Х.Магсаржавын цэрэг буюу Холбооны анхны сайд Дэчингийн Дэндэв

ҮЙЛ ЯВДАЛ

2021.11.03

Аливаа салбар, салбарынхаа үүсэл хөгжлийн ойг тэмдэглэхдээ түүний туулж өнгөрүүлсэн түүхэн замналыг бичиж үлдээхийг эрхэмлэдэг бөгөөд энэ нь тухайн салбарын түүх болдог. Түүх бол өнгөрсөн замын дурсамж бөгөөд ирээдүйн хөгжлийн чиглүүр болдог билээ. Монгол Улсад орчин цагийн харилцаа холбооны салбар үүсч хөгжсөний 100 жилийн ой 2021 онд тохиохтой холбогдуулан харилцаа холбооны салбарт хувь нэмрээ оруулсан хүмүүний түүхийг цувралаар оруулж байгааг хүлээн авна уу. Х.МАГСАРЖАВЫН ЦЭРЭГ БУЮУ ХОЛБООНЫ АНХНЫ САЙД ДЭЧИНГИЙН ДЭНДЭВ Тэрээр 1902 онд Засагт хан аймаг Баатар вангийн хошуу одоогийн Говь-Алтай аймгийн Бигэр сумын нутагт төрсөн. Ардын хувьсгалын партизан. 19 настайдаа Хатанбаатар Магсаржавын цэрэгт элсэн орж Оросын цагаан хааны цэрэгтэй байлдаж яваад Ерөнхий сургуулийн холбооны ангид орж суралцаад 1926 онд төгсөж, холбооны мэргэжил эзэмшсэн ахмад холбоочин. Цэргийн ерөнхий сургуулийн холбооны салааны даргаар ажиллаж байгаад 1929 оны 9 дүгээр сарын 20-нд салааг нь цэргийн яамны хурдан шуудангийн салаатай нэгтгэж, Цэргийн яамны холбооны тусгай суманг байгуулахад сумангийн даргаар томилогдож, холбооны суманг өргөтгөж, 1931 оны 10 дугаар сарын 30-нд холбооны тусгай хороо болгосон бөгөөд тусгай хорооны даргаар томилогдсон байна. Цэргийн яамны дайчлахын туслах, цэргийн ерөнхий сургуулийн штабын дарга, Сангийн яаманд цэргийн асуудал хариуцсан түшмэлийн ажил хийж байгаад 1939 онд Хагас цэрэгжүүлсэн Монголын харилцаа холбооны ерөнхийлөн захирах албыг байгуулахад даргаар томилогдож, улмаар 1944 оны 5 дугаар сарын 9-нд Монгол Улсын харилцаа холбооны яам байгуулагдахад анхны сайдаар томилогдож, 1946 он хүртэл сайдын албыг хашжээ. Тэрээр Монголын харилцаа холбоог хөгжүүлэн бэхжүүлэхэд өөрийн ухамсарт амьдрал, хүч чадлаа дайчлан ажиллаж явсан ахмад холбоочин билээ. Мэдээллийг бэлтгэсэн: Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газрын Захиргаа, удирдлагын газрын ахлах мэргэжилтэн Н.Цэвээндарь

Бусад мэдээ

Монгол, Энэтхэгийн стратегийн түншлэлийг цахим хөгжил, инновацын салбарт шат ахиулна

