг хангах суурь дэд бүтэц нь хуулийн 11.1-д заасан “Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих виртуал бүс” юм.

Ц.Баатархүү: Төв Азид дижитал эдийн засгийн “баянбүрд”-ийг цогцлооно

2025-05-20

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамнаас “Их өгөгдөл, хиймэл оюуны үндэсний стратеги”-ийг салбар бүрийн төлөөлөлд танилцуулж, цуврал хэлэлцүүлэг зохион байгуулж байна. Цуврал хэлэлцүүлгийн эхнийх өчигдөр (2025.05.19) болсон бөгөөд салбарын эрдэмтэн судлаачид, их дээд сургууль, шинжлэх ухааны байгууллагуудын төлөөллийн санал, байр суурийг сонсов. Уг хэлэлцүүлэгт Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү оролцож, Их өгөгдөл, хиймэл оюуны үндэсний стратегийг танилцууллаа. Тэрбээр “Манай улс хөгжлийн үзүүлэлтүүдээрээ олон улсын хэмжээнд 90-110 дугаарт эрэмбэлэгддэг бол цахим засаглалын хөгжлийн индексээр 46-д жагсаж байгаа нь харьцангуй сайн үзүүлэлт юм. Энэ амжилтаа хадгалж, танилцуулж буй стратегиа хэрэгжүүлэн ажиллавал Монгол Улс Төв Азид дижитал эдийн засгийн “баянбүрд” болох бүтэшгүй зүйл биш” хэмээн онцолж, Монгол Улсыг Төв Азийн дижитал эдийн засгийн “баянбүрд” болгох амбийцаа илэрхийлэв. “Их өгөгдөл, хиймэл оюуны үндэсний стратегийг боловсруулахдаа бусад улсын туршлагыг судалсан. Гэхдээ хэчнээн сайн туршлага байгаад манай хөрсөнд буухгүй бол энэ баримт бичиг хэрэгжихгүй, цаас болж үлдэнэ. Тиймээс манай улсын ялгарал, онцлог нь ямар байх вэ гэдэг талаас харсан. Улсынхаа хөрсөнд бууж хэрэгжих бодлогын баримт бичиг боловсруулахыг чухалчилсан” гэдгийг салбарын сайд Ц.Баатархүү энэ үеэр хэлэв. Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамнаас Их өгөгдөл, хиймэл оюуны үндэсний стратегийг боловсруулах ажлыг энэ оны нэгдүгээр сараас эхлүүлсэн бөгөөд тухайн үед эрдэмтэн судлаачид, хувийн хэвшлийнхэн зэрэг оролцогч талуудын саналыг авч төсөлдөө тусгасан. Ийнхүү тал талаас нь хэлэлцэн боловсруулж, УИХ-д өргөн барихад бэлэн болсон төслөө дахин салбарынхнаараа нягтлан тунгааж байгаа нь энэ бөгөөд хэлэлцүүлэгт оролцогчид Их өгөгдөл, хиймэл оюуны үндэсний стратегийг боловсруулж дууссанд талархалтай хандаж байлаа. Энэхүү хэлэлцүүлэг цаашид оролцогч байгууллагууд, хувийн хэвшлийнхэн, УИХ, Засгийн газрын түвшинд цувралаар явагдах юм. Их өгөгдөл, хиймэл оюуны үндэсний стратегид тусгасан онцлох заалтууд ТУЛГУУР 5 ЗОРИЛТ: Монгол Улсын хиймэл оюуны хөгжлийн 3 үе шат