2025-12-04

Цахим хөгжил,инновац харилцаа холбооны сайд Э.Батшугар Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Атул Малхари Готсурветыг 2025.12.02 өдөр авч уулзлаа. Тус уулзалтаар Монгол, Энэтхэгийн Засгийн газар хооронд байгуулсан дижитал шийдлийн салбарын харилцан ойлголцлын санамж бичиг (MoU)-ийн хэрэгжилтийг эрчимжүүлэх талаар санал солилцлоо Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Атул Малхари Готсурветын зүгээс Энэтхэг Улсад кибер аюулгүй байдлын хяналт, зохицуулалтыг Төв банк хариуцан ажилладаг бөгөөд REBIT зэрэг мэргэжлийн байгууллагууд 24/7 тасралтгүй хяналт тавьдаг туршлагаас хуваалцахад бэлэн байгааг илэрхийллээ. Мөн Бангалор, Хайдарабад, Пунед үйл ажиллагаа явуулдаг TCS, Wipro зэрэг тэргүүлэх технологийн компаниудтай уулзалт зохион байгуулах боломжтойг онцоллоо. Энэхүү уулзалтаар хоёр улс кибер аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх, дижитал шилжилтийг хурдасгах, хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, туршлага солилцоог эрчимжүүлэх чиглэлээр тодорхой санал санаачилгуудыг хэрэгжүүлэхээр тохиролцов. Мөн элчин сайд Атул Малхари Готсурвет Энэтхэг Улсын Засгийн газраас 2026 оны 2 дугаар сарын 19–20 өдрүүдэд Нью Дели хотноо зохион байгуулах India-AI Impact Summit 2026 олон улсын арга хэмжээнд оролцохыг ЦХИХХ-ны сайд Э.Батшугарыг урив. Энэхүү чуулган нь хиймэл оюун ухааныг хүн төвтэй, аюулгүй, хүртээмжтэй хөгжүүлэх олон талын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх зорилготой бөгөөд төр, хувийн хэвшил, судалгааны байгууллага, иргэний нийгэм болон олон улсын байгууллагуудыг нэг дор цуглуулах ач холбогдолтой юм.. Уулзалтын төгсгөлд талууд Монгол, Энэтхэгийн стратегийн түншлэлийг цахим хөгжил, инновацын салбарт шат ахиулан ажиллахаа илэрхийллээ.

Хиймэл оюунд суурилсан технологид шилжих бэлтгэл ажлыг хангаж байна

2024-12-09

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайдын шуурхай хурал өнөөдөр /2024.12.09/ боллоо. Хурлын эхэнд “И-Монгол академи”-ийн захирал Б.Мягмарнаран мэдээлэл хийв. Тэрбээр “Засгийн газрын 100 хоногийн хүрээнд “И-Монгол академи” төрийн албан хаагчдын цахим шуудан харилцааны соёлыг нэвтрүүлж, Засгийн газрын хурлын системийг шинэчлэх, төрийн байгууллагын вэб сайтуудыг нэгтгэх ажлыг хийж гүйцэтгэлээ. Мөн ERP системийг цомхон болгох, хөгжүүлэлт хийв. Тодруулбал, Төрийн байгууллагуудын вэб сайтуудыг нэгтгэх ажил бүрэн дуусаж, 3 байгууллагад тест хийж, 16 яам, 34 агентлагийн админуудад сургалт зохион байгууллаа. Мэдээллээ оруулах хугацаа олгож, 2025 оны нэгдүгээр улиралд багтаан хуучин вэб сайтын домэйн нэрийг хаах юм. Тэр болтол хуучин сайт нь архивын шинжтэй ажиллана. Түүнчлэн хиймэл оюунд суурилсан технологид шилжих бэлтгэл ажлыг хангаж байна. Энэ хүрээнд “Чимэгэ” болон “Аствишн” ХХК-тай хамтран ажиллаж байна. Эхний байдлаар 2025 оны нэгдүгээр улиралд дээрх шилжилтийг нэвтрүүлэхээр төлөвлөсөн” хэмээн онцоллоо. ЦХИХХ-ны сайд Ц.Баатархүү “Төрийн байгууллагуудын нэгдсэн вэб сайтыг сайжруулах, нэмж хөгжүүлэлт хийх, яамдын дарга, харьяа газар, салбар байгууллагуудын түвшинд тест хийж, мэргэжлийн багаар зөвлөх үйлчилгээ хийлгэх шаардлагатай байна. Админаар дамжин халдлага үйлдэх нь нэмэгдсэн энэ үед олон админтай байх нь өндөр эрсдэл дагуулна. Тиймээс мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангахад онцгойлон анхаарч ажиллах хэрэгтэй байна” хэмээн ярилаа. Дроны туршилтын бүс байгуулах 5-6 байршлыг тогтоож, эхний ээлжид Дархан-Уул аймаг, Баянзүрх Налайх дүүргийн нутаг дэвсгэрт байгуулах Засгийн газрын тогтоол гарчээ. Тендер зарлагдаж, ТЭЗҮ хийгдэж байна. Зориулалтаас нь хамаараад зүүн, баруун, говийн бүсэд туршилтын бүс байгуулах боломжтой. Ингэхдээ Батлан хамгаалах, барилга, уул уурхай, хөдөө аж ахуйн чиглэлд туршилт хийгдэх юм. Харин энгийн зураг, бичлэг хийдэг сонирхоргчийн дроныг хязгаарлах газрыг тусгаж, системд нь суурилуулна. Мөн дроны операторыг БНСУ-тай хамтран бэлтгэхээр харилцан ойлголцлын санамж бичиг байгуулсан. Улмаар оператор бэлтгэх сургалтын хөтөлбөрийг боловсруулж байна. Түүнчлэн гадны улсууд үйлдвэрлэж буй дроноо турших орон зай Монголд бий. Япон, Солонгос зэрэг дрон үйлдвэрлэгч орнуудад онгоц нисдэггүй агаарын орон зай, агаараа экспортлох тухай ч яригдаж байна. Дроны хууль эрхзүйн зохицуулалтыг бий болгохын тулд холбоотой хуулийг хаврын УИХ-ын чуулганаар оруулахаар төлөвлөж байна. Иргэд, олон нийттэй харилцах 1111 төвийг нийслэлийн лавлахтай нэгтгэх ажлыг Засгийн газраас үүрэг болгосон. “Ухаалаг засаг” төслийн хүрээнд 1111 төвийг нэвтрүүлж байсан. Харин 2013 оноос нийслэлийн бүртгэлийн системийг хөгжүүлж, иргэдээс ирсэн санал, гомдол, өргөдлийг ангилж, холбогдох дарга нартай нь цахимаар холбож, асуудлыг шуурхай шийдвэрлэж иржээ. Тиймээс 1111 төвийг стресс тайлагч газар бус санал, гомдлыг цаг алдалгүй шийдвэрлэдэг төв болгохоор дээрх шинэчлэлийг хийж байна. Засгийн газрын 100 хоногийн хүрээнд дижитал шилжилтийг эрчимжүүлэх, цаасгүй засаг, төрийн байгууллагуудын вэб сайтыг нэгтгэх, дроны туршилтын бүс байгуулах, аппле пэй нэвтрүүлэх зэрэг 6 ажлыг үүрэг болгосон. Мөн төрд байгаа мэдээллийг дахин нэхэхгүй байх, тоон гарын үсгийн хэрэглээг хэвшүүлэх, И-Монголийн кодыг экспортлох, энэ чиглэлд хувийн хэвшилтэй хамтран ажиллах, шинэ санаачилга нэвтрүүлэхээр ажиллаж байна. ЦХИХХЯ-наас дээрх ажлуудыг эрчимжүүлж, гүйцэтгэл өндөр байна. Түүнчлэн сайдын шуурхайг дижитал хэлбэрт шилжүүлж, дарга нарын ирцийг дашбоардад оруулж, нэгтгэх үүрэг чиглэл өглөө. Төрийн албан хаагчдад мэдээлэл нь нээлттэй байдаг, дотоод менежментээ нэмэгдүүлэх шаардлага бий. Өөрөөр хэлбэл, уламжлалт арга барилаасаа салж 2025 оноос сайдын шуурхай хурлыг дижитал байдлаар хийх үүрэг өглөө.

Э.Батшугар: Газар зүйн байршил, хүн амын тархан суурьшлыг харгалзан бүхий л салбарт дроны үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр зорьж байна