Дата, өгөгдлийн бие даасан байдлыг бүрдүүлнэ

2024-11-21

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү Канад Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд хатагтай Сандра Шуфани болон Канадын ГХЯ-ны Энэтхэг-Номхон далайн бүс нутгийг хариуцсан худалдааны Ерөнхий төлөөлөгч Пол Топпил, Blackberry компанийн төлөөлөл Мааз Ясин нарыг хүлээн авч уулзлаа. Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү “Монгол Улсын Засгийн газрын 2024–2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт хиймэл оюун, их өгөгдөл зэрэг дэвшилтэт технологийг бусад салбарт нэвтрүүлэх, инновац, гарааны бизнес эрхлэгчдийг дэмжих, хүний нөөцийг чадавхжуулах зэрэг үндэсний хэмжээний томоохон ач холбогдолтой арга хэмжээ, төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлэхээр тусгасан. Мөн Кибер аюулгүй байдал, цахим хөгжилд ихэд анхаарч, эрсдэлийн түвшнийг тодорхойлохоор олон байгууллагатай хамтран ажиллаж байна. Мэдээллийн технологийн хүний нөөцийг чадавхжуулах шаардлага их байгаа тул кибер аюулгүй байдлын чиглэлээр мэргэжилтэн бэлтгэхэд Канадын их, дээд сургуулиудтай хамтрах, хамтарсан хөтөлбөрийг МУИС, ШУТИС дээр түшиглэн байгуулах чиглэлээр хамтран ажиллахыг хүсэж байна. Түүнчлэн цахим эдийн засгийг хөгжүүлэхэд анхаарч, Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэл, инновацид түшиглэсэн бараа бүтээгдэхүүнийг экспортлох нөхцөлийг бүрдүүлж, УИХ-аас хууль баталсан. Цаашид энэ салбарт хамгийн ээлтэй улс болохыг зорьж байна. 2027 онд Үндэсний хиймэл дагуулаа хөөргөж, сансрын эдийн засгийг хөгжүүлэх амбицтай байна. Мөн дрон туршилтын бүс байгуулах бэлтгэл ажилдаа орсон ” хэмээн ярилаа. Талууд хоёр улсын программ хангамж үйлдвэрлэгч хоорондын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, ялангуяа үүлэн тооцоолол чиглэлээр хамтран ажиллах сонирхолтой байгаагаа илэрхийлэв. Хиймэл оюун, их өгөгдөл, машин сургалт гэх мэт орчин үеийн технологийг төрийн үйлчилгээнд ашиглах талаар xамтарсан төсөл хэрэгжүүлэх боломжийг судлан үзэхээ сайд Ц.Баатархүү илэрхийлэв. Канадын ГХЯ-ны Энэтхэг-Номхон далайн бүс нутгийг хариуцсан худалдааны Ерөнхий төлөөлөгч Пол Топпил “Канадын Засгийн газраас хоёр жилийн өмнө Энэтхэг, Номхон далайн бүс нутаг руу чиглэсэн стратегиа зарласан. Энэ хүрээнд тус бүс нутаг дахь улсуудтай харилцаагаа өргөжүүлэхийг хүсэж байна. Цахим аюулгүй байдал ардчилсан улсуудын хувьд олон сорилтыг дагуулж байна. Энэ чиглэлд Монгол Улсын Засгийн газартай хамтарч ажиллахдаа таатай байх болно. Мөн манай улсын Blackberry компани энэ чиглэлд найдвартай, дэвшилтэт технологийг Засгийн газруудад санал болгож байна” хэмээн онцоллоо. Канад Улс нь мэдээллийн технологийн салбарт үндэстэн дамнасан компаниуд болон үндэсний хэмжээний олон компаниудтай. Тэдгээр компаниудыг дэмжин хөгжүүлэх чиглэлээр арвин туршлагатай аж. “Blackberry” компанийн төлөөлөгч Мааз Ясин “Blackberry компани аюулгүй харилцаа холбоо, цахим аюулгүй байдлын чиглэлд анхаарч ажиллаж байна. Бизнесийнхээ үйл ажиллагааг цахим аюулгүй байдлыг хангахад чиглүүлж, дэвшилтэт технологийг хөгжүүлсэн. Энэхүү технологийг АНУ, GREAT 7, НАТО-тай хамтран ажиллаж байна. Улмаар Азийн цахим хөгжлийг түүчээлэгч улсуудтай хамтрахыг зорьж байна. Ингэхдээ Засгийн газруудад дата мэдээллийн бие даасан байдлыг санал болгож байгаа юм” гэж ярилаа.