2025-07-08

Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Э.Батшугар, Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Шэнь Миньжюанийг хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын үеэр хоёр орны мэдээллийн технологи, дижитал шилжилт, дэд бүтэц, дрон, 5G, сансрын хамтын ажиллагаа, логистик болон төрийн албан хаагчдын чадавхыг нэмэгдүүлэх чиглэлээр дараах саналыг солилцлоо. ЦХИХХ-ны сайд Э.Батшугар: Монгол Улс, БНХАУ хооронд 2022-2027 онд хэрэгжүүлэх Худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны хөтөлбөрт мэдээллийн технологийн салбар багтсанд салбарын сайдын хувиар баяртай байна. Мөн сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд Temu, Taobao зэрэг хил дамнасан цахим худалдаа эрчимжсэн. Үүнтэй холбоотойгоор боомтуудын логистикийн үйл ажиллагааг хөнгөвчлөх, түргэн шуурхай болгох шаардлага тулгарч байна. Мөн Мэдээлэл холбооны сүлжээ компани БНХАУ-ын экспорт, импортын банкны хөнгөлөлттэй зээлээр алслагдсан бүс нутаг, боомтуудын шилэн кабелаар холбох ажил энэ жил эхлэхээр боллоо. Түүнчлэн Чингис Хаан олон улсын нисэх онгоцны буудлыг түшиглэн байгуулахаар төлөвлөж буй Шинэ Зуун мод хотын бүтээн байгуулалтын хүрээнд дата төвийг танай улстай хамтран байгуулахаар төлөвлөж байна. Газар зүйн байршил, хүн амын тархан суурьшлыг харгалзан бид бүхий л салбарт дроны үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр зорьж байна. Энэ хүрээнд дроны туршилтын бүсүүдийг хамтран байгуулж, 5G технологи нэвтэрсэнтэй холбоотойгоор жолоочгүй тээвэр, дрон зэрэг технологийн дэвшлийг байгаль орчин, онцгой байдал зэрэг чухал салбаруудад хэрэглэх, цаашлаад мэргэшсэн албан хаагчдыг бэлтгэх хэрэгцээ шаардлага үүссэн. Түүнчлэн төрийн албан хаагчдыг кибер аюулгүй байдал, хиймэл оюуны чиглэлээр мэргэшүүлэх хэрэгцээ шаардлага байгааг танд хэлье. Сансрын технологийн салбарт мөн хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэх хүсэлтэй байна. Манай хоёр орны хувьд Стратегийн түншлэлийн хүрээнд хамтын ажиллагааны маш өргөн боломж бий. БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Шэнь Миньжюань: Монгол Улс цахим засаглалын ололт амжилтаар Ази тивд 13-т, дэлхийд 46-т бичигдэж байгаад баяр хүргэе. Бидний зүгээс цахим худалдаагаар дамжуулан ядуурлыг бууруулах сайн туршлагаа хуваалцахад бэлэн байна. Ялангуяа Монгол Улсын жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчид цахим худалдаагаар Хятадын маш том зах зээлд гарах бүрэн боломжтой гэж харж байна. Тээвэр логистикийн асуудлыг хөнгөвчлөх шаардлагатай гэсэн таны байр суурьтай нэг саналтай байгаа анхаарал хандуулж байгаад талархаж байна. БНХАУ-ын тээвэр логистикийн компаниуд хүрэлцэн ирж уулзалт зохион байгуулах бүрэн боломжтой бөгөөд бидний зүгээс дэмжихэд бэлэн байна. Аж үйлдвэржилтийн суурь нь инновац тул инновацыг дэмжих нь чухал юм. Манай улсын зүгээс ч энэ чиглэлээр сайн туршлагаа хуваалцах бүрэн боломжтой. БНХАУ нь 2014 онд анх Инновацыг дэмжих зорилт дэвшүүлснээр төрийн бодлого нь хувийн хэвшилд ч мөн эергээр нөлөөлсөн. Сүүлийн жилүүдэд хиймэл оюунаар тоноглосон үйлдвэрлэл маш эрчимтэй хөгжиж байна. Шинэ Зуун мод хотын бүтээн байгуулалт, дэд бүтцийн асуудлыг манай талаас анхаарч сонирхож байгаа. Сансрын салбарын хамтын ажиллагааны хүрээнд Монгол Улс хоёр дахь сансрын нисгэгчтэй болох асуудалд хамтран ажиллах бүрэн боломжтой, дэмжиж ажиллана. ЦХИХХ–ны сайд Э.Батшугар: Шинэ сансрын нисгэгч бэлтгэх сонирхол бидэнд бий, эмэгтэй байвал сайн байна. БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Шэнь Миньжюань: Төрийн албан хаагчдыг чадавхжуулах хүрээнд 2024 онд 700 орчим албан хаагчдыг богино хугацаат сургалтад хамруулаад байна. Танай яамны зүгээс сургалтын хэрэгцээ шаардлагаа бидэнд албан шугамаар ирүүлэх бүрэн боломжтой бөгөөд хамтран ажиллах боломжтой юм. ЦХИХХ–ны сайд Э.Батшугар: Монгол Улсын жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчид Хятадын том зах зээлд гарах бүрэн боломж бий гэдэгт санал нэг байна. Тээвэр ложистикийн тал дээр анхаарч ажиллана. Сансрын технологийн салбарын хамтын ажиллагааны хүрээнд эмэгтэй сансрын нисгэгч бэлтгэхэд хамтран ажиллах бүрэн боломжтой